İbiş ile Memiş Metni Cevapları (6. Sınıf Türkçe)

İbiş ile Memiş metni cevapları ve soruları, Anka Yayınları 6. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 10-11-12-13-14 (Erdemler Teması)

İbiş ile Memiş Metni Cevapları

İbiş ile Memiş Metni Cevapları Sayfa 10

DÜŞÜNELİM-TARTIŞALIM

1. Ailenizde sorumluluklar nasıl paylaşılıyor?

Cevap: Ailemizde her işi yapan farklı bireyler var. Mesela ben çöpleri atıyorum abim alış verişi yapıyor annem yemeklerimizi yapıyor babam arabayı kullanıyor.

2. Karşılaştığınız sorunları nasıl çözüyorsunuz?

Cevap: Genelde ailemden birilerine danışıyorum. Ya da internete giriyorum oraya yazıyorum yine de bulamazsam uzman birilerine danışmayı tercih ediyorum.

Metni noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okuyunuz. Okurken birinci etkinlikteki soruların cevaplarını sırasıyla defterinize yazınız.

• Cevap:

İBİŞ İLE MEMİŞ

Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, ben annemin beşiğinde tıngır mıngır sallanırken çat diye kapı çalındı. Kapıyı açtık. Sopalı bir nine sopayı bize bir vurmaz mı? Kendimizi ta bitpazarında bulduk. Elimize bir eski tüfek geçti. Orada bir aşçıya çırak olduk. (…) Yedik, yedik. Karnımız şişti, şişti. Oradan geçen bir vapura atladık. Masala da başladık. Vakti zamanında İbiş ile Memiş adlı iki kardeş varmış. Bu iki kardeşin babaları çok ihtiyarmış. Evin içinde bir köşecikte oturur; ekmeğini, suyunu bile kendisine karısı ile çocukları verirlermiş.

İhtiyarlık bu. Bir gün adamcağız güç nefes almaya başlamış, anlamış ki artık dünyadan elini eteğini çekme zamanı geliyor. Hemen çocuklarını yanına çağırmış, demiş ki:
– Yavrularım, ben artık güç nefes alıyorum. Birkaç saat daha yaşayacağım şüpheli. Ben öldükten sonra anneniz size emanettir. O, nasıl benim zamanımda sıkıntı çekmedi ise siz de onu rahat yaşatmaksınız. Sizin göreviniz; benim tarlalarımı sürüp ekmek, hayvanlarıma bakmak, kardeş kardeş geçinerek baba ocağınızı yaşatmaktır. Haydi, tuttuğunuz kolay gelsin! Günler günleri kovalamış, sonbahar gelmiş. İki kardeş kolları sıvayarak tarlaları güzelce sürmüşler. Ekin ekme zamanı gelince küçük kardeş Memiş:
– Ağabey, demiş, sen tarlaları ek. Ben davar güdeceğim.
Ağabeysi İbiş bu teklife razı olmuş. Memiş koyunları alarak dağlara çıkmış. Hayvanları otlatmaya başlamış. Bu sırada civar köylerden bir çobanla arkadaş olmuşlar. Bir aralık çoban, Memiş’e demiş ki:
– Ne akılsız insanlarız biz! Niye hep böyle dağlarda dolaşıp duruyoruz? Gel şu hayvanları başka bir köye satıp buralardan gidelim.
Memiş düşünmüş, kendi kendine şöyle demiş: “Köyde kalıp da ne yapacağım? Koyunları satar, paraları yerim. Annemden bana ne? Ağabeyim düşünsün. Sonra da bir iş bulur çalışırım.”
Birkaç gün sonra, çoban ile Memiş ortadan kaybolmuşlar. İbiş ağabey civardaki bütün köylere haber yollamış ise de hiçbir yerde kardeşi Memiş’in izini bulamamış. İbiş ile annesi, ellerinden davarları gittiği için geçim hususunda büyük bir zorluk çekmeye başlamışlar. (…)

