Uzay ve Uzay Çalışmaları

Uzay çalışmaları ilk defa ne zaman yapılmaya başlamıştır? Uzay çalışmaları hangi amaçlarla yapılmaktadır? Uzay çalışmaları sayesinde hangi teknolojiler geliştirilmiştir? Uzaya gönderilen araçların teknolojik özellikleri nelerdir? Gelecekte uzay çalışmaları konusunda neler yapılabilir? Uzay ve uzay çalışmaları konulu araştırma yazısı.

Uzay ve Uzay Çalışmaları

Uzay, dünyanın da içerisinde bulunduğu derin boşluğa verilen isimdir. Bu boşluğun sonsuz olduğu düşünülmektedir.

“Uzay” ifadesi, uzayın içerisinde bulunduğu gök cisimlerini kapsamaz. Yani uzay; dünyanın atmosferinin dışında başlayan ve bütün cisimlerin içerisinde yer aldığı, ama bu cisimlerin dahil olmadığı evrenin adıdır.

Uzay her zaman insanoğlunun merak ettiği bir alan olduğu için yüzyıllardır uzay ve uzay çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar son yıllarda sıklaşmış ve belli oranda sonuç da alınmıştır.

Uzay Çalışmaları İlk Defa Ne Zaman Yapılmaya Başlamıştır?

Uzay çalışmaları gözlem anlamında ilk çağlardan beri yapılmaktadır. Uzay çalışmalarının başlangıcı göreceli olarak herkes tarafından farklı kabul edilebilir. 1609 yılında Galileo Galile tarafından astronomide kullanılabilecek ilk teleskop üretilmiştir. Bu icat uzay araştırmalarında çok önemli bir aşama kaydedilmesini sağlamıştır. Bununla birlikte, “uzay çalışmaları” olarak ilk somut adım pek çok kişi tarafından 4 Ekim 1957 tarihinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği tarafından uzaya gönderilen Sputnik 1 isimli uydu kabul edilmektedir. Bu araç dünyadan uzaya ulaşabilen ilk yapay uydudur.

Uzay Çalışmaları Hangi Amaçlarla Yapılmaktadır?

Uzay çalışmalarının pek çok farklı amacı bulunmaktadır. İlk çağlarda dünyayı ve içinde bulunulan alemi anlama, hatta yaratıcıyı bulma anlamında yapılan çalışmaların yakın çağda amacı farklılaşmıştır. Özellikle 20. yüzyılın ortasından itibaren ülkeler teknolojik ilerleme sağlama amacı ile uzay araştırmalarına hız vermişlerdir. Ayrıca uzayda bulunabilecek madenler de uzay çalışmaları konusunda motivasyon kaynağı olmuştur. Uzayda yaşam bulma amacı da uzay araştırmalarının konularından birisidir.

Uzay Çalışmaları Sayesinde Hangi Teknolojiler Geliştirilmiştir?

Uzay çalışmaları insanlık yararına onlarca buluşa imza atılmasını sağlamıştır. Bunların tamamına değinmek imkansız olmakla birlikte en önemlilerini şu şekilde sıralayabiliriz.

» Kanser Dedektörü: İlk olarak uzay gereçlerindeki hataları tespit etmek için üretilen detektör, sonrasında geliştirilerek farklı kanser türlerini tespit için kullanılmaya başlanmıştır.

» Mikroçip: İlk modern mikroçip, Apollo isimli uzay aracının yönünü bulabilmesi için geliştirilmiştir.

» Uydu Televizyonu: Uzaya gönderilen uydular sayesinde uydu televizyonu geliştirilmiştir.

» Kablosuz Aletler: Ay yüzeyinde araştırma yapmakta kullanılmak için geliştirilen aletlerin kablosuz olması, günümüzde kullandığımız kablosuz aletlerin bulunmasını sağlamıştır.

» Duman Detektörü: Yangınları önceden bildiren duman detektörü ilk kez uzay araçlarında kullanılmak üzere üretilmiştir.

» Kulak Termometresi: Vücut sıcaklığını ölçmede kullandığımız kulak termometresi, aslında yıldızların doğum anını görüntülemek için üretilmiştir.

» Dondurulmuş Gıdalar: Astronot ve kozmonotların uzayda ihtiyaç duydukları uzun ömürlü ve dayanıklı yiyecekler için “dondurulmuş gıda” teknolojisi geliştirilmiştir.

» Bina İzolasyonu: Evlerimizin sıcaklık farkından korunması için yapılan izolasyon, ilk olarak uzay araçlarını kaplamak için bulunmuştur.

» Su Filtresi: Uzaydaki bilinmeyen bakterilerin astronotların hayatını tehlikeye sokmaması için şu anda bizlerin de kullandığımız su filtresi teknolojisi geliştirilmiştir.

» Joystick: Bilgisayar oyunlarında kullanılan joystickler ilk olarak Apollo isimli uzay aracında kullanılmak üzere geliştirildi.

» Mayo: Astronotların uzayda daha rahat hareket edebilmesi için sürtünmeyi sıfıra indirmek için üretilen kıyafetlerden özellikle yüzücüler için mayo geliştirilmiştir.

» Akıllı Süngerler: Uçak ve tren gibi taşıtların yavaşlama ve durma anlarında kullanılan darbeleri emen akıllı süngerler ilk olarak uzay araçları ve astronot kaskları için geliştirilmiştir.

» Dayanıklı Lensler: Astronotlar için dayanıklı lensler geliştirilmiş ve sonrasında bu teknoloji bizlerin de hizmetine sunulmuştur.

» Hafif Giysiler: Astronotların uzayda rahat hareket edebilmesi için daha hafif ve hava alabilen ayakkabı ve giysiler üretilmiştir. Bu teknoloji özellikle spor ayakkabı ve giysilerinin üretimine ışık tutmuştur.

