Ek fiil nedir? Ek fiil örnekleri. İsim ve isim soylu kelimeleri yüklem yapan, basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı yapan ek fiillere 70 tane örnek cümle.
Ek Fiil Örnekleri (70 Tane)
Ek Fiil Nedir?
İsim ya da isim soylu kelimelerin cümlede yüklem olarak kullanılmasını sağlayan, ayrıca çekimlenmiş basit zamanlı fiilleri birleşik fiil yapan eklere ek fiil denir. Ek biçimindeki yardımcı fiillerdir. Diğer adı da ek eylemdir.
**İsim soylu kelimeler: Zamir, sıfat, edat, bağlaç, ünlem, zarf
Ek fiiller iki ayrı görevde kullanılır:
1- İsim veya isim soylu kelimelerin sonuna gelerek onlara cümle içinde yüklem görevi görmesini sağlamak
2- Basit zamanlı fiillere eklenerek onları birleşik zamanlı fiil yapmak.
➜ Ek fiil denilen ek aslen imek (i-) fiilidir. Bu fiil zamanla sözcük olma özelliğini kaybedip ek fiil olmuştur.
İsim ve İsim Soylu Kelimeleri Yüklem Yapan Ek Fiil Örnekleri
İsim ve isim soylu sözcükler ek fiil alarak cümlede yüklem görevinde kullanılabilirler.
Ek fiilin dört kipte çekimi vardır:
- Görülen (Bilinen) Geçmiş Zaman (idi) → Ek fiilin görülen geçmiş zamanı
- Duyulan (Öğrenilen) Geçmiş Zaman (imiş) → Ek fiilin duyulan geçmiş zamanı
- Geniş Zaman (idir) → Ek fiilin geniş zamanı
- Şart Kipi (ise) → Ek fiilin şartı
1- Ek Fiilin Görülen Geçmiş Zamanı Örnekleri
➥ Sen benim en iyi dostumdun.
➥ Ben öğrenciyken çok çalışkandım.
➥ Geçen yaz havalar çok sıcaktı.
➥ Meydanda tek başına dikilen sen miydin?
➥ Sanki derste yorgun gibiydin.
➥ Daha üç gün önce Erzurum’daydım.
➥ Yemekler çok lezzetliydi.
➥ İkimiz çok iyi bir ekiptik.
➥ Traktörün motoru o kadar da güçlü değildi.
➥ Bana değer veren tek insan sen değildin.
2- Ek Fiilin Duyulan Geçmiş Zamanı Örnekleri
➥ Saat sekizden beri okuldaymışsın.
➥ Demek ki içinde yumurta varmış.
➥ Burası eskiden hastaneymiş.
➥ Bugün dükkana gelen geçen yıl muhtarlığa aday olan kadın mıymış?
➥ Arabanın rengi güzel değilmiş.
➥ Zannettiğimden de becerikliymişsin.
➥ Cebi değil ama yüreği zenginmiş.
➥ Meğer cama vuran kuşlarmış.
➥ O elbiselerle daha da güzelleşmişsiniz.
➥ Senin şifan tavuk suyuna çorbadaymış.
3- Ek Fiilin Geniş Zamanı Örnekleri
**Ek fiilin geniş zamanında bazen “idir” eki kullanılmaz. Yine de yüklem ek fiil ile çekimlenmiş sayılır.
➥ En sevdiğim renk kırmızıdır.
➥ Köyümüzün havası çok temizdir.
➥ Ben hasta ve yaşlı bir kadınım.
➥ Buraya park etmek yasaktır.
➥ Babam artık polis memuru değil.
➥ Derslerinizde başarılı mısınız?
➥ Siz artık gönüllerin öğretmenlerisiniz.
➥ Saz çalma konusunda oldukça yeteneklidir.
➥ Göründüğünden daha çeviksin.
➥ Bu binada yirmi adet daire vardır.
4- Ek Fiilin Şartı Örnekleri
**Ek fiilin şartı, diğer kipler gibi isimleri yüklem yapmaz. Yükleme şart anlamı katar. Ek fiilin şart eki ayrı bir sözcük olarak da yazılabilir.
➥ Keyfim yerindeyse evin bütün işlerini yaparım.
➥ Kimsen yoksa kitapları dost edin kendine.
➥ Hava soğuksa paltonu da yanına al.
➥ Evin uzak değilse yürüyerek gidelim.
➥ Aynı fikirdeysek bir an önce başlayalım.
➥ Açsanız yemeği hazırlayayım.
➥ Bana kırgınsan özür dilerim.
➥ Buraların en iyi lokantası burasıysa var bu şehrin haline!
➥ Gözlerin bozuksa gözlük tak.
➥ Duyduklarım doğru ise bu sene festival olmayacakmış.
Basit Zamanlı Fiilleri Birleşik Zamanlı Fiil Yapan Ek Fiil Örnekleri
Birleşik zamanlı fiiller üçe ayrılır:
- Hikâye birleşik zamanlı fiiller
- Rivayet birleşik zamanlı fiiller
- Şart birleşik zamanlı fiiller
1- Hikâye Birleşik Zamanlı Fiil Örnekleri
➥ Seni bahçede çiçek toplarken gördüydüm.
➥ Sınavı kazandığına çok sevinmişti.
➥ Senin yarışı kazanacağını biliyordum.
➥ Aslında senden önce gelecektim.
➥ Çocukken bu oyuncağı çok severdim.
➥ Havanın soğuk olacağını tahmin edip kalın bir şeyler giymeliydi.
➥ Dünya gözüyle onu son kez göreydim.
➥ Keşke daha hızlı koşsaydınız.
➥ Sen işten geldiğinde daha uyumamıştım.
➥ Daha önce bu konuyla ilgili yazı yazmış mıydın?
2- Rivayet Birleşik Zamanlı Fiil Örnekleri
➥ Onun zamanı çoktan geçmişmiş.
➥ Yoldaymış, geliyormuş.
➥ Bu yıl üniversiteye gidecekmiş.
➥ Bu konu hakkında her şeyi bilirmiş.
➥ Araba kullanmayı öğrenmeliymişsin.
➥ Babalarına görünmeden gideymişler.
➥ Borcunu zamanında ödeseymişsin.
➥ Geçen seneki öğretmeninizi özlemiyormuşsunuz.
➥ Ütüyü tamir eder miymiş?
➥ Keşke seni bu halde görmeseymişim.
3- Şart Birleşik Zamanlı Fiil Örnekleri
➥ Bizi gördüysen amcamı da görmüşsündür.
➥ Para biriktirmişsen iyi kazanıyorsun demektir.
➥ Bu işlerden anlıyorsan bizim fırını da tamir ediver.
➥ Eve gideceksen yoğurt da al.
➥ Sen bulaşıkları yıkarsan ben de çamaşırları asarım.
➥ Beni burada bırakmalıysan arabanın anahtarlarını da ver.
➥ Seni sormadıysa demek ki sana küsmüş.
➥ Topa vurmayı öğretmezsen nasıl oynayabilirim ki?
➥ Sadece süt içecekse ayran yapmama gerek yok.
➥ Evi satmıyorsan niçin ilana koydun?
*** Ek Fiil Örnekleri içeriği hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.