Gazlı Göl Metni Cevapları

Gazlı Göl metni cevapları ve soruları, Ekoyay Yayınları 6. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 144-146-147-148-149-150-151-152 (Milli Kültürümüz Teması)

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 144

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Yaşadığınız ya da gezip gördüğünüz bir yerle (dağ, deniz, tepe, göl, akarsu, çağlayan, kale, kule, çeşme, köprü vb.) ilgili hikâye ya da efsaneyi anlatınız.

(örnek)

TİTREYEN GÖL EFSANESİ

Titreyen göl ülkemizde Antalya’nın Manavgat ilçesinde yer almaktadır.  Göl gerçekten bakıldığı zaman aynı bir titreme görüntüsünü ortaya koyduğu için titreyen göl denilmiştir.

Rivayete göre, gölün kenarında yaşayan ve kuşları besleyen yaşlı bir balıkçı oturmaktadır. Kuşlar yaşlı balıkçıyı gölün kenarında gördüklerinde kanatlarını çırparak ona doğru gelirdi. Bir gün bu gölde avlanan avcılar su üstündeki ördekleri vurur. Yaşlı balıkçı bunun karşısında avcıların üzerine yürür ve onları avlanmaktan vazgeçirmeye çalışır. Avcılar yaşlı adamı iter ve su üstündeki vurdukları ördekleri almaya çalışır. Bu sırada diğer ördekler hep birlikte havalanarak kanatlarıyla bir hortum oluşturur ve avcıları kaçırırlar. Bu olaydan sonra göl hep titremeye başlar. Bu titremeye yöre halkı, kuşlar yaşlı balıkçıya ağlıyor diye yorum yaparlar.

2. Yurdumuzda özellikli yerler için neden hikâye ya da efsaneler anlatılmıştır?

İnsanların ilgisini bu yerlere çekerek buraları ziyaret etmelerini sağlayıp turistik faaliyetlerin gelişmesi için anlatılmıştır.

3. Birazdan okuyacağınız metnin başlığını ve görsellerini inceleyiniz. Metnin konusunu tahmin ediniz. Tahmininizi ve metinle ilgili zihninizde oluşan soruları 1. etkinliğe yazınız.

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 146

1. ETKİNLİK

Cevap:

Bence bu metnin konusu şudur: Gazlı Göl’ün isminin nereden geldiği ve hikayesi.

Metinle İlgili Zihnimde Oluşan Sorular

(örnek)

• Gazlı Göl nerededir?

• Gazlı Göl ismi nereden gelmektedir?

• Gazlı Göl şifalı bir göl müdür?

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 147

2. ETKİNLİK

Okuduğunuz metindeki anlamını bilmediğiniz kelime ve kelime gruplarını, bunların anlamlarıyla ilgili tahminlerinizi aşağıya yazınız. Daha sonra bu kelime ve kelime gruplarının anlamlarını sözlükten bularak tahminlerinizle karşılaştırınız. Doğru tahmin ettiklerinizi inceleyiniz.

Cevap: 

avunmak: Bir şeyle uğraşarak acısını unutmak, sıkıntılardan uzaklaşmak, teselli bulmak

çıban: Vücudun herhangi bir yerinde oluşan ve çoğu, deride veya deri altında şişkinlik, kızartı, ağrı ve ateş ile kendini gösteren irin birikimi

sızı: Hafif ve ince ağrı

derman: 1-Güç, takat, mecal. 2- İlaç

göçmek: Yerleşmek amacıyla mahalle, köy, şehir veya ülke değiştirmek

3. ETKİNLİK

Okuduğunuz metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Metnin konusu nedir? Baştaki tahmininiz doğru çıktı mı?

Cevap: Metnin konusu Gazlı Göl’ün hikayesidir. Tahminin doğru çıktı.

2. Kral Midas’ın kızının aklını oynatmasının sebebi nedir?

Cevap: Çıbanlardan dolayı çektiği acıdır.

3. Metinde Kral Midas’ın duygularını belirten ifadeler hangileridir?

Cevap: “Ama yüreğinin tam ortasında, düşünü, işini kendine acılarla zehir ettiren kapkara bir tasası varmış.”, “Kral Midas, bu günleri karartan, geceleri uzatan yasın içinde, kızıyla birlikte kıvranıp duruyormuş.”, “Kral Midas, sevinmiş, sarayına sığamamış. Tüm acıları kaybolmuş, hiç dert çekmemiş bir can olmuş.”

