Anadolu’da Kilim Demek Metni Cevapları

Anadolu’da Kilim Demek metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 7. sınıf Türkçe ders kitabı sayfa 186-189-190-191  (Milli Kültürümüz Teması)

Anadolu’da Kilim Demek Metni Cevapları Sayfa 186

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

• Sizce renklerin dili var mıdır? Anlatınız.

(örnek) Bence renklerin dili vardır. Bazı ifadeler renklerle anlatılabilir. Mesela futbol maçlarında ceza alan futbolcuya kırmızı kart gösterilir. Kırmızı kartı gören oyuncu oyun alanını terk eder. Trafik ışıklarında yeşil renk “Geç” demektir.

• Halı ve kilim gibi el sanatlarında kültürümüze ait hangi özellikleri görmekteyiz?

Kültürümüze ait sanat anlayışını, el becerilerini, kültürümüzün önem verdiği desenleri görebiliriz.

• Evinizde ya da çevrenizde bulunan kilimlerin desenlerini ve renklerini arkadaşlarınızla paylaşınız.

Anadolu’da Kilim Demek Metni Cevapları Sayfa 189

1. ETKİNLİK

Aşağıda, metinde geçen bazı kelimeler harfleri eksik olarak verilmiştir. Kelimeleri anlamlarından ve metni okurken altını çizdiğiniz anahtar kelimelerden hareketle bulunuz. Bulduğunuz kelimeleri birer cümlede kullanınız.

Cevap: 

tılsım: Doğaüstü işler yapabileceğine inanılan güç.

Cümlem: Keloğlan, hastalanan annesini iyileştirmesi için tılsımlı kolyenin peşine düştü.

yağlık: Sırma işlemeli, büyük mendil, çevre.

Cümlem: Babaannem bayram hediyesi olarak bize kendi işlediği yağlıklardan verdi.

gergef: Üzerine kumaş gerilerek nakış işlemeye yarar, çoğu dikdörtgen biçiminde olan çerçeve.

Cümlem: Yeni gelin, yemeği hazırladıktan sonra gergefin başına geçip kilim dokumaya devam etti.

tırmık: Kabartılmış toprağın taşını, çöpünü ayıklamak için kullanılan seyrek dişli, tarak biçiminde araç.

Cümlem: Gece karanlığında yerdeki tırmığı görmeyip üstüne basmış, tırmığın sapı o şiddetle kaşını patlatmış.

totem: İlkel toplumlarda topluluğun ondan türediği sanılan ve kutsal sayılan hayvan, ağaç, rüzgâr vb. herhangi bir doğal nesne, ongun.

Cümlem: Eskiden bu mağarada yaşayan insanlar mağaranın önündeki ağacı totem kabul etmiş, korumak için etrafını taşlarla çevirmişler.

yaygı: Yere veya döşeme üzerine serilen örtü.

Cümlem: Yere serilen yaygının üzerinde, bugüne kadar hiç görmediğim bir yemek çeşidi vardı.

yörük: Hayvancılıkla geçinen, genellikle Toroslarda yaşayan göçebe Türk oymağı, Türkmen.

Cümlem: Buranın en besili hayvanlarını yörükler yetiştirir.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

1. Anadolu insanı yazıdan önce duygu ve düşüncelerini hangi yollarla anlatmıştır?

Cevap: Kendine özgü şekillerle, renklerle anlatmıştır.

2. Anadolu’da kilimin hangi anlamlara geldiğini anlatınız.

Cevap: Anadolu’da kilim, Anadolu insanının doğadan istekleridir, kadının alın yazısı, çilesidir, manevi dünyalarını yansıtır, türküdür, özlemdir, inançtır, sevgidir, dilekçedir, mektuptur, manidir.

3. Kilimin Anadolu’da bir renk sofrası olarak nitelendirilmesinin nedenleri nelerdir? Açıklayınız.

Cevap: Kilimde bir çok renk bulunur. Doğadaki renklere özlem duyan Anadolu insanı, bu renkleri kilimlerde kullanırlar.

4. Sizce, kilimlerde kullanılan renk ve desenlerin anlamları neler olabilir?

Cevap: Dokuyan kişinin iç dünyasını, duygu ve düşüncelerini yansıtır.

5. Yörük beyi, çadırının önüne atılan kilimden nasıl bir anlam çıkarmıştır? Anlatınız.

Cevap: Dokuyan kızın istemediği bir kişiyle zorla evlendirilmek istendiği anlamını çıkarmıştır.

6. Anadolu insanı, kilimlerde kullanılan renkleri nasıl elde etmektedir?

Cevap: Çeşitli bitkilerin köklerinden, yapraklarından ya da tohumlarından elde edilir.

7. Bir kilim dokuyacak olsaydınız hangi renk ve desenleri kullanmak isterdiniz? Nedenleriyle birlikte anlatınız.

Cevap:  (örnek) Gri ve siyah renkleri ve uzay ile ilgili gezegen, yıldız gibi desenleri kullanmak isterdim. Uzaya ilgim olduğu için bu renk ve desenleri kullanırdım.

Anadolu’da Kilim Demek Metni Cevapları Sayfa 190

3. ETKİNLİK

Aşağıda, okuduğunuz metinde geçen bazı cümleler verilmiştir. Cümlelerde yer alan deyimleri bularak altlarını çiziniz. Deyimlerin metne katkısını belirleyerek yazınız.

