Deli Dumrul Dinleme Metni Cevapları

Deli Dumrul dinleme metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları (2) 7. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 115-116-117-118  (Milli Kültürümüz Teması)

Deli Dumrul Dinleme Metni Cevapları Sayfa 115

DERSE HAZIRLIK

1. “Dede Korkut” hikâyelerinden bildiğiniz bir hikâyeyi özetleyerek arkadaşlarınıza anlatınız.

Dirse Han’ın oğlu arkadaşlarıyla oyun oynarken kızgın bir boğa saldırır. Dirse Han’ın oğlu boğayla güreşir ve yener. Dede Korkut bu kahramanlığından ötürü ona Boğaç Han ismini koyar.

2. “Dede Korkut” hikâyelerinden yola çıkarak eski Türklerin yaşayışları hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Eski Türkler obalar halinde çadırlarda yaşıyormuş. Göçebe bir hata sürüyorlarmış. Avcılık ve hayvancılıkla uğraşıyorlarmış. Savaşçı bir milletmiş.

1. ETKİNLİK

Metni dinlerken aşağıdaki olay örgüsü haritasında istenen bilgileri not alınız.

Dinlediğiniz Metnin Adı

Cevap: Deli Dumrul

Şahıs ve Varlık Kadrosu

Cevap: Deli Dumrul, yiğit, Azrail, Deli Dumrul’un annesi, babası, karısı

Zaman ve Mekan

Cevap: Geçmiş zaman, oba

Anlatıcı

Cevap: Üçüncü kişi (Dede Korkut)

2. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metinle ilgili görüşlerinizi sebepleriyle birlikte yazınız.

Cevap: (örnek) Dinlediğim metni çok beğendim. Hayali unsurlara sahip olması metni ilgi çekici hale getirmiş. Hikaye bizim anlayacağımız dilde anlatılmış.

Deli Dumrul Dinleme Metni Cevapları Sayfa 116

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Aşağıda verilen deyimlerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Deyimler Sözlüğü’nden kontrol ederek ilgili boşluğa yazınız.

Cevap:

Can bulmak: Dirilmek, canlanmak

Gözü tutmak: Güvenmek, beğenmek

Yüz bulmak: İlgi ve yakınlık görmek

Nam salmak: Ününü her yana yaymak

Meydan okumak: Korkmadığını, çekinmediğini açıkça bildirmek, kavga veya yarışmaya çağırmak

Canını almak: Öldürmek

b) Bu deyimlerden istediğiniz üç tanesini birer cümle içinde kullanınız.

Cevap:

1- Susuzluktan yerde sürünen kediye biraz su verince kedi can buldu.

2- Arabasıyla pilav satan amca nohutlu pilavı ile kasabaya nam salmış.

3- İki takım şarkılar, atışmalar eşliğinde birbirlerine meydan okuduktan sonra maç başladı.

c) Kullandığınız deyimler cümlenin anlamına nasıl bir katkı sağlamaktadır? Kısaca açıklayınız.

Cevap: Deyimler, cümlede anlatılanları daha etkileyici yapmışlardır. Anlatılmak istenen daha etkili bir şekilde anlatılmıştır.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Deli Dumrul canını kurtarmak için kimlerle konuşmuştur?

Cevap: Babası, annesi ve karısı ile konuşmuştur.

2. Deli Dumrul’u kendi ifadelerinizle tanımlayınız.

Cevap: Deli Dumrul yiğit, cesur, canını seven fakat karısını canından daha çok seven bir insandır.

3. Metinden hareketle günlük hayatta değiştirebileceğiniz durumlar nelerdir?

Cevap: (örnek) Günlük hayatımızda sorumluluklarımızı yerine getirirsen her şey olması gerektiği gibi olur. Daha dikkatli ve düşünceli davranırsak insanları mutlu etmeyi başarabiliriz.

4. Metinde Deli Dumrul eşinden de olumlu bir cevap alamasaydı başka kimin yanına gidebilirdi?

Cevap: Çocuklarının yanına gidebilirdi.

5. Dinlediğiniz metnin ifade ve söyleyiş özellikleri nelerdir? Daha önce bu metne ifade ve söyleyiş özellikleri bakımından benzer bir metin okudunuz mu?

Cevap: Metinde akıcı ifade, masalsı ve şiirsel söyleyiş özellikleri bulunmaktadır.

6. Zorbalıkla baş edebilmek için çözüm önerileriniz neler olabilir?

Cevap: (örnek) Zorba insanlarla ilişki kurmaktan kaçınabiliriz. Eğer zorundaysak sabırlı ve akıllıca hareket ederek zorbalıklardan korunabiliriz.

Deli Dumrul Dinleme Metni Cevapları Sayfa 117

5. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metne farklı bir başlık yazınız. Başlığı verme nedeninizi açıklayınız.

Cevap:

Ben olsaydım metne Can Derdi başlığını verirdim.

Çünkü metinde Deli Dumrul’un canını vermek istememesi nedeniyle meydana gelen olaylar anlatılmaktadır.

6. ETKİNLİK

Dinlediğiniz metinden alınan aşağıdaki bölümü okuyarak soruları yanıtlayınız.