4. Kral, kızını korumak için ne yapmıştır? Kralın yerinde siz olsaydınız ne yapardınız?

Cevap: Kral, kızını korumak için peşine adamlar salmış, adamlara kızını gözetletmiş. Ben kralın yerinde olsaydım kızımın yanından ayrılmazdım.

5. Kız nasıl iyileşmiştir?

Cevap: Ak bir kayanın altından çıkan suyu içip onunla vücudunu yıkayarak iyileşmiş.

6. Gazlı Göl nasıl oluşmuştur?

Cevap: Kral Midas’ın emri ile suyun etrafı kazınıp göl olması sağlanmış.

7. Gazlı Göl hangi hastalıklara şifa olmaktadır?

Cevap: Deri hastalıklarına şifa olmaktadır.

8. Sizce metinde anlatılanların hangileri gerçek, hangileri kurgudur? Metinden gerçek ve kurgusal unsurlara örnekler veriniz.

Cevap: Metnin tamamı kurgudur. Metnin türünün masal olması bu metnin kurgu olduğunu gösterir. Afyonkarahisar’ın yakınındaki Gazlı Göl gerçektir.

4. ETKİNLİK

Gazlı Göl kaplıcaları hakkındaki araştırmalarınızı hangi kaynaklardan yaptınız? Bu kaynakların güvenilirliği hakkında neler söylersiniz?

Cevap: 

Araştırmaları https://afyon.ktb.gov.tr internet sitesinden yaptım. Bu site “gov” uzantılıdır. “gov” uzantılı siteler devlete aittir ve güvenilirdir.

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 148

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümlelerin altındaki soruları cevaplayınız.

1. Ahmet, melek gibi biriydi.
2. Sana göre kim haklı?
3. Bu işi senin kadar iyi yapamam.
4. Geç kalmamak için hiç uyumadım.
5. Aydın’a babası ile gidecekmiş.

• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin tek başlarına bir anlamı var mıdır?

Cevap: Altı çizili kelimelerin tek başlarına anlamı yoktur.

• Altı çizili kelimeleri cümleden çıkardığımızda cümlelerin anlamında bir değişiklik olur mu? Niçin?

Cevap: Altı çizili kelimeleri cümleden çıkardığımızda cümlelerin anlamında bir değişiklik olur. Çünkü bu kelimeler cümle içinde anlam ilgileri kurarlar ve cümlenin anlamına etki ederler.

Yukarıdaki altı çizili kelimeler edattır. Edatlar, kelimeler ve kelime grupları arasında anlam ilgileri kurmakta görevli kelimelerdir. Edatlar, başka kelimelerle ve kelime gruplarıyla birleşerek değişik ve yeni anlam ilgileri kurar. Aşağıdaki örnekleri dikkatle inceleyiniz.

Birazdan fırtına çıkacak gibi. (tahmin, olasılık)
Bu iş dünküne göre daha kolaymış. (karşılaştırma)
Yumruklarım memleket kadar büyük. (benzerlik)
Lastik patladığı için geç kaldım. (neden – sonuç)
Toprağı saban ile sürdünüz. (araç)
Özgür, telaşla içeri girdi. (durum)
Bağırmama rağmen beni duymadı. (tersine olarak)
Sabaha karşı şehre vardık. (zaman)
İnsanlar rıhtıma doğru yürüyorlar. (yön)
Bu araba ancak on bin eder. (en çok)
Benden başka herkes bu filmi seyretmiş. (dışında)

Siz de okuduğunuz metindeki edatları bulup bunların cümleye kattığı anlamları yazınız.

Cevap: 

• Her yerinde sanki bin yılan, etini, kemiğini dilim dilim doğruyor, tatlı canına bir tadımlık yaşam mutluluğu vermiyormuş. (benzerlik)

• Bu su başka bir su; bu su başka bir duygu gibi sarmış onu. (karşılaştırma)

• Bir dakikası, bir yıl kadar uzun; bir günü, bir ömür kadar genişmiş. (benzerlik)

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 149

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümlelerin altındaki soruları cevaplayınız.

1. Deniz ve güneş onun en sevdiği iki sözcüktür.
2. Bugün ya da yarın yola çıkacaklar.
3. Çok uğraştı ama onu ikna edemedi.
4. Bir baktım ki otobüs hareket etmiş.
5. Borcunu verme de göreyim seni!

• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin tek başlarına bir anlamı var mıdır?

Cevap: Altı çizili kelimelerin tek başlarına bir anlamı yoktur.

• Altı çizili bu kelimeleri cümleden çıkardığımızda cümlelerin anlamında bir daralma olur mu? Niçin?

