Tuzağa Düşen Ceylan metni cevapları ve soruları, Ferman Yayınları 8. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 12-13-14-15-16-17-18-19 (Erdemler Teması)
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 12
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
1. Mevlana’nın “Bir mum, diğer mumu tutuşturmakla ışığından bir şey kaybetmez.” sözünden ne anlıyorsunuz? Düşüncelerinizi açıklayınız.
Cevap: İnsan kendisinde var olan meziyetleri ya da bilgileri bir başkası ile paylaşırsa kendinden bir şey kaybetmez. Mesela çok iyi bir demir ustası bu kabiliyetini bir başkasına aktardığında bir şey kaybettirmez ona tam tersi onun ustalığını daha da arttırır.
2. İnsanların neden yardımlaşmaya ihtiyacı vardır? Yardıma ihtiyaç duyduğunuz durumlar oldu mu? Anlatınız.
Cevap: İnsanlar sosyal canlılardır. Bir arada yaşarlar. Bazı ihtiyaç ve gereksinimlerini ancak işbirliği içinde olursa giderebilirler. Bu nedenle yardımlaşmaya ihtiyaç duyarlar. Benim de en çok yardıma ihtiyaç duyduğum durumlar arasında yalnız kalamama durumum bir de utangaç olduğum durumları sayabilirim.
Metni, türünün özelliklerine ve noktalama işaretlerine dikkat ederek sessiz okuyunuz.
Tuzağa Düşen Ceylan
Ceylan, fare, karga ve tosbağa
Ormanistan’m bir kenar mahallesinde
aynı evde yaşıyorlar kardeş kardeşe
İnsanlardan uzak, bahçeli evleri
akıllarında yok tuzağa düşme endişesi
Ceylan, bir gün çayıra iner
kuyruğunu sallaya sallaya
kır çiçekleri ince belinde
keyfi yerinde, pek neşeli
tasa ve kederden uzakta
dolaşır çimenler arasında
Kokusunu alınca av köpeği
“Hav hav!” ile düşer ardına
ceylan kaçar, köpek kovalar
Akşam sofraya oturur üç arkadaş
aralarında ceylan kardeş yok
“Ceylan nerede kaldı?” der fare,
“Başına bir iş gelmesin sakın!”
“İyi tanırım ceylanı,” der tosbağa,
“her zaman uzaklaşmaz mahalleden
bu vakte kadar gelmediğine göre
muhakkak ve mutlaka başı dertte.
Karga gibi olsaydı kanatlarım
bulmak için izini kardeşimin
bütün Ormanistan’ı dolaşırdım.
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 13
Karga, hak verir iki arkadaşına
bir yukarı mahalleye uçar, bir aşağı
biraz kuzeye gider, biraz güneye
doğu-batı derken, bir de bakar
ceylan düşmüş avcının tuzağına
iplerden kurtulmak için çırpınmakta…
Alçaktan uçarak, yüksekten uçarak
bulutların üzerinden atlayarak
tez elden getirir haberi dostlarına:
”Ceylan, kaçarken köpeğin hışmından
düşmüş bir zalim avcının tuzağına…”
Üç arkadaş hemen verirler kararı:
Karga ile fare, ceylanı kurtaracak
tosbağa evde nöbetçi kalacak.
Karga ile fare hemen çıkar yola
fare, kemirince tuzağın iplerini
üç arkadaşın umutsuz yüzünü
aydınlatır özgürlüğün feneri
Avcı gelir, avını almak için
ceylan, zırp zırp ormanda
fare, kırt kırt deliğinde
karga, fırt fırt ağacın dalında
Evde kalır ama tosbağa
aklı fikri ceylanda
meraklı ya, alır sırtına
kapısız penceresiz evini
düşer ormanın yoluna
Avcı çaresiz, ceylan gitmiş elden
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 14
akşama yiyecek de yok hanede
bakar, karşısında tosbağa
“Başka güne kalsın,” der, ceylan
baklava börek olmaz her zaman
kısmetimiz tosbağa bu akşam.”
Alır tosbağayı, koyar çantasına.
Bulutlar denizinde yüzen karga
ev arkadaşı tosbağayı
görünce avcının çantasında
durumu anlatır ceylana
Ceylan, görünür avcıya
ayağına diken batmış da güya
koşmuyor, topallıyor adeta…
Avcı, düşer ardına ceylanın
ne kadar koşsan, ne mümkün
kim yetişir olimpiyat şampiyonuna?
Avcı atar sırtında ne varsa
fare de bekliyor arkasında
hemen kemirir çantayı
çıkarır içinden tosbağayı
Mutludur ceylan ile fare
karga ve tosbağa şen
Avcı, eli boş döner evine.