İbiş ile Memiş Metni Cevapları Sayfa 11

Biz gelelim Memiş ile çobana:
Bu akılsız iki arkadaş, koca iki sürü koyunu bir şehirde sattıktan sonra, paralarla beraber başka bir şehre gitmişler. Orada günlerce gezmişler, eğlenmişler. (…) Nihayet bir gün beş parasız kalmışlar. Köylerine dönmeyi düşünmüşler ama ne yüzle? İş aramaya başlamışlar fakat yapabilecekleri hiçbir iş bulamamışlar. (…)
Köyde annesiyle beraber kalan İbiş, durmadan dinlenmeden hep çalışmış.
Nihayet bahar gelmiş, havalar ısınmış. Ekinleri biçme zamanına kadar boş oturmak istemeyen İbiş, yiyecek parası kazanmak için hemen şehre inerek bir bakkal dükkanına çırak olmuş.
İbiş, her zaman babasının son sözlerini hatırlıyor, daha çok çalışıyormuş. Bir gün dükkanda yalnızken yerde bir para kesesi bulmuş. Açıp bakmış ki içinde seksen altın var. Şeytan ona: “Ne duruyorsun, kimse yokken cebine at, buradan kaçıp git.” diyormuş.
Fakat İbiş bu paraları cebine atmamış. Ustasına göstermiş, onun sözü üzerine de götürüp karakola vermiş.
Çok geçmeden bahar bitmiş, yaz gelmiş, sonbahar yaklaşmış. Herkes orağını, tırpanını alarak iyice sararmış olan ekinleri biçmek için tarlalara koşmaya başlamış. İbiş de herkes gibi yaparak tarlasında çalışmaya koyulmuş. (…)
Gene bir akşamüzeri tarlada biçtiği buğdayları arabaya yükleyen İbiş, köyün yolunu tutmuş. Biraz gittikten sonra yokuşa gelmiş. Her zaman bu yokuşu kolaylıkla çıkan hayvanlar, durmuşlar, çıkamamışlar. İbiş ne kadar uğraşmışsa da hayvanlara bir adım bile attı ramamış. Çaresiz, oracıkta gecelemeye karar vermiş.
Sabahleyin kalktığı zaman birde ne görsün?
Arabadaki buğdayların hepsi altın olmamış mı!
Bir araba dolusu altın karşısında gözlerine inanamayan İbiş, altınları elleri ile karıştırmış. Karıştırması ile beraber, altınların arasından parmak kadar küçük bir adam çıkmış. İbiş şaşkın şaşkın ona bakarken parmak adam demiş ki:
– Şaşırıp durma, sen babanın sözlerini tuttun. Söz dinleyen dürüst insanlar, her zaman her işi başarırlar. Bakkal dükkânında bulduğun paraları yemedin, teslim ettin. (…) İşte bu altınlar senin alın terinin, doğruluğunun armağanı.
Sevincinden uçacak gibi olan İbiş, arabasını yürüterek köyün yolunu tutmuş. Pek az sonra yol kenarında bir adamın dinlene dinlene, düşe kalka yürümeye çalıştığını fark etmiş. Yanına yaklaşınca kardeşi Memiş ile karşılaşmaz mı! Parasızlıktan iyice zayıflayan, köye kadar günlerce yürüyerek gelen Memiş, perişan bir hâlde imiş.
İbiş, zaten yaptıklarının cezasını fazlası ile çekmiş olan kardeşine bir şey söylememiş. Hatta ona güler yüz göstermiş. Beraberce eve gitmişler. Memiş annesinin ellerine sarılarak ondan af dilemiş. İyi kalpli kadın oğlunu affetmiş. Sonra araba dolusu altının bir kısmını fakirlere dağıtmışlar; geri kalanı ile de güzel bir ev yaptırıp koyun, sığır, araba, tarla alarak çalışmaya koyulmuşlar.
Onlar ermiş muradına , biz çıkalım kerevetine.

İbiş ile Memiş Metni Cevapları Sayfa 12

Aşağıdaki sorulardan hareketle okuduğunuz metni oluş sırasına göre defterinize özetleyiniz.

1. Metinde geçen şahıslar kimlerdir ve varlıklar nelerdir?

Cevap: Metinde geçen şahıslar İbiş, Memiş, anne, baba ile bir başka çoban varlıklar ise İbiş’in arabasının içinden çıkan parmak kadar olan varlıktır.

2. Olay nerede ve ne zaman geçmektedir?

Cevap: Olay bilinmeyen bir zamanda adı bilinmeyen bir köyde geçmektedir.

3. Metnin serim bölümünde ne anlatılmaktadır?

Cevap: Metnin serim bölümünde yazar önce İbiş ile Memiş’in ev hayatını, babanın ihtiyarlığını, babanın vasiyetini anlatmıştır.

4. Metnin düğüm bölümünde ne anlatılmaktadır?

Cevap: Metnin düğüm bölümü Memiş’in hayvanları satıp şehre gitmesi, İbiş’in çok çalışması, bulduğu altın keseyi önce patronuna sonra da karakola götürmesi eve dönerken hayvanların önüne engel çıkması oluşturur.

5. Olay nasıl çözülmüştür?

Cevap: Olay sonunda İbiş iyiliklerinin karşılığını altınlarla alacak, kardeşi Memiş’i affedecek ve annesiyle kardeşiyle mutlu mesut yaşayacaktır.