Cevap: Altı çizili bu kelimeleri cümleden çıkardığımızda cümlelerin anlamında bir daralma olur.

• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimeler hangi amaçla kullanılmıştır?

Cevap: Cümle içinde kelimeleri, kelime gruplarını, aynı tür cümleleri ya da ayrı iki cümleyi birbirine bağlamak için kullanılmıştır.

Yukarıdaki altı çizili kelimeler birer bağlaçtır. Bağlaçlar cümle içinde kelimeleri, kelime gruplarını, aynı tür cümleleri ya da ayrı iki cümleyi birbirine bağlayan görevli kelimelerdir. Bağlaçların da edatlar gibi tek başlarına anlamları yoktur. Bağlaçlar “ile” bağlacı hariç (-le, -la), kendilerinden önceki ve sonraki sözcüklerden ayrı yazılır.

Bağlaçlar da edatlar gibi anlama katkı yapar. Aşağıdaki örnekleri dikkatle inceleyiniz.

Müzik ile resim en sevdiğim derslerdir. (beraberlik)
İhtiyacı var ki senden yardım istiyor. (neden – sonuç)
Ardından koştuk fakat yetişemedim. (karşıtlık)
Kermese gidebilirsin ancak eve erken dön. (koşul)
Bugün beni sen bile kızdıramazsın. (de)
Adam olacaksın da biz göreceğiz! (alay, inanmama)
Ne küserim ne incinirim. (olumsuzluk)

Siz de okuduğunuz metindeki bağlaçları bulup bunların cümleye kattığı anlamları yazınız.

Cevap: 

• Yaraların, sancıların kıskacında, pençesinde öyle inlermiş, öyle inlermiş ki dağlar, seller çın çın ötermiş. (neden – sonuç)

• Yabanlaşmış; yüzünün, gözünün renklerini yitirmiş, üstünü başını bitirmiş, bir ses bile anlamaz duruma gelmiş. (dahi ,de)

• …ağrıların elinde dilim dilim doğranır da buna yürek dayanır mı? (umutsuzluk)

Not: Hem bağlaç hem de edat olarak kullanılabilen “ile” yerine “ve” gelebiliyorsa “ile” bağlaçtır.

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 150

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümlelerin altındaki soruyu cevaplayınız.

1. Ey insanlar! Sözümü iyi dinleyiniz!
2. Tüh! Yine otobüsü kaçırdım.
3. Hey çocuklar! Buraya gelin!
4. Ay, ne şirin bir köpek bu böyle!
5. Vay gülüm! Nereden bu geliş?

• Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimeler hangi amaçla kullanılmıştır?

Cevap:  Cümleye seslenme, şaşırma, pişmanlık, sevinç gibi anlamlar katmak için kullanılmıştır.

Yukarıdaki altı çizili kelimeler birer ünlemdir. Ünlemler; korku, sevinç, şaşkınlık, acıma, kızgınlık gibi duyguları anlatıp çağrı, buyruk, seslenme, yasaklama gibi durumları belirten kelimelerdir. Ünlemlerden hemen sonra ya da ünlem bulunan cümlelerin sonunda ünlem işareti (!) kullanılır.

Ünlemlerden bazıları şunlardır: a, e, o, ah, ey, of, uf, ah, ha, be, hah, hay, hey, vah, vay, pöh, püf, hop, tuh, tüh, yuh, yuha, aman, hişt, ayol, yahu, haydi, eyvah, bravo, aferin, yazık, hoppala, sakın vb.

Ünlemler de bağlaçlar ve edatlar gibi cümlede anlama katkı yapar. Aşağıdaki örnekleri dikkatle inceleyiniz.

Ey insanlar! Sözümü iyi dinleyiniz! (seslenme)
Tüh! Yine otobüsü kaçırdım. (üzülme)
Ay, ne şirin bir köpek böyle! (sevinme)
Sakın ha, bir daha buralarda dolaşma! (uyarma)
Ah! O ne güzel bir arabaydı. (özlem)
Of, bu kadar yeter! (bıkkınlık)
Vay gülüm! Nereden bu geliş? (şaşma)

Siz de okuduğunuz metindeki ünlemleri bulup bunların cümlenin anlamına yaptığı katkıları yazınız.

Cevap: 

• Fidan kız, ceylan kız, civan kız “Ah!” dedikçe kral “Vah!” ediyormuş; ama … (acı, üzülme)

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 151

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin türünü (edat, bağlaç, ünlem) ve cümleye kattığı anlamları yazınız.