Cevap: 

• Yıllar yılı okumamış, okutulmamış Anadolu insanı yazıdan yoksun olunca düşüncelerini kendine özgü şekillerle, renklerle dile getirmeye çalışmış; bu şekilleri, renkleri halısına, kilimine, yağlığına, çorabına işlemiştir.

• Kısacası Anadolu’nun tüm insanları, manevi dünyası, en küçük ayrıntıları ve göz alıcı renkleriyle kilimlerde yüze güler.

• Bir gün bir yörük beyi, çadırının önüne atılmış bir kilimi görünce yüreği sızlar.

• Adam önce şaşırır, bey bunları nereden biliyor diye. Sonra dili çözülür:
— Doğrudur beyim.

• Kızımsa fakir bir delikanlıya gönül vermiş.

dile getirmek: Konuşma kudreti, yeteneği, olmayan varlık konuşmak, dillenmek, lisana gelmek

yüze gülmek:  sevimli, alımlı görünmek.

yüreği sızlamak: Derin bir acıma duygusuyla üzülmek.

dili çözülmek: Konuşamayan veya susan kişi konuşmaya başlamak

gönül vermek: Sevmek, âşık olmak

4. ETKİNLİK

“Anadolu’da Kilim Demek” metnini sözlü olarak özetleyiniz.

Cevap: 

Okutulmayan Anadolu insanı duygularını, düşüncelerini kendilerine özgü renk ve şekillerle dile getirmeye çalışmıştır. Bu renk ve şekilleri halılara, kilimlere, çoraplarına işlemişlerdir.

Anadolu kadını işlediği kilimi bir kitap, mektup, dilekçe olarak kullanır. Hayattan istediklerini renklerle ve şekillerle kilimine dokuyarak anlatır. İşlenen kilimlerde Anadolu insanının karakterini, yaşam tarzını, duygusal dünyasını görebiliriz.

Kilim Anadolu’nun sanat anlayışını yansıtır. Anadolu insanı kilim ile hayatına renk verir, tabiata hakim olmaya çalışır.

5. ETKİNLİK

“Anadolu’da Kilim Demek” metnindeki öznel ve nesnel yargıları tespit ederek ikişer tanesini yazınız.

Cevap: 

Öznel Yargılar:

1. Anadolu kadını, tezgâhının ya da gergefinin başına geçti mi tam bir okuryazardır.
2. Anadolu kilimleri doğaya karışmış; doğanın çocuğu Anadolu kadınının alın yazısıdır, çilesidir.

Nesnel Yargılar:

1. Her yazı bir düşünceyi anlatır, bir sözü gerektirir.
2. Anadolu kilimlerinde renkler, oldum olası, çeşitli bitkilerin köklerinden, yapraklarından ya da tohumlarından çıkarılır.

6. ETKİNLİK

Halı ve kilimin Anadolu kültüründeki yeri ve önemiyle ilgili yaptığınız araştırmalardan edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınıza anlatınız.

Cevap: 

Aşağıdaki butona tıklayarak konu ile ilgili araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

Halı ve Kilimin Anadolu Kültüründeki Yeri ve Önemi

Anadolu’da Kilim Demek Metni Cevapları Sayfa 191

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerin olumsuz biçimlerini örnekteki gibi yazınız.

• Anadolu kilimlerinde çizgiler sert, renkler hırçınmış.

Cevap: Anadolu kilimlerinde çizgiler sert, renkler hırçın değilmiş.

• Kilim; Anadolu’nun çadırından sedirine, çuvalından heybesine yaygındı.

Cevap: Kilim; Anadolu’nun çadırından sedirine, çuvalından heybesine yaygın değildi.

• Kilim, Anadolu’da gönül dolusu türküdür.

Cevap: Kilim, Anadolu’da gönül dolusu türkü değildir.

• Bu, komşu obada yaşayan fakir bir kızcağızmış.

Cevap: Bu, komşu obada yaşayan fakir bir kızcağız değilmiş.

• Kilim, Anadolu’nun yalnız yaygısı değil; türkülerinde, mânilerinde söz atkısıdır.

Cevap: Kilim, Anadolu’nun yalnız yaygısıdır; türkülerinde, mânilerinde söz atkısı değildir.

• Anadolu’nun kilim sevgisi, gerçekten hayranlık vericidir.

Cevap: Anadolu’nun kilim sevgisi, gerçekten hayranlık verici değildir.

8. ETKİNLİK

“Anadolu’da Kilim Demek” metninin sizde uyandırdığı duygulardan yola çıkarak bir şiir yazınız. Şiirinizin içeriğine uygun bir başlık belirleyiniz.

Cevap: 

(örnektir)

KİLİM

El emeği, alın teri, göz nuru;
Bu kilimde üç çilenin yünü var;
Boşa değil şu kibri, gururu;
Yedi iklim dört köşede ünü var.

Renk almış yaylanın çiçeklerinden,
Desen tutmuş buğday başaklarından,
Gökkuşağı ağmış saçaklarından;
Üzerinde bir ilkbahar günü var.

Her teli bir pınar olup akmada,
Her düğüm yar gözü gibi bakmada,
Biçimler el ele halay çekmede;
Sanki ortasında köy düğünü var.

Yetik OZAN

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Ünlü Türk düşünürleri ve bilginlerinden birini seçerek bu kişilerin insanlığa yaptığı katkılar hakkında araştırma yapınız.

Aşağıdaki butona tıklayarak ünlü Türk düşünürü Mevlana’nın insanlığa yaptığı katkılarının anlatıldığı araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

Mevlana ve Öğretileri

*** Anadolu’da Kilim Demek metni cevapları hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.