2. ETKİNLİK 

Okuduğunuz masalda kullanılan, anlamını bilmediğiniz kelimeleri ve bu kelimelerin anlamlarını, yeni oluşturacağınız sözlük defterinize yazınız. Kelimeleri masaldaki anlamları ile cümle içinde kullanınız.

Cevap:

yokuş: yükselerek giden yol.

civar: bir yerin yakınları, yakın yerler

3. ETKİNLİK 

Aşağıdaki bölümleri metne uygun olarak doldurunuz.

Cevap:

1. Metnin serim paragrafında bulunan kalıplaşmış sözlere tekerleme denir.
2. Metindeki kişiler: İbiş, Memiş, anne, baba
3. Olayın geçtiği yer: Bilinmeyen köy, şehir
4. Olayın yaşandığı zaman: Bilinmeyen masalsı bir zaman
5. Metinde yaşanan gerçek dışı olaylar: İbiş’in sabah arabasındakilerin altın olması, altınların arasından parmak kadar bir varlığın çıkması

4. ETKİNLİK 

İbiş ile Memiş Metni Cevapları Sayfa 13

Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.

1. İbiş ile Memiş babalarının ölümünden sonra sorumlulukları nasıl paylaşmışlar?

Cevap: İbiş tarlayı sürme işini, Memiş ise hayvanları dağa otlatmaya götürme işini üstlenmiştir.

2. Memiş, çoban arkadaşının dedikleri üzerine kendi kendine neler söylemiş?

Cevap: Köye dönüp ne yapacağım, anneme de kardeşim İbiş baksın en iyisi mi ben şehre gideyim hayatımı yaşayayım demiş.

3. Memiş ile çoban arasındaki arkadaşlığı nasıl açıklarsınız?

Cevap: İkisi arasında çıkara dayalı arkadaşlık vardır. Ayrıca bence kötü fikirli arkadaşlığın varlığının insan yaşamına nasıl olumsuz etki ettiğini görürüz. Çünkü kötü arkadaş Memiş’in de hayatını kötü hale sokmuştur.

4. Kardeşi Memiş’in ansızın çekip gitmesi üzerine İbiş ve annesi çok zor durumda kalmışlar. İbiş ne hissetmiş olabilir? Böyle bir durumda siz ne hissederdiniz?

Cevap: İbiş her şeyden kardeşini kaybetmenin üzüntüsü yaşamıştır. Sonra da bütün evin yükü kendisine kaldığı için kara kara düşüncelere dalmıştır. Ben de benzer duyguları yaşardım. Çok üzülür ama elden bir şey gelmeyince çalışmaya koyulurdum.

5. Dükkânda içinde yüklü miktar altınla dolu kese bulan İbiş, keseyi götürüp karakola verdi. Eğer keseyi karakola vermeseydi onun hakkında neler düşünürdünüz?

Cevap: Onun kötü biri olduğunu onun başkasına ait bir şeye el koyduğunu düşünür, onun ahlakı hakkında olumsuz şeyler düşünürdüm.

6. Masalda İbiş; dürüstlüğünün, azminin ve vefalı bir evlat olmanın karşılığını altınlar kazanarak aldı. Gerçek hayatta dürüst, azimli insanların kazançları neler olabilir?

Cevap: İbiş gibi olmasa da her zaman kazanırlar. Örneğin onlara güven duyulduğu için el uzatacak, zor zamanda yanlarında olacak dostları olur. Herkes tarafından saygı görürler. Esnaf olurlarsa herkes onlardan alış veriş yapar.

7. Hz. Ali’nin “Hiç kimsenin hatasını yüzüne vurmayınız.” sözüne metinden bir örnek bulup örneği arkadaşlarınıza okuyunuz.

Cevap: Özellikle Memiş’in eve döndükten sonra onun hatalarını ön plana çıkarmak yerine onu öyle kabullenmeleri ve affetmelerini örnek verebiliriz.

8. Masalı gerçek dışı unsurlardan arındırarak yeniden yazınız ve bu yeni hâlini sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: İBİŞ İLE MEMİŞ

İbiş ile Memiş iki kardeştirler. Babaları ihtiyardır. Bir gün öleceğini hisseden baba onlara vasiyet ederek annelerini emanet etmiş. İki kardeş evin işlerini bölüşmüşler. Ama Memiş üstüne düşeni yapmak yerine kaçmış onları terk ederek zor duruma sokmuş. İbiş ise çok çalışmış dürüst olmuş hatta bir gün şehirde bulduğu bir parayı sahibine bularak teslim etmiş. Köyüne dönmüş herkes ona saygı duymuş. Memiş beş parasız kalmış geri dönmüş aile onu affetmiş beraber çok çalışıp mutlu mesut yaşamışlar.