• O zaman, sırası ile büyüklerin ellerini öpme yarışı başlardı.

Cevap: Edat. Eylemin nasıl yapıldığı.

• Amcalar, dayılar ve yetişkin oğullarla torunlar namazdan dönerlerdi.

Cevap: Bağlaç. Birlikte

• Davulcu hem tokmağı vurur hem maniler okurdu.

Cevap: Bağlaç. Aynı anda

• O kadar gürültü yaparlardı ki kendi seslerini duymazlardı.

Cevap: Bağlaç. Neden sonuç.

• Kapıdan çıkarken “Eyvah! Yine geç kaldım!” diye söylenirdi.

Cevap: Ünlem. Üzülme.

9. ETKİNLİK

Kendinizi, yerli turistleri Gazlı Göl’de gezdiren bir rehber olarak düşününüz. Yaptığınız araştırmadan ve okuduğunuz metinden hareketle turistlere Gazlı Göl’ü anlatınız. Konuşmanızı yapmadan önce anlatacaklarınızın içeriğini düşünce sıralamasına göre düzenleyiniz. Anlatacaklarınızı liste hâline getiriniz. Hayal gücü, benzetme, abartma, mizah vb. den yararlanarak tam bir rehber gibi konuşmanızı yapınız.

Konuşmanızda beden dilinizi etkili bir şekilde kullanmaya, dilimize henüz yerleşmemiş yabancı kelimelerin Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.

Cevap: 

(örnek)

Sevgili misafirler.

Arkamda görmüş olduğunuz gölün ismi Gazlı Göl. Bu isim nereden geliyor birazdan anlatacağım. Önce insanlar niçin buraya geliyor onu anlatayım.

Gazlıgöl kaplıcasının 45-68 °C sıcaklıktaki suyunun debisi 9 lt/sn.dir. Kimyasal özelliği ise hiperterm, hipotenik, alketihir karbonatlı ve hafif radyoaktif bileşiminden oluşmaktadır. Bu bileşimlerin birçok deri hastalığına şifa olduğuna inanılıyor. Bu nedenle deri hastalığına sahip olan çoğu insan şifa bulma amacıyla buraya geliyorlar.

Derler ki eskiden bu yörede bir kral yaşarmış. Bu kralın da çok güzel bir kızı varmış. Fakat kız bir hastalığa yakalanmış. Vücudunun her yerinden çıbanlar çıkıyor, kıza acı veriyormuş. Ne tedaviler denedilerse kız iyileşmemiş. En sonunda kralın kızı, çektiği acılara dayanamayarak kendini dağa taşa vurmuş. Dağ tepe gezmiş. Acısından önüne gelen suyu içmiş, içine girip serinlemeye çalışmış.

Bir gün kızın yolu buraya düşmüş. Kayanın altından çıkan suyu içmiş. İçtikçe içine hoşluk dolmuş. Her yerini bu suyla yıkamış. Yıkadıkça çıbanları gül olmuş, birer birer sönmüş. Sonunda kız tamamen iyileşmiş. Kral bu işe çok sevinmiş. Suyun aktığı yeri kazdırmış. Burası da böylece göl olmuş.

Siz de buralara kadar gelmişsiniz. Suyun bir zararı yoktur. Denemekten korkmayın. Şifa arayan şifa bulsun, içi yanan içini serinletsin.

10. ETKİNLİK

Grup olarak yazma yöntemini kullanarak bulunduğunuz mahallenin adının konmasıyla ilgili bir efsane oluşturunuz. Oluşturacağınız efsaneyle ilgili aşağıdaki taslağı doldurunuz.

Bu etkinlik sınıfta ve grup çalışması olarak yapılacaktır.

Gazlı Göl Metni Cevapları Sayfa 152

GELECEK DERSE HAZIRLIK

• Uzun yıllar vatanından ayrı kalan büyükleriniz, akrabalarınız varsa onlara “vatan” kavramı hakkında neler düşündüklerini sorunuz.

Bu etkinliği büyüklerinize danışarak yapabilirsiniz.

• www.eba.gov.tr adresinden “vatan” konulu videoları izleyip dokümanları inceleyiniz.

EBA sitesindeki arama kutusuna vatan yazarak ilgili video ve dokümanlara ulaşabilirsiniz.

• Vatan sevgisini anlatan şiirler bulup ezberleyiniz.

Aşağıdaki butona tıklayarak vatan sevgisini anlatan şiirlere ulaşabilirsiniz.

Vatan Sevgisi – Yurt Sevgisi ile İlgili Şiirler

*** Gazlı Göl metni cevapları hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.