Oğuz’da, bir kuru çay üzerine köprü yaptırıp geçenden otuz üç akçe, geçmeyenden kırk akçe alan, gücüyle nam salmış, Deli Dumrul adında biri vardır. Bir gün köprüsünün yanına kurulan bir obadan feryatlar yükselir. Deli Dumrul olayın sebebini anlamak üzere obanın yanına vardığında o obadan iyi bir yiğidin hasta olup öldüğünü öğrenir. Obada ağlamakta olanlara yiğidi kimin öldürdüğünü sorduğunda Allah’ın emri ile Azrail’in yiğidin canını aldığını öğrenir.

Deli Dumrul bunun üzerine Azrail ile mücadele ederek obanın güzel yiğidinin canını geri kurtarmak için meydan okuyup harekete geçer. Hak Teâlâ’ya Dumrul’un bu davranışı hoş gelmez. Hak Teâlâ, Azrail’e Dumrul’un gözüne görünerek yüceliğini göstermesi yönünde buyruk verir. Azrail, Allah’ın buyruğu ile Deli Dumrul’a görünür. Deli Dumrul, Azrail’i öldürmek ister fakat Azrail güvercin olup pencereden uçup gider. Deli Dumrul, Azrail’i öldürmek üzere peşinden giderken Azrail, Deli Dumrul’un göğsü üzerine basıp canını alacağını söyler. Deli Dumrul’un feryadı üzerine Allah Teâlâ “Deli Dumrul canı yerine can bulsun, onun canı azat olsun.” der. Artık vakit Deli Dumrul için can bulma vaktidir.
(…)

a) Bu bölümde ortaya konulan sorun nedir? Açıklayınız.

Cevap: Deli Dumrul’un kendi canını kurtarmak için başka canlar bulmak zorunda kalması.

b) Öğretmeninizin rehberliğinde gruplara ayrılınız. Yukarıdaki bölümde ortaya konulan soruna uygun taktığınız şapkanın temsil ettiği düşünceye göre çözümler üretiniz. Ardından grup sözcüsü seçerek düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Tarafsız – Duygusal – İyimser
Yenilikçi – Kontrollü – Kötümser

Bu etkinlik sınıfta yapılacaktır.

Deli Dumrul Dinleme Metni Cevapları Sayfa 118

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Dinlediğiniz “Deli Dumrul” metnini özetleyiniz.

Cevap:

Obanın birinde kurduğu köprüden geçenlerden zorla haraç alan Deli Dumrul adlı bir adam yaşamaktadır. Obadan bir yiğidin öldüğünü duyan Deli Dumrul Azrail’den hesap sorar. Bu iş Allah’ın hoşuna gitmez ve Azrail’den Deli Dumrul’un canını almasını ister. Deli Dumrul Allah’a yalvarır. Bunun üzerine Allah Deli Dumrul’un canını, alınacak başka can bulması şartı ile bağışlar. Deli Dumrul canlarını istemek için anne babasının yanına gider. Fakat anne babası canlarını vermek istemez. Deli Dumrul karısından canını ister. Karısı verir. Fakat Deli Dumrul buna razı gelmez ve Allah’tan can alacaksa karısı ve kendisinin canını almasını ister. Bu iş Allah’ın hoşuna gider. Azrail’e Deli Dumrul ve karısının canını bağışlamasını, Deli Dumrul’un anne ve babasının canlarını almasını ister.

b) Yukarıda yazdıklarınızı, yazım ve noktalama kuralları yönünden gözden geçirerek tespit ettiğiniz yanlışları düzeltiniz.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili eklere dikkat ederek cümleleri okuyunuz.

Deli Dumrul bir kuru çayın üzerine köprü yapıyormuş.

Deli Dumrul’un köprüsünün yanına bir bölük oba konmuştu.

Konuk kahveden önce su içerse bu aç olduğunu gösteriyormuş.

Millî kültürümüz temasında yeni konular işlenecektir.

Masal dinlemeyi çocukken daha çok severmiş.

b) Yukarıdaki cümlelerde altı çizili ekler cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamında nasıl bir değişiklik olmaktadır? Yazınız.

Cevap: Ekler cümleden çıkartıldığında bu eklerin kazandırdığı  küçümseme, terk edilmiş alışkanlık, kesinlik, ihtimal, başkasından duyma, umursamama, gerçekleşmemiş niyet anlamları eksilmektedir.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

1. Bilim insanı Marie CURIE (Mari KURİ)’nin hayatı ile ilgili araştırma yapınız.

Cevap:

Aşağıdaki butona tıklayarak Marie Curie’nin hayatı hakkında yazılmış araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

Marie CURIE (Mari KURİ)’nin Hayatı

2. “16. yüzyıl Türk denizciliği” ile ilgili araştırma yapınız. Araştırmanızın kaynaklarını not alınız.

Cevap:

Aşağıdaki butona tıklayarak 16. yüzyıl Türk denizciliği hakkındaki araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

16. Yüzyıl Türk Denizciliği

*** Deli Dumrul Dinleme metni cevapları hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.