Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir Metni Cevapları

Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir metni cevapları ve soruları, Anıttepe Yayıncılık 5. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 23-25-26-27 (Birey ve Toplum Teması)

Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir Metni Cevapları Sayfa 23

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. “Misafir on kısmetle gelir; birini yer, dokuzunu bırakır.” atasözünü açıklayınız.

Cevap: Allah misafiri kısmetiyle ve bereketiyle gönderir. Allah konuğunu ağırladığı için ev sahibine, konuğunun yediğinden kat kat fazlasını verir. Bu bakımdan misafir ev sahibine yük olmaz.

2. “Tanrı misafiri” sözünün size çağrıştırdıklarını söyleyiniz.

Cevap: Genelde davet edilmeden gelen misafirler için bu söz söylenir. Zor durumda kalan bir kişi tanıdığı veya tanımadığı kişiye misafir olmak ister. Ev sahibi bu misafiri Allah’ın gönderdiğini kabul eder ve onu ağırlar.

3. Türk kültüründe misafirin önemini ve misafirliğin sosyal hayattaki yerini belirten konuşmanızı arkadaşlarınıza sununuz.

Türk Kültüründe Misafirin Önemi – Konuşma

Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir Metni Cevapları Sayfa 25

1. ETKİNLİK

Metinde önemli gördüğünüz yerleri defterinize not ediniz.

Cevap:

Türklerin  konukseverlikleri çok eskiye dayanır.

Anadolu’daki konukseverlik gelenek ve göreneğinin temelinde eski Ahi gelenekleri yatmaktadır. Ahiler gelen konukları ağırlamak için birbirleriyle yarış ederlerdi.

Arap Seyyahı İbni Batuta kitabında Türklerin konukseverliğini anlata anlata bitirememiştir.

Konuk sevmek, konuğa ikramda bulunmak, insan sevgisinin başında gelir.

2. ETKİNLİK

Okuduğunuz metinde geçen aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bulunuz. Öğrendiğiniz anlamıyla bu kelimeleri birer cümlede kullanınız. Anlamını bilmediğiniz diğer kelimeleri ve anlamlarını kendi sözlüğünüze not ediniz.

Cevap:

geleneksel

Anlamı: Geleneğe dayanan, gelenekle ilgili olan, kökleşik, ananevi

Cümlem: Yarışmacılar kendi yörelerine ait geleneksel kıyafetlerle sahneye çıktılar.

Ahilik

Anlamı: Kökleri eski Türk törelerine dayanan ve Anadolu’da yüksek bir gelişim gösteren esnaf, zanaatçı, çiftçi vb. bütün çalışma kollarını içine alan ocak

Cümlem: Ahilik geleneğine göre bir ahinin eli açık olmalıdır.

telaş

Anlamı: Herhangi bir sebeple acelecilik

Cümlem: Otobüse yetişmek için evden telaşlı çıkınca anahtarını evde unuttu.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Görselin size çağrıştırdıklarını yorumlayınız.

Cevap: Görselde misafirlik anlatılmaktadır. İki ailenin anne ve babaları sohbet etmektedir. Çocuklar ise oyun oynamaktadır. Yüz ifadelerinden her iki ailenin de mutlu oldukları anlaşılmaktadır. Çocukların yüz ifadelerinden eğlendikleri görülmektedir.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Konukseverlik hakkında neler biliyordunuz?

Cevap: Konukseverlik, misafir ağırlamaktan hoşlanmak demektir. Türkler konukseverliği ile dünyaya nam salmışlardır. Konukseverlik bizde bir gelenektir ve çok önem gösterilir.

2. Metni okuduktan sonra konukseverlik hakkında neler öğrendiniz?

Cevap: Konukseverliğin çok eski zamanlara, ahilik geleneklere dayandığını öğrendim. İnsanların konuklarını memnun etmek için her şeyi gözden çıkarabileceklerini öğrendim.

3. Metne göre konukları sevmenin ve onlara ikramda bulunmanın nedeni nedir?

Cevap: İnsan sevgisidir. İnsanların bunu görev olarak kabul etmesidir.

Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir Metni Cevapları Sayfa 26

5. ETKİNLİK

Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız. Metni okurken aldığınız notlardan yararlanabilirsiniz.

Cevap:

Metinde ne anlatılıyor? Türklerin konukseverliği

Metinden çıkarılan sonuç nedir? Türklerde konukseverlik önemli bir gelenektir.

6. ETKİNLİK

Aşağıdaki metni okuyunuz.

Türk Konukseverliğine Tarihsel Bir Örnek: Köy Odaları

Yakın zamana kadar köylerde yaşamış veya hâlen yaşamakta olan kişilerin anılarında dün gibi yaşayan köy odaları geleneği, Türk konukseverliğinin en iyi örnekleri arasındadır.

Köylerdeki köy odalarının konukları, bir yerden bir yere gitmekte olan yolcular olduğu kadar, köye ticaret amacı ile gelen veya zanaat sahibi insanlar da olabilmekteydi. Çerçiler, testi bardak satanlar, ürettiği malı değiş yoluyla veya para ile ticaret yapanlar, halatçılar, gezici kalaycılar, orakçılar vb. olmak üzere köye bir nedenle gelenler istediği kadar bu köy odalarında konuk olarak kalabiliyorlardı.

Anadolu’nun birçok köyünde neredeyse her sülalenin köy odası vardı. Bu köy odaları ya o sülalelerin ya da önde gelen büyüğünün adıyla anılıyordu. Gelen konukların ihtiyaçları da bu sülalelere mensup aileler tarafından karşılanıyordu. Bu hizmetlerin kesinlikle maddi bir karşılığı yoktu.

