Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Cevapları

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 7. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 240-242-243-244-245  (Sanat Teması)

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Cevapları Sayfa 240

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

• “Renklerin sudaki sihirli dansı” söz grubundan ne anlıyorsunuz?

(örnek) Çeşitli renklerdeki boyaların su üzerine damlatıldığında ortaya göze hoş gelen desenlerin çıkmasını anlıyorum.

• Ebru sanatı hakkında neler biliyorsunuz?

Ebru, kâğıt süslemeciliğinde, kitre ve kola gibi yapıştırıcılarla yoğunlaştırılmış su üzerine neftyağıyla sıvılaştırılmış yağlıboya damlatılarak yapılan ve üzerine konulan kâğıda geçirilen bir çeşit süstür.

• Ebru yapmayı denediniz mi? Denemediyseniz denemek ister miydiniz? Neden?

(örnek) Denemedim ama denemek isterdim. Ebru sanatı, ilgimi çeken bir sanat dalıdır.

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Cevapları Sayfa 242

1. ETKİNLİK

Aşağıda metinde geçen bazı kelimeler verilmiştir. Bu kelimeleri anlamları ile eşleştirerek bulmacaya yerleştiriniz.

Yukarıdan Aşağıya

1. Akasya, kitre, sütleğen vb. ağaçların kabuklarından sızarak donan, eriyiği yapıştırıcı olarak kullanılan, renksiz veya sarı kırmızımtırak renkte biçimsiz madde.

Cevap: ZAMK

2. Gelişigüzel serpmek.

Cevap: SERPİŞTİRMEK

5. Değişik alanlarda düzeltme, belirleme, ölçme, denetleme işlerinde kullanılan ve yaptığı işe göre yapısı değişen araç.

Cevap: ŞABLON

7. Bazı nesne, canlı, göz vb.nde dalgalanır gibi görünen parlak çizgiler, meneviş, dalgır.

Cevap: HARE

9. Kâğıt süslemeciliğinde kitre, kola vb. yapıştırıcılarla yoğunlaştırılmış su üzerine, neft yağı ile sulandırılmış yağlı boya damlatılarak yapılan ve kâğıda geçirilen süs.

Cevap: EBRU

Soldan Sağa

3. Gevenden çıkarılan bir zamk türü, kestere.

Cevap: KİTRE

4. Katı bir şeyi dikerken iğne geçirecek yeri delmek için kullanılan, çelikten yapılmış, sivri uçlu ve ağaç saplı araç, tığ.

Cevap: BİZ

6. En ve boyca alışılmış olandan büyük.

Cevap: BATTAL

8. Tahta, çini, kumaş, kâğıt vb. yüzeylerin üzerine yapılan çizim.

Cevap: DESEN

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Cevapları Sayfa 243

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Türk kâğıt süsleme sanatlarından biri olan ebru sanatının ismi nereden gelmektedir Anlatınız.

Cevap: Orta Asya dillerinden Çağataycada “hare gibi, damarlı” anlamına gelen ebre, Farsça “bulutumsu” anlamına gelen ebrî kelimeleri zamanla söylenişi Türkçede ebru olarak değişmiştir.

2. Ebru sanatının tarihsel gelişimi hakkında bilgi veriniz.

Cevap: Ebru sanatının tam olarak nerede ve ne zaman yapıldığı bilinmese de Orta Asya’da ortaya çıktığı tahmin edilmektedir. Orta Asya’dan Hindistan’a, oradan İran’a, oradan da yaklaşık 15. yüzyılda Anadolu’ya yayıldığı bilinmektedir. Ebru, 17. yüzyılın başlarında Avrupa’da da yapılmaya başlanmıştır.

3. Ebruculuğun gelişmesine önemli katkıları olan ünlü ebruzenler kimlerdir?

Cevap: Hatib Mehmed Efendi, İbrahim Ethem Efendi, Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman.

4. Ebru sanatının malzemeleri ve bu malzemelerin özellikleri nelerdir?

Cevap: Ebru sıvısı;  içerisine kitre, deniz kadayıfı ya da benzer başka malzemeler koyularak kıvamı arttırılmış su,  paslanmaz metalden yapılmış tekne adı verilen kap, renkli topraklardan ya da bitkilerden elde edilen, suda çözülmeyen, içerisinde öd sıvısı bulunan boyalar, sapı gül dalından, kılları at kılından yapılan fırçalar.

5. Ebru yapsaydınız çalışmalarınızda hangi renk ve desenleri kullanmak isterdiniz?

Cevap: (örnek) Mavi, yeşil ve mor renkleri, hayvan figürlerinden oluşan desenleri kullanmak isterdim.

6. Ebru geleneğinin yeni kuşaklara aktarımında rol alan kuruluşlardan hangisinde aktif olarak çalışmak isterdiniz? Neden?

Cevap: (örnek) Bilim Kültür ve Sanat Derneği (BİKSAD) ile aktif olarak çalışmak isterdim. Bu dernek ebru dersleri veriyor. Öğrencilerin yaptığı eserlerin satışı yine bu sanatın yaşatılması için harcanıyor. Ben de burada ders görmek ve görev almak isterdim.

