İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları (7. Sınıf Türkçe)

İki Dirhem Bir Çekirdek metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 7. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 242-243-244-245-246-247 (Sanat Teması)

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları Sayfa 242

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Soru: Sanat ile ilgili araştırdığınız atasözleri ve deyimleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap:

Soru: Sizce sanatın yaşamımıza etkileri nelerdir? Tartışınız.

Cevap:

İKİ DİRHEM BİR ÇEKİRDEK

Püf Noktası
Vaktiyle testi ve çanak çömlek imal edilen kasabalardan birinde, uzun yıllar bu meslekte çalışan bir çırak, kalfa olup artık kendi başına bir dükkân açmayı arzu eder olmuş. Ne yazık ki her defasında ustası ona:
— Sen, demiş, daha bu işin püf noktasını bilmiyorsun, biraz daha emek vermen gerekiyor. Ustanın bu sonu gelmez nasihatlerinden sıkılan kalfa, artık dayanamaz ve gidip bir dükkân
açar. Açar açmasına da yeni dükkânında güzel güzel yaptığı testiler, küpler, vazolar, sürahiler onca titizliğe ve emeğe rağmen orasından burasından yarılmaya, yer yer çatlamaya başlar. Kalfa, bir türlü bu çatlamaların önüne geçemez. Nihayet ustasına gider ve durumu anlatır. Usta:
— Sana demedim mi evladım, sen bu işin püf noktasını henüz öğrenmedin. Bu sanatın bir püf noktası vardır, demiş.
Bunun üzerine tezgâha bir miktar çamur koyar ve:
— Haydi, der, geç bakalım tezgâhın başına da bir testi çıkar! Ben de sana püf noktasını göstereyim.
Eski çırak ayağıyla merdaneyi döndürüp çamura şekil vermeye başladığında usta, önünde dönen çanağa arada sırada “püf” diye üfleyerek zamanla testiyi çatlatacak olan bazı küçük hava kabarcıklarını patlatıp giderir. Böylece çırak da bu sanatın püf denilen noktasını öğrenmiş olur. Her sanatın incelik gereken nazik kısmına da o günden sonra püf noktası denmeye başlanır.

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları Sayfa 243

Bam Teline Basmak
Bam (bem) kelime olarak “evin üstü, çatı” demektir. Türkçede “dam” olarak kullanılır. Bir musiki terimi olarak kullanılan bam telinin orijinal telaffuzu “bem teli”dir. Bem, aslında kanun, tambur gibi sazlara takılan tel demektir. Bem (veya bam), sakalın dudağa en yakın olan kalın teline de denir. Telli sazların en üstünde bulunduğu ve kalın ses verdiği için bu tele musikide “bam teli” denilmiştir. Bunun karşıtı zir (alt) olup o da en ince teli karşılar (zir ü bem = alt ve üst, ince ve kalın teller).
Eskiler, en yüksek perdeden nağme çıkaran bam telinin sesini, bağıran, öfke ile sesini yükselten kişilerin köpürmelerine benzetmişler ve bunun adını “(Birinin) bam teline basmak (veya dokunmak)” diye koymuşlar. Eğer birisini aşırı derecede kızdıracak bir sözü kasten söylüyorsanız karşınızdakinin bam teline bastığınızdan hiç şüpheniz olmasın. Çünkü o da bam telinden ses verecek, hışım ile kubbeleri çınlatacaktır.
Çizmeyi Aşmak
Söyleyişte daha ziyade “Çizmeyi aşma!” yahut “Çizmeden yukarı çıkma!” biçiminde emir kipiyle ve boyundan büyük bir işe girişildiğini ima eder mahiyette kullanılan bu deyimin hikâyesi şöyledir:
Milad-ı İsa’dan üç asır evvel Efes’te Apelle (Apel) isimli bir ressam yaşarmış. Büyük İskender’in resimlerini yapmakla şöhret bulan Apelle’in en büyük özelliği, yaptığı resimleri halka açması ve gizlendiği bir perdenin arkasından onların tenkitlerini dinleyip hoşa gidecek yeni resimler için fikir geliştirmesi imiş.
Günlerden birinde bir kunduracı, Apelle’in resimlerinden birini tepeden tırnağa süzüp tenkide başlamış. Önce resimdeki çizmeler üzerinde görüşlerini bildirip kunduracılık sanatı bakımından tenkitlerini sıralamış. Apelle, bunları dinleyip gerekli notları almış. Ancak bir müddet sonra adam, resmin üst kısımlarını da eleştirmeye ve hatta teknik yönden, sanat açısından renklerin kontrastı ve gölgelerin derecesi üzerine de ileri geri konuşmaya başlayınca Apelle, perdenin arkasından bağırmış:
— Efendi, haddini bil, çizmeden yukarı çıkma!