Refik DURBAŞ (1944-2018)
Erzurum’un Pasinler ilçesinde doğdu. 1965’te İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne yazıldı fakat üniversiteyi bırakmak zorunda kaldı. 1967’te Yeni İstanbul’da gazeteciliğe adım attı. Şair, şiirlerinin yanında anı, mektup, deneme ve sohbet gibi farklı edebî türlerde eser verdi. Şair, ayrıca çocuk şiirleri ve hikâyeleri kaleme alarak çocuk edebiyatına değerli katkılarda bulundu. Şairin çocuklar için yazdığı Denizler Sincabı, Kırmızı Kanatlı Kartal adlı şiir kitapları vardır.
1. ETKİNLİK
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 15
Okuduğunuz şiirdeki anlamını bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarını aşağıya yazınız. Bunların anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Öğrendiğiniz kelime ve kelime gruplan ile bunların anlamlarını oluşturacağınız sözlüğe yazınız. Bu uygulamaya yıl boyunca devam ediniz.
Cevap:
Kelime/Kelime Grubu: Tasa
Tahminî Anlamı: İnsanı üzen şey
Cümlem: Geçen gün çok tasalandım
Kelime/Kelime Grubu: Tosbağa
Tahminî Anlamı: Kaplumbağa
Cümlem: Geçen gün kardeşime tosbağa aldık
Kelime/Kelime Grubu: Muhakkak
Tahminî Anlamı: Kesinlikle, eminim
Cümlem: Muhakkak ki bu işi başaracaksın
Kelime/Kelime Grubu: Tez
Tahminî Anlamı: Acele, hızlı
Cümlem: Tez vakitte yeniden görüşelim
Kelime/Kelime Grubu: Güya
Tahminî Anlamı: Yani, farz edelim ki
Cümlem: Güya beni çok seviyormuş.
Kelime/Kelime Grubu: Kemirmek
Tahminî Anlamı: Bir şeyi dişleriyle ısırma sonucu onu koparmak
Cümlem: Geçen gün ipi kemirerek kestim
Kelime/Kelime Grubu: Şen
Tahminî Anlamı: Mutlu
Cümlem: Çocuklar gibi şen idik.
Kelime/Kelime Grubu: Hane
Tahminî Anlamı: ev
Cümlem: Bizim hanede herkes keyiflidir
2. ETKİNLİK
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 16
Aşağıdaki sorulan şiire göre cevaplayınız.
1. Anlatılan olay nerede geçmektedir?
Cevap: Ormanistan denilen bir yerde ( ormanda )
2. Şiirin kahramanları hangi varlıklardır?
Cevap: Tosbağa, karga, ceylan ve fare ile avcı
3. Şiirde adı geçen varlıklar arasında nasıl bir yardımlaşma ve dayanışma vardır?
Cevap: Şiirdeki varlıklar her zaman birbirlerinin yardımına koşan, birbirlerini düşünen ve seven varlıklardır. Birinin başına bir tehlike gelse hemen diğerleri kendi canları pahasına onu kurtarmaya giderler.
4. Hayvanlar, tuzağa düşen dostlarını nereden ve nasıl kurtarmıştır?
Cevap: Önce ceylanı içine düştüğü ağlardan tuzaklardan sonra da tosbağayı avcının heybesinden kurtarıyorlar. Ceylanı fare ağı kemirerek, tosbağayı da ceylan avcının dikkatini dağıttıktan sonra fare yine kemirerek kurtarmıştır.
5. Metinde kullanılan “kırt kırt, fırt fırt, akıl fikir” gibi ikilemelerin metne katkısını açıklayınız.
Cevap: Bu kelimeler ikilemelere örneklerdir. Bu kelimeler hem kafiye katar hem de okurun ilgisini çeker.
3. ETKİNLİK
Okuduğunuz şiirin konusunu ve ana duygusunu aşağıya yazınız.
Cevap:
Şiirin Konusu: Ormanistan denilen yerde aynı evi paylaşan hayvanların başından geçen olaylar
Şiirin Ana Duygusu: Paylaşımın ve yardımlaşmanın önemi
4. ETKİNLİK
Okuduğunuz şiire uygun yeni başlıklar bularak bu başlıkları aşağıya yazınız.
Cevap: KARDEŞLİK ZOR GÜNDE BELLİ OLUR / YAŞAMAK PAYLAŞMAKTIR
5. ETKİNLİK
Aşağıya okuduğunuz şiirle ilgili üç soru yazınız. Yazdığınız sorulan arkadaşlarınıza sorarak onlardan cevaplamalarını isteyiniz.
Cevap:
1. Soru: Tosbağa evde huzurla oturabilecekken neden kendini tehlikeye sokmuştur?
2. Soru: Ceylan neden ayağı sakatlanmış numarası yapmıştır?
3. Soru: Hayal ürünü de olsa hayvanlar böyle yardımlaşabilirken insanlar sizce ne kadar paylaşımcıdırlar
6. ETKİNLİK
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 17
a) Aşağıda okuduğunuz şiirden bazı dizeler verilmiştir. Bu dizelerde bulunan söz sanatlarını belirleyerek dizelerin altına yazınız.
