Çanakkale Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk

Çanakkale Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk konulu araştırma yazısı.

Çanakkale Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk

Çanakkale Savaşı, Birinci Dünya Savaşı’nın en önemli cephelerinden biri olan Çanakkale Cephesi’nde meydana gelen tarihi önemi ve değeri olan bir olaydır. 1915 ile 1916 yılları arasında yaşanan Çanakkale Savaşı; Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında yaşanmıştır. Gelibolu Yarımadası’nın hemen her noktasında izleri hala görülebilen Çanakkale Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk liderliği tarihi bir destan niteliğindedir.

Çanakkale Savaşı yaklaşık 1 yıl sürmüştür. Çanakkale Savaşı’nda Osmanlı Devleti İttifak Devletleri arasında yer alan Almanya’dan ve az da olsa Avusturya-Macaristan’dan destek görmüştür. İtilaf Devletleri ise bütün imkanları ile Çanakkale Boğazı’nı geçmeye çalışmışlardır. Çanakkale Savaşı’nda Osmanlı Devleti’ne karşı; Britanya İmparatorluğu (İngilizler) ve Fransızların başı çektiği geniş bir cephe savaşa girişmiştir.

Çanakkale Savaşı’ndaki Askeri Güçler

İngilizlerin sömürgeleri konumunda olan; Avustralya, Yeni Zelanda, Britanya Hindistan’ı ve Newfoundland Dominyonu askerleri ile Fransız askerler Çanakkale Boğazı’nı geçmeye çalışmışlardır. Bu ülkelerin askerlerinden oluşan İtilaf Devletleri’nin Gelibolu Yarımadası’na getirdiği asker sayısı yaklaşık 570 bindir. Osmanlı Devleti’nin başı çektiği İttifak Devletleri’nin Çanakkale’yi savunmada sahip oldukları asker sayısı ise 315 bin civarıdır.

Çanakkale Savaşı Sonucu

Çanakkale Savaşı çok kanlı çarpışmalara sahne olmuştur. Öyle ki; 1 yıllık zaman diliminde her iki taraf da 250’şer bin civarında askerini kaybetmiştir. Çanakkale Savaşı bu özelliği ile de tarihin gördüğü en kanlı savaşlardan biri konumundadır.

Çanakkale Savaşı’nın sonucu net şekilde Osmanlı Devleti galibiyetidir. Hem deniz savaşında, hem de kara savaşında Osmanlı Devleti Çanakkale Cephesini kazanmıştır. İtilaf Devletleri askerlerini ve donanmalarını geri çekerek bölgeyi terk etmek zorunda kalmıştır.

Çanakkale Savaşı’nın Önemi

Çanakkale Savaşı pek çok yönden Birinci Dünya Savaşı’nı etkileyen ve bazı açılardan dünyanın kaderine dahi yön veren bir savaştır. Çanakkale Boğazı’nı çok kolay geçeceklerini zanneden İtilaf Devletleri bu amaçlarına ulaşamayınca Osmanlı Devleti’nin ve askerlerinin moral motivasyonu üst düzeye çıkmıştır. Bunun yanı sıra diğer İttifak Devletleri de moral kazanmıştır. İstanbul’un işgal edilmesi o dönem için önlenmiştir.

İtilaf Devletleri’nin yardım götürmek istedikleri Rus Çarlığına yardım; Çanakkale Cephesi geçilemediği için götürülememiştir. Bunun üzerine Rusya’da Bolşevik ihtilali patlak vermiş ve Rusya Birinci Dünya Savaşı’ndan çekilmek zorunda kalmıştır. Çanakkale’nin geçilememesi ile Rusya’da ihtilal olması; Kurtuluş Savaşı’nda Rusya’nın Türkiye’ye örtülü destek vermesi açısından da son derece önemlidir. Dolayısıyla Çanakkale Savaşı’nın kazanılmasının doğrudan ve dolaylı çok önemli etkileri olmuştur.

Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk!

Çanakkale Savaşı esnasında Mustafa Kemal Atatürk orduda yarbay rütbesinde görev yapan bir subaydı. Mustafa Kemal’in Çanakkale Savaşı’ndaki görevi 19. İhtiyat Tümeni komutanlığı olarak belirlenmiştir. 19. Fırka olarak da geçen bu birlik Çanakkale Savaşı’nın başlarında cephenin bir hayli gerisinde görevlendirilmiştir. İhtiyaç duyulması halinde cepheye gönderilmek için bekletilen bir tümendir.

Düşünüldüğü üzere; 19 Şubat ve 25 Şubat tarihlerinde düşman çıkarma yapmaya çalışırken Osmanlı Ordusu çok kayıp vermiş ve alınan karar neticesinde Mustafa Kemal Atatürk’ün komutanı olduğu 19. İhtiyat Tümeni 25 Şubat 1915 günü Ecebat Bölgesi’nde cepheye gönderilmiştir.

Birliği ile birlikte cepheye ulaşan Mustafa Kemal Atatürk, Çanakkale Savaşı’nın seyrini değiştirecek kahramanlıklar göstermiştir. Arıburnu’na 25 Nisan günü aniden çıkarma yapan düşmanı, gelen top sesleri üzerine fark eden Mustafa Kemal Atatürk; bu bölgede yer alan 57. Alay’ın sahilde sıkışmış şekilde kaldığını gözlemlemiş ve herhangi bir emir gelmesini beklemeden tümenini buraya yönlendirmiştir. Düşman çıkarması sonucunda 57. Alay askerlerinin büyük kayıplar vererek kaçmaya başlaması sonucu Mustafa Kemal Atatürk askerlerin karşısına çıkmıştır. Orada askerlerimiz ile Mustafa Kemal Atatürk arasında geçen konuşma şu şekildedir:

— Niçin kaçıyorsunuz?

— Efendim, düşman!

— Nerede?

— İşte!

— Düşmandan kaçılmaz!

— Cephanemiz kalmadı.

— Cephaneniz yoksa süngünüz var!

Bu konuşmanın ardından Mustafa Kemal Atatürk askere süngü taktırıp yere yatma emri verince İtilaf Devleti askerleri de korkarak yere yatıp mevzi almıştır. Mustafa Kemal Atatürk bu anı; “Kazandığımız an, bu andır!” diyerek anlatır…

Bu esnada Mustafa Kemal’in komutanı olduğu 19. Tümen desteğe gelmiştir. Mustafa Kemal Atatürk 27. Alaydan kalan birlikler ve 57. Alayı da emrine alarak karşı saldırıya hazırlanmıştır. Birliklere şu tarihi konuşmayı yapmıştır; “Ben size taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında, yerimize başka kuvvetler ve komutanlar kaim olabilir.”

Mustafa Kemal Atatürk bunun ardından Anafartalar Cephesi’nde de adeta bir destan yazmıştır. Zaten Mustafa Kemal Atatürk’ün bir namı da; “Anafartalar Kahramanı”dır. Mustafa Kemal, yaklaşık 1 yıl süren Çanakkale Savaşı’nın hemen her anında aktif olarak yer almış ve üstün başarılar sergilemiştir. Savaşın başında yarbay rütbesinde olan Mustafa Kemal Atatürk gösterdiği üstün başarılar neticesinde Çanakkale Savaşı sona erdiğinde Kurmay Albaylık rütbesine erişmiştir.

*** Çanakkale Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk konulu araştırma yazısı hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.