7. Ebru sanatçısı olsaydınız sanatınızı gelecek nesillere aktarmak için nasıl bir yol izlerdiniz?

Cevap: (örnek) Ücretsiz dersler verirdim. Öğrencilerimin yaptığı eserleri sergilerdim. Yurt çapında çeşitli yarışmalar düzenlerdim.

8. Sizce ebru sanatının sosyal ve kültürel yönlerden insanlara katkıları neler olabilir?

Cevap: Ebru, sosyal alanda değerli bir sanattır. Yapımı zor olduğundan ebru yapan kişilere saygı duyulur. Ebru sanatı, kültürümüzün devamında etkili bir rol oynar. Bu sanat ile kültürümüzü gelecek kuşaklara aktarabiliriz.

3. ETKİNLİK

Metni okurken defterinize aldığınız notlardan hareketle okuduğunuz metni kronolojik sıra ve mantık akışı içinde özetleyiniz.

Cevap: 

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Özeti

En eski Türk kağıt süsleme sanatlarından olan ebru, ebru sıvısı üzerine serpiştirilen boyalarla oluşturulan desenlerin kağıda aktarılması ile meydana gelen bir sanattır.

Çağataycada bu sanata “hare gibi, damarlı” anlamına gelen ebre denmiştir. Farsçada ise “bulutumsu” anlamına gelen ebri kelimesi kullanılmıştır. Bu kelimeler Türkçeye ebru olarak geçmiştir.

Ebru sanatının Orta Asya’da ortaya çıkarak Hindistan, İran ve Anadolu’ya yayılmıştır. 17. yüzyılın başlarında Avrupa’da da yapılmaya başlamıştır.

Ebru sanatıyla uğraşan kişilere ebrucu, ebru sanatçısı, ebru ustası ya da ebruzen denir.  Bilinen en eski Türk ebrucu 16. yüzyılda yaşayan Şebek Mehmed Efendi’dir. Hatib Mehmed Efendi,
İbrahim Ethem Efendi, Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman ebru sanatına önemli katkıları olan ebru santçılarıdır.

Ebru sanatında kullanılan malzemeler şunlardır: Ebru sıvısı;  içerisine kitre, deniz kadayıfı ya da benzer başka malzemeler koyularak kıvamı arttırılmış su,  paslanmaz metalden yapılmış tekne adı verilen kap, renkli topraklardan ya da bitkilerden elde edilen, suda çözülmeyen, içerisinde öd sıvısı bulunan boyalar, sapı gül dalından, kılları at kılından yapılan fırçalar.

Battal ebru, akkase ebru gibi türleri bulunan ebru sanatı, geçmişte yalnızca kâğıt süslemede kullanılırdı. Günümüzdeyse kumaş, porselen, cam ve başka bazı malzemeler üzerine de uygulanabiliyor.

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Cevapları Sayfa 244

4. ETKİNLİK

Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.

Metnin Konusu

Cevap: Ebru sanatı

Metnin Ana Fikri

Cevap: Ebru sanatı, Türk kültüründe önemli bir yere sahip olan gelenekse bir süsleme sanatıdır.

5. ETKİNLİK

Yaptığınız araştırmalar doğrultusunda seçtiğiniz geleneksel el sanatını, bu sanatta kullanılan malzemeleri ve bu sanatın nasıl yapıldığını katılımlı konuşma stratejisini uygulayarak arkadaşlarınıza anlatınız. Konuşmanız sırasında aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

6. ETKİNLİK

Verilen cümlelerdeki anlatım bozukluklarının nedenini yay ayraç içine yazınız.

Kasabaya yalnız gitmeye çekindiği için babasıyla birlikte gitmişti.

Cevap: Anlam belirsizliği

Evimizin önünü kapsayan çöplerden bir an önce kurtulmalıyız.

Cevap: Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması

Elbette, ben de aynı fikirde olduğumuzu sanıyorum.

Cevap: Anlamca çelişen sözcüklerin kullanılması

Gürültüden rahatsız olunca hepimizi kafasından savdı.

Cevap: Deyimin yanlış anlamda kullanılması

Öğretmen, izinsiz dersten çıkanlara kızardı.

Cevap: Sözcüğün yanlış yerde kullanılması

Sizinle sık sık hatta arada bir görüşmek isterim.

Cevap: Anlamca çelişen sözcüklerin kullanılması

Dün karşılaştığımızda Ömer, bana okul arkadaşını tanıttı.

Cevap: Anlam belirsizliği

Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru Metni Cevapları Sayfa 245

7. ETKİNLİK

“Sanatın insanlara katkıları” konulu bir yazı yazınız. Yazınızın içeriğine uygun bir başlık belirleyiniz.

Aşağıdaki butona tıklayarak konu ile ilgili yazılmış bir yazı örneğine ulaşabilirsiniz.

Sanatla Renkli ve Mutlu Hayat

*** Geleneksel Türk Sanatlarından Ebru metni cevapları hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.