9. Masalda koyu renkte yazılan cümleden sonra olay örgüsünde bir eksiklik bulunmaktadır. Bu eksiklik neyden kaynaklanmaktadır?

Cevap: Babanın vedası gibidir. Bu olumsuz olayı hemen unutturmak isteyen anlatıcı bu yüzden olay örgüsünde atlama yapmış olabilir.

5. ETKİNLİK 

“Birçok kişinin değeri, yontulmamış elmaslar gibi içinde saklıdır.”
Juvenalis (Yuvenal)
Bu sözün size çağrıştırdıkları ile ilgili beyin fırtınası yapınız. Daha sonra konu ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Bazen insanları dış görünüşleri değerlendirmek büyük yanılgılara neden olabilir

İbiş ile Memiş Metni Cevapları Sayfa 14

6. ETKİNLİK 

Aşağıdaki yönergeleri uygulayarak ”sevgi” temalı bir şiir yazınız.

Şiirinize kısa ve etkili bir başlık bulunuz.

Cevap:

SEVGİ

Sevgidir duyguların yücesi
İnsandaki erdemlerin en güzeli
Sevgi olmadan insan olmaz
Onsuz dünyada güzellik kalmaz

Sevin birbirinizi ey insanlar
Son verin saygısızlığa
Yok edin düşmanlığı
Mutlu gidelim hep sonsuzluğa

”Sevgi” ile ilgili olumlu üç mısra yazınız.

Cevap:

Sevgi duyguların en yücesidir.
Sevmek yüce bir erdemdir.
Kötülüğün en büyük düşmanı sevgidir.

“Sevgi” ile ilgili gerçekleşmesini istediğiniz bir hayalinizi yazınız.

Cevap: Ben isterim ki yeryüzünde bütün düşmanlıklar savaşlar son bulsun yerine hep sevgi ve barış dolsun. Çocukların yüzleri hep gülsün karınları doysun.

7. ETKİNLİK 

a. Aşağıdaki eksik bırakılmış kelimelere, cümlenin anlatımını göz önüne alarak uygun olan ekleri getiriniz.

de (-da/-te/-ta)
-in (-ın/-un/-ün)
-i (-ı/-u/-ü)
d i r (-d ı r/-d u r/-dü r/-t ı r/-ti r/-tu r/-tü r)

Cevap:

1. Hayatta paranın alamadığı en değerli şey; senin derdini kendi derdi gibi gören dosttur.
2. Dost, acı söyleyen değildir.; acıyı tatlı söyleyebilendir.

b. Aşağıdaki şiirde eksik bırakılmış kelimelere uygun ekler getirerek şiirdeki anlam eksikliklerini gideriniz. Şiirin size hissettirdiklerini sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.

-im (-ım/-um/-üm)
-ler/-lar -e/-a
-i (-I/-U/-Ü)
-in (-ın/-un/-ün)
-dan/-den
-di (-dı/-du/-dü/-tı/-ti/-tu/-tü)

Cevap: Şiirde dostluğun önemini ve dost ile geçirilen en güzel anların insanı en huzurlu kılan anlar olduğunu öğrendim.

Allahım ne güzel şey bu dost yüzü!
İnsanın kalbine, dolan bu bakış!
Ey çorak ruha veren bu süsü,
Ey gönül, sana alkış, alkış, alkış!
Gel dostum yanıma otur, dizime
Koy sıcak başını Konuşmayalım
Bakışalım yalnız. Ama sen yine
Cevap ver: Sevdin mi beni bakalım?

SONRAKİ METNE HAZIRLIK

Büyüklerinizin sizi anlamadığını düşündüğünüz bir olayı anımsayınız.

Cevap: Ben okuldan gelir gelmez hemen ders çalışmak istemiyorum ama ailem ne zaman okuldan gelsem hemen yemeğimi yiyip derse oturmamı tembihliyor, oysa ben daha çocuğum ve benim de ihtiyaçlarım var mesela oyun oynamak gibi. 

Annenizin ya da babanızın en sevdiği yemeği ve bu yemeğin tarifini öğreniniz.

Cevap: Babamın en sevdiği yemek mangalda ettir. Tarifi çok kolaydır. Kasaptan hazırlanmış eti alıyoruz mangalı yakıyoruz eti pişiriyoruz yanındaki salata ve mezelerle ikram ediyoruz o kadar.

***İbiş ile Memiş metni cevapları Sayfa (10-11-12-13-14) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.