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları Sayfa 244

1. ETKİNLİK

Soru: Okuduğunuz metinde geçen bazı kelimelerin anlamları aşağıda verilmiştir. Bu anlamlardan hareketle kelimeleri bularak bulmacaya yerleştiriniz.

Cevap:

1. Aşaması çırakla usta arasında bulunan zanaatçı. ()
2. Öfke, kızgınlık. ()
3. Toprak tencere. ()
4. Karşıt olma durumu, tezat, zıtlık, karşıtlık. ()
5. Bir insanı, bir eseri, bir konuyu doğru ve yanlış yanlarını bulup göstermek amacıyla inceleme işi, eleştirme, eleştiri. ()
6. Türlü işlerde kullanılan, silindir biçiminde araç. ()
7. Bir kişiyi veya nesneyi benzerinden üstün gösteren nitelik. ()
8. Birtakım duygu ve düşünceleri belli kurallar çerçevesinde uyumlu seslerle anlatma sanatı, müzik. ()
9. Dikdörtgen biçiminde, bir köşesi kesik, yassı bir sandık üzerine gerilmiş tellerden oluşan, tırnak adı verilen çalgıçlarla çalınan ince saz çalgısı. ()
10. Güzel, uyumlu ses, ezgi, melodi. ()
11. Klasik Türk müziğinin başlıca çalgılarından biri olan, yay veya mızrapla çalınan, uzun saplı, telli çalgı. ()

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları Sayfa 245

2. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle cevaplayınız.

Cevap:

Soru: “Püf Noktası” başlıklı bölümde usta, çırağını hangi konuda uyarmıştır? Neden?

Cevap:

Soru: “Bam Teline Basmak” başlıklı bölümde “bam” kelimesi ile ilgili hangi bilgilere yer verilmiştir? Örnekler veriniz.

Cevap:

Soru: “Çizmeyi aşmak” deyiminin nasıl bir hikâyesi vardır? Anlatınız.

Cevap:

Soru: Sizce başarılı bir sanatçının özellikleri nelerdir? Nedenleriyle açıklayınız.

Cevap:

Soru: Bir sanatçı olsaydınız hangi alanda, nasıl bir eser ortaya koymak isterdiniz? Açıklayınız.

Cevap:

3. ETKİNLİK

Soru: Aşağıda verilen kelimelerden istediklerinizi seçerek bilgilendirici bir metin yazınız.

sabır-sanatçı-eser-ülke-çalışmak-müzik-resim-emek-tiyatro-sanat-eğitim-heykel-edebiyat-sinema-eğlence-huzur

Cevap:

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları Sayfa 246

4. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Bu görsellerden hareketle “sanat ve hayal gücü” konulu bir konuşma yapınız.

Cevap:

5. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdaki şiiri inceleyiniz. Şiirde abartma sanatının kullanıldığı dizeleri aşağıya yazınız.

BEŞİNCİ MEVSİM

Düştü can evime dördüncü cemre
Dünyayı üçüncü gözümle gördüm.
Dört yüz seksen beş gün çekti bir sene
On altıncı aya takvimsiz girdim.

Getirdim yanıma Ay’ı bir karış
Ölçtüm ki dağların boyu bir karış
Şehri bir adım, köyü bir karış
Damlada denizdir en küçük derdim.

Savurdum, eledim, seçtim zamanı
Yaprak yaprak, tel tel açtım zamanı
Haftada üç asır geçtim zamanı
Nereye gittimse zamansız vardım.

Cevap:

İki Dirhem Bir Çekirdek Metni Cevapları Sayfa 247

6. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdakilerden hangisi okuyacağınız metinde açıklanan “madalyon” halı modeline örnek olabilir? Doğru seçeneği işaretleyiniz.

Cevap:

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Soru: Fotoğraf sanatı ve bu sanatın tarihsel gelişimi He ilgili araştırma yapınız.

Cevap:

***İki Dirhem Bir Çekirdek metni cevapları Sayfa (242-243-244-245-246-247) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.