Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları (5. Sınıf Türkçe)

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 5. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 170-171-172-173-174-175-176-177-178-179-180-181 (Duygularımı Tanıyorum Teması)

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları (5. Sınıf Türkçe)

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 170

KEŞİF YOLCULUĞU

Soru: “Bu Görev Bizim” bölümünde verilen atasözlerinin anlamını arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Bir musibet bin nasihatten iyidir: Yanlış bir yol tutmuş kimi insanlar vardır ki onlara ne kadar çok öğüt verirsen ver, tuttukları yanlış yoldan çevirmekte olan bu öğütler bir fayda temin etmez. Ama takip ettiği yanlış yolda başına gelen bir felaket, onu doğru yola getirmekte daha etkili olur. Öfkeyle kalkan zararla oturur: Öfkesine kapılarak iş gören sonunda güç duruma düşer.

Soru: Daha önce hiç bir yarışa katıldınız mı? Katıldıysanız ne tür bir yarışa katıldığınızı söyleyiniz.

Cevap: Evet ben daha önce okulumuzda düzenlenen koşu yarışına katıldım.

Soru: Yarış öncesi, yarış sırası ve sonrasında neler hissettiğinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Yarış öncesi heyecanlıydım. Yarış başlayınca heyecanımı atıp kendimi yarışa verdim, yarış sonucunda elde ettiğim dereceden dolayı çok mutlu oldum.

****

Metni dinlemeden önce 1. etkinliğin “a” bölümünü yapınız.
Dinlemeye ayıracağınız süreyi ve dinleme şeklinizi belirledikten sonra dinleme esnasında kullanacağınız sözlük, çalışma kağıdı vb. seçiniz.
Karekodu okutarak metni dinleyiniz.
Dikkat dağıtıcı hareketlerden kaçınarak metni dinleyiniz.
Metni dinlerken metnin içeriğiyle ilgili kısa notlar alınız.
Dinleme sürecinizi tema sonundaki “Dinleme/İzleme Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 171

1. ETKİNLİK

Soru: Metnin adından ve görselinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahminlerinizi ve gerekçelerinizi aşağıya yazınız.

Cevap: Metnin bisiklet yarışına katılan çocuklarla ilgili olduğunu düşünüyorum. Çünkü görselde dört çocuk var ve bu çocuklar bisikletli ve kask takmışlar. Başlıktaki “altı üstü” ifadesinden hareketle de yarışmayı kaybeden bir çocuğun buna çok üzülmüş olduğunu tahmin ediyorum.

Soru: Metnin içeriğiyle ilgili tahminleriniz doğru çıktı mı? Neden? Yazınız.

Cevap: Evet, metinle ilgili tahminlerim başlığı ve görseli doğru yorumladığım için doğru çıktı.

2. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıdaki soruların cevaplarını dinlediğiniz metinden hareketle defterinize yazınız.

Cevap:

Soru: Yiğit’in yarış öncesi, sırası ve sonrasında hangi duyguları yaşadığını ayrı ayrı belirtiniz.

Cevap: Yiğit, yarış öncesi kendisine çok fazla güvendi, yarışı kazanacağına emindi. Yarıştan sonra ise yarışı kaybettiği için çok üzüldü ve öfkelendi.

Soru: Arkadaşları yarış sonucunda Yiğit’e nasıl davranmışlar? Yiğit’in bir arkadaşı olsaydınız ona neler söylerdiniz?

Cevap: Arkadaşları Yiğit’i bunun altı üstü yarış diyerek teselli etmeye çalıştılar. Ben olsam yine aynı şeyleri söylerdim, bundan sonraki yarışları da onun kazanabileceğini eklerdim.

Soru: Yiğit, bisikletine zarar verdikten sonra neler hissetmiştir?

Cevap: Bundan dolayı çok pişman olmuştur. Özellikle biriktirdiği paranın yetmeyen kısmını babası tamamladığı için hem daha fazla üzülmüş hem de babasından korkmuştur.

Soru: Yiğit’in babaannesi, torununun yaşadıklarını öğrenince ne tepki vermiştir? Yiğit’e hangi nasihatlerde bulunmuştur?

Cevap: Babaannesi Yiğit’i teselli etmiş ve onu öfkesinin kurbanı olmaması konusunda uyarmıştır.

Soru: Yiğit olanları anlattıktan sonra babası “İşte benim oğlum, bugün biraz daha büyü dü.” demiştir. Bu sözüyle ne anlatmak istemiş olabilir?

Cevap: Hayat tecrübelerle olgunlaşır. Bazen yaşadığımız başarısızlıklar ve yapmış olduğumuz yanlışlıklardan ders çıkararak daha doğru davranışlar sergilemeye başlarız. Babaannesi Yiğit’in o gün yaşadığı tecrübelerden dolayı onun biraz daha büyüdüğünü ifade etmiştir.

Soru: Yiğit’in babaannesi ve babasının olaya verdikleri tepkiyi çevrenizdeki büyüklerin tepkileriyle karşılaştırınız. Bu tepkilerin doğruluğu ve yanlışlığı konusundaki görüşlerinizi söyleyiniz.

Cevap: Bu tür durumlarda çocuklarına çok sert tepki gösteren hatta çocuklarına şiddet uygulayan veliler olabiliyor. Yiğit’in babası ve babaannesi bu konuda çok yapıcı davranmışlar ve Yiğit’in de hatasını anlayıp doğruya ulaşmalarını sağlamışlardır.

3. ETKİNLİK 

Soru: Dinlediğiniz metinden hareketle aşağıda eksik bırakılan gerekçelendirme ifadelerini örnekteki gibi tamamlayınız.

Cevap:

Yiğit’in dürüst biri olduğunu babasına gerçekleri olduğu gibi anlatmasından anladım.
Yiğit’in hırslı davrandığını yarışı kazanmayı çok istemesinden, yarışmayı kaybettiğine çok üzülmesi ve ağlamasından anladım.
Yiğit’in arkadaşlarının onu sakinleştirmeye çalıştığını Yiğit’e üzülme, altı üstü bir yarıştı, dünyanın sonu değil ya demelerinden anladım.
Babaannesinin Yiğit’e karşı hoşgörülü olduğunu olan olmuş oğlum, sen öfkene sahip çık demesinden anladım.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 172

4. ETKİNLİK 

Soru: Metnin başlığı niçin “Altı Üstü Bir Yarış” olarak belirlenmiş olabilir? Siz de metne farklı başlıklar belirleyip yazınız.

Cevap: Bu ifade metinde Yiğit yarış kaybettiği zaman arkadaşlarının onu teselli etmek için kullandıkları söz olduğu için başlık olarak belirlenmiş olabilir. Ben metne Yiğit’in Pişmanlığı, Hatasını Anlayan Çocuk gibi başlıklar verebilirdim.

5. ETKİNLİK 

Öfkelendiğinizi hissettiğinizde bir dakika durun ve derin nefes alın. Bu kısa kesinti, ani ve istenmeyen bir tepkinin önlenmesine yardımcı olabilir.
Öfkenizi ifade etmenin sağlıklı yollarını bulun. Güvendiğiniz bir arkadaşınız veya aile üyenizle duygularınız hakkında konuşmak sizi rahatlatıp olaylara farklı bakış açısıyla bakmanızı sağlayabilir.
Rahatlamanız ve gevşemenizi sağlayacak etkinliklere katılın. Egzersiz yapmak, müzik dinlemek veya bir hobi edinmek vb. öfkenin zamanla birikmesini önleyebilir