Uzaya Gönderilen Araçların Teknolojik Özellikleri Nelerdir?

Uzaya gönderilen araçlar teknolojik anlamda pek çok donanıma sahiptir. Uzay araçları yüksek hıza ulaşabilmektedir. Bununla birlikte istenilen şekilde yavaşlatılabilmekte ve durdurulabilmektedir. Farklı ortamlara (dünya ve uzay) uyum sağlayabilmektedir. Uzay araçlarının içerisi astronotlar için yaşam alanına müsait olacak şekilde düzenlenmiştir. Bu sayede astronotlar uzun süre hayatta kalabilmektedir.

Uzay araçları gönderildikleri yerden bilgi toplayabilmek için gerekli donanımlara sahip olarak üretilmektedir. Ayrıca topladıkları bilgileri dünyaya aktarabilmektedirler. Uzay aracını gönderen ülke, aracın teknolojik donanımına bağlı olarak aracı geri getirebilmektedir. Uzaya gönderilen araç, gönderildiği yere (Ay, Mars vb.) göre üretilmektedir. O gök cisminin sıcaklık ve soğukluk gibi benzeri fiziki özelliklerine uygun uzay araçları üretilmektedir.

Gelecekte Uzay Çalışmaları Konusunda Neler Yapılabilir?

Gelecekte uzay çalışmalarının uzay istasyonlarının artırılması yönünde ilerlediği görülüyor. İnsanoğlu gelecek yıllarda uzaya yerleşebilir. Bunun için çeşitli ülkeler çalışma yapıyorlar. İnsanoğlu önümüzdeki 20 yıllık süreçte Ay ve Mars üzerinde yerleşmeye başlayabilir.

Çeşitli araçlar uzay araştırmaları için geliştirilirken, şu anda imkansız olan bazı ameliyatlar bu araçlar sayesinde gerçekleştirilebilir. Mikroçipler öyle bir seviyeye gelebilir ki; insan beyni adeta bilgi haznesi haline getirilebilir.

Gelecekte uzayda bulunacak madenler sayesinde insanoğlu büyük enerji kaynaklarına sahip olabilir. Bu sayede dünyadaki enerji savaşları sona erebilir ve dünya daha barışçıl bir hal alabilir. Ayrıca gelecekte uzayda dünya dışı varlıklar ile karşılaşma olasılığı da her zaman vardır.

Uzay ve Uzay Çalışmalarında İlk Uydu Gönderimi

O zamanki ismi ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, şimdiki ismi ile Rusya, 4 Ekim 1957 tarihinde uzaya bir uydu göndermiş ve başarı ile yörüngeye oturtmuştur. Bu uydunun adı Sputnik 1’dir. Bundan 4 ay sonra ise Amerika Birleşik Devletleri Explorer ismini verdiği uyduyu uzaya fırlatmıştır.

Yine 1957 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB),  Sputnik 2’yi uzaya fırlatmıştır. Sputnik 2’nin içerisinde Laika isimli bir köpek yer almaktadır ve bu köpek uzaya çıkan ilk canlı olarak kabul edilmektedir. Uydunun dünyaya geri dönebilecek teknolojisi olmadığından Laika uzay aracının içerisinde vefat etmiştir.

Uzaya insan gönderebilmek adına çalışmalar uzun zaman devam etmiştir. Yıllar içerisinde ABD uzaya şempanzeler gönderirken, SSCB kaplumbağalar göndermiştir. ABD ve SSCB arasındaki adı konulmamış uzay yarışı insanoğlunun uzaya çıkmasını hızlandırmıştır.

Uzayda İlk İnsan

Uzaya ilk insan SSCB tarafından gönderilmiştir. Yuri Gagarin ismindeki kozmonot, 12 Nisan 1961 tarihinde SSCB topraklarından Vostok-1 isimli uzay aracı ile uzaya gönderilmiş ve 108 dakika uzayda kalmıştır. Bu sürede uzayda dünyanın etrafında bir tam tur atıp SSCB topraklarına geri dönmüştür.

Bu girişimin ardından 4 ay sonra uzaya gönderilen Vostok 2 aracında bulunan Yuri Gagarin uzayda bir tam gün geçiren ilk insan olarak da kayıtlara geçmiştir. Vostok 6 aracı ile 1963 yılında ilk kadın kozmonot yine Ruslar tarafından uzaya gönderilmiştir.

Aya Giden İlk İnsan

Uzun yıllar SSCB’nin öncülük ettiği uzay yarışında 1969 yılında ABD öne geçti. Daha önce aya ilk ulaşan insansız araçları SSCB yapmasına rağmen aya ilk ulaşan insan bir Amerikalı oldu. ABD’li Neil Armstrong 20 Temmuz 1969 tarihinde ünlü ay yürüyüşünü gerçekleştirdi. Armstrong aydaki ilk adımları ile birlikte “Bir insan için küçük, fakat insanlık için büyük bir adım” ifadelerini kullanmıştır.

1971 yılında ise SSCB ilk uzay istasyonunu kurarak uzay çalışmalarında ABD’ye kaptırdığı ilk sırayı geri almaya çalışmıştır. Bu yıldan sonra da uzay çalışmaları olanca hızıyla devam etmiştir. Onlarca ülke uzaya özellikle iletişim uyduları göndermiş ve bu teknolojiden faydalanmaya çalışmışlardır. Hali hazırda kullandığımız pek çok cihaz, uzayda bulunan iletişim uydularından faydalanarak çalışmaktadır.

*** Uzay ve Uzay Çalışmaları konulu araştırma yazısı hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.