“Bal tutan parmağını yalar” atasözünü açıklayan kompozisyon örneği.
Atalarımız, geçmişte yaşanan önemli olaylardan sonra o olayı anlatan ifadelerde bulunmuşlardır. Zaman içerisinde kalıplaşan bu cümleler, günümüze atasözü olarak ulaşmıştır. Hepsi de birbirinden önemli ve değerli olan atasözlerimizden birisi de bal tutan parmağını yalar şeklindeki ifadedir.
Bal tutan parmağını yalar atasözü, günümüzde genelde olumsuz yönde yorumlanmaktadır. Bal tutan kişi olarak önemli bir makam ya da mevkide bulunan kişi kastedilmektedir. Yani önemli bir görevde bulunan kişinin bal tuttuğu ve bu balı yalamasının da normal olduğu ifade edilir. Oysa bu yorum tamamıyla yanlıştır. Atalarımız bu sözü, ne Türk örf ve adetlerine uyan, ne de İslam dini ile bağdaşan bu yorumdaki kasıtla söylememiştir. Bu yorumu yapan kişi aslında, “rüşvet” ve “hak yemek” gibi ahlaksız eylemleri önemsiz göstermeye çalışmaktadır. Bu çabasında da yine ahlaksız bir yola başvurarak atasözünü kendi kötü davranışına alet etmektedir. Peki bal tutan parmağını yalar aslında ne demektir?
Bir işle uğraşan kişi, uğraştığı iş her ne olursa olsun o işle haşır neşir olur; yani o işin izlerini taşır. Babamızın araba tamircisi olduğunu düşünelim; babamızın ellerinde yağ izleri olması doğal değil midir? Peki babamızın kendi arabasını kendi emeği ile daha ucuza tamir etmesi doğal değil midir?
Başka bir örnekle, babamızın öğretmen olduğunu düşünelim. Babamızın evde bize ders anlatması doğal değil midir? Bizim de babamızın bilgisinden faydalanmamız aynı şekilde doğaldır. Arıcılıkla uğraşan kişinin balı petekten alırken elinin bala bulaşması ne kadar doğalsa, bu verdiğimiz örnekler de o kadar doğaldır. Bu örnekleri de onlarcasıyla çoğaltmak mümkündür.
Bal tutan parmağını yalar atasözünü anlamından saptırmak, yalnızca ahlaksız kişilerin başvuracağı yöntemdir. Kişi, yaptığı işten dolayı kendisine asla haksız çıkar sağlayamaz. Atasözümüzü çarpıtmadan kendimize güzel örnek olacak şekilde almamız gerekir.
*** “Bal tutan parmağını yalar” atasözünü açıklayan kompozisyon örneği hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.
❤☺️