Mümtaz BAŞKAYA
www.baae.meb.gov.tr

a) Bu metin hangi siteden alınmıştır?

Cevap: www.baae.meb.gov.tr

b) Araştırmalarınızı yaparken hangi internet sitelerinden yararlanıyorsunuz?

Cevap: gov ve edu uzantılı sitelerden yararlanıyoruz.

c) Her internet sitesinde yer alan bilgilere güvenebilir misiniz? Açıklayınız.

Cevap: Güvenilir değildir. Bu siteleri hazırlayan kişiler işinin ehli olmayabilir. Doğru bilgi vermeyebilirler. Kendi yorumlarını katabilirler. Bu nedenle her internet sitesinde yer alan bilgiler güvenilir değildir.

ç) Girdiğiniz sitelerin güvenirliğini sorguluyor musunuz? Neden?

Cevap: Sorguluyorum. Çünkü doğru bilgi öğrenmek istiyorum.

d) İnternet sitelerinin güvenirliğini nasıl anlarız?

Cevap: Öncelikle site adresi uzantılarına bakılır. Adreslerinin sonunda .edu veya .gov varsa o siteler güvenilirdir. Bunlar dışındaki sitelerde yer alan bilgiler büyüklerimizin ve öğretmenlerimizin onayıyla doğru olduğuna emin olabiliriz.

Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir Metni Cevapları Sayfa 27

7. ETKİNLİK

a) Metinden alınan cümlelerde altı çizili kelimelerin anlam özelliğini (gerçek, mecaz) yazınız.

Cevap:

• Anadolu’daki konukseverlik gelenek ve göreneğinin temelinde eski Ahi gelenekleri
yatmaktadır. MECAZ

• Anadolu; yemeğini konuğuna yedirmekten, konuğunu memnun etmekten zevk alır. GERÇEK

b) Bu kelimeleri cümlelerde kullanılan anlam özelliğinden farklı olacak şekilde birer cümlede kullanınız.

Cevap:

yatmak: Akşam erken yatar, sabah erken kalkarım.

yedirmek: İşinin görülmesi için birilerine para yedirmek rüşvettir ve rüşvet vermek de almak da kötü bir şeydir.

c) Aşağıdaki kelimeleri gerçek ve mecaz anlamda birer cümlede kullanınız.

Cevap:

ısınmak

Gerçek anlam: Kampta ısınmak için ateş yaktık.

Mecaz anlam: Yeni sınıfındaki arkadaşlarına bir türlü ısınamadı.

soğuk

Gerçek anlam: Dolaptan soğuk su içtiği için boğazları şişmiş.

Mecaz anlam: Sınavda kopya vermediğim için bana soğuk davranıyor.

acı

Gerçek anlam: Bu kadar fazla acı yersen hastalanırsın.

Mecaz anlam: Kasksız bisiklet kullanmanın ne kadar yanlış bir şey olduğunu yaşadığım bu acı tecrübe ile öğrendim.

8. ETKİNLİK

Dizeleri eksik verilen şiiri, anlam bütünlüğüne dikkat ederek tamamlayınız.

Cevap:

(örnek)

Türkçe, bizim ana dilimiz
Koruyup sevmeliyiz.
Yabancı kelimelerle
Mücadele etmeliyiz.

Türkçe, bizim ana dilimiz
Gözümüz, kulağımız, elimiz
Onunla şarkı söyler, güler,
Onunla dile gelir sevincimiz, neşemiz.

Türkçe, bizim ana dilimiz
İlk sesimiz, ilk hecemiz
Yüreğimin sesi,
Tek benliğimiz.

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

Öğretmeninizle bir anınızı konuşma metni hâline getiriniz. Sözlü anlatım yapacağınızdan evde prova yapmayı, prova yaparken beden dilinizi etkili kullanmayı unutmayınız.

Cevap:

(örnek)

Okulun ilk günüydü. Annem çalıştığı için beni bırakıp gitmişti. Çok korkmuştum. Bir köşeye çekilip ağlamaya başlamıştım. Yanıma bir kadın geldi:

Öğretmen: Merhaba. Neden ağlıyorsun?

Ben: Çok korkuyorum.

Öğretmen: Neden korkuyorsun?

Ben: Annem gitti çünkü. Burada kimseyi tanımıyorum.

Öğretmen: O zaman tanışalım. Ben Nebahat. Senin öğretmeninim.

Ben: Benim adım Osman.

Öğretmen: Tanıştığımıza memnun oldum Osman. Bak artık tanıdığın bir kişi var. Ağlamana gerek yok. Daha arkadaşlarınla da tanışacaksın. Burası okul. Burada güvendesin. Hem annen seni güvenmediği bir yere bırakır mıydı?

Ben: Bırakmaz.

Öğretmen: Demek ki burası güvenli bir yer. Korkmana gerek yok. Sınıfa gidip diğer arkadaşlarınla tanışalım mı?

Ben: Olur.

Öğretmen: Şarkı söylemeyi sever misin?

Ben: Sevmem.

Öğretmen: Resim yapmayı?

Ben: Severim.

Öğretmen: Tamam o zaman. İlk dersimiz resim yapmak olsun. Sen de bana güzel bir resim çiz. Olur mu?

Ben: Olur.

Öğretmenimin böyle sıcak davranışı benim bütün korkumu almıştı. O günden beri nerede bir öğretmen görsem içim rahatlar. Öğretmenler benim için koruyucu melekler gibidir. Ne zaman korksam onlara koşarım.

*** Anadolu’da Konukseverlik Gelenekseldir metni cevapları hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.