Cevap:
a) Aşağıda okuduğunuz şiirden bazı dizeler verilmiştir. Bu dizelerde bulunan söz sanatlarını belirleyerek dizelerin altına yazınız.
Cevap:
Mutludur ceylan ile fare / karga ve tosbağa şen
Cevap: Kişileştirme
“Ceylan nerede kaldı?” der fare / Başına bir iş gelmesin sakın!”
Cevap: Kişileştirme
Alçaktan uçarak, yüksekten uçarak
Cevap: Tezat (karşıt)
“İyi tanırım ceylanı,” der tosbağa
Cevap: Kişileştirme
Ceylan, fare, karga ve tosbağa
Ormanistan’m bir kenar mahallesinde
aynı evde yaşıyorlar kardeş kardeşe.
Cevap:
b) Siz de aşağıda verilen söz sanatlarının karşısına şiirden örnekler yazınız.
Cevap:
Kişileştirme: Aynı evde kardeşçe yaşamaları insan gibi düşünülmüşlerdir
Konuşturma: “İyi tanırım ceylanı,” der tosbağa
Tezat: Alçaktan uçarak, yüksekten uçarak
7. ETKİNLİK
Sınıfınızda “yardımlaşma” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızda yaratıcı konuşma stratejisini uygulayınız. Bu stratejiyi uygulayabilmek için sizden önce konuşan arkadaşlarınızın anlattıklarını dikkatlice dinleyiniz. Arkadaşlarınızın anlattıklarından yararlanarak o konuyla ilgili olay, durum veya kişilere yeni bir bakış açısıyla bakılmasını sağlayınız. Konuşmalarınızda yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin t Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.
Cevap:
YARDIMLAŞMANIN ÖNEMİ
İnsan sosyal bir canlıdır. Sosyalleşme ihtiyacı duyması gayet normaldir. İnsan zor zamanlarda hep bir dayanak arar. Bu dost da olabilir komşu da olabilir öğretmen de olabilir. Önemli olan kendisinin de zor zamanlarda başka insanlara yardıma koşabilecek karakterde olmasıdır. Bu bakımdan bir elin nesi var iki elin sesi var atasözü boşuna söylenmemiştir. Yardımlaşma yaşatır diyelim.
8. ETKİNLİK
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 18
Yardımlaşma kelimesinin size çağrıştırdıklarını kavram haritasına yazınız. Aşağıya yazdığınız kelimelerin de içinde bulunduğu bir şiir yazınız. Şiirinizi arkadaşlarınıza okuyunuz ve sınıf panosuna asınız.
Cevap:
YARDIMLAŞMA
Yardımlaşın ey insanlar
Bir olsun hep canlar
Mutluluk dolsun evrene
Huzur gelsin hepimize
Paylaşımdır erdemlerin başı
Esirgemeyin kimseden yardımı
El ele verin yüceltin dayanışmayı
Baş tacı edin her zaman yardımlaşmayı
9. ETKİNLİK
a) Aşağıdaki cümlelerde geçen kelimelerden isim ve fiil olanların altlarını çiziniz. Bu kelimeleri birbirinden ayıran özellikleri belirleyiniz.
Aynı evde yaşıyorlar kardeş kardeşe
Cevap: ev : isim / yaşıyorlar: fiil
Akıllarında yok tuzağa düşme endişesi
Cevap: akıl- tuzak – endişe : isim / yok: fiil
Tuzağa Düşen Ceylan Metni Cevapları Sayfa 19
Ceylan bir gün çayıra iner
Cevap: ceylan-çayır: isim / iner: fiil
Avcı gelir avını almak için
Cevap: avcı-av : isim / almak: fiil
Akşama yiyecek de yok hanede
Cevap: akşam- yiyecek-hane: isim / yok: fiil
Mutludur ceylan ile fare
Cevap: ceylan-fare: isim / mutludur: fiil
b) Aşağıdaki cümlelerde fiilden türediği hâlde fiiller gibi çekimlenemeyen, cümlede isim soylu kelimeler gibi görevler üstlenen kelimelerin altı çizilmiştir. Bu kelimeleri inceleyiniz.
Bol sohbetli gece oturmalarının yerini, ailece televizyon seyretmeler aldı.
Kitle iletişim araçlarının kişiler arası çatışmaya sebep olması günümüzün önemli bir sorunudur.
İnsanlar okunan bir kitabı ya da anlatılan bir masalı dinleyince bilgi edinirler.
c) Aşağıdaki cümlelerde yer alan fiilimsilerin altını çiziniz.
Cevap:
Ceylan, bir gün çayıra iner/kuyruğunu sallaya sallaya
Bulmak için izini kardeşimin/bütün Ormanistan’ı dolaşırdım.
Alçaktan uçarak, yüksekten uçarak/bulutların üzerinden atlayarak
***Tuzağa Düşen Ceylan metni cevapları Sayfa (12-13-14-15-16-17-18-19) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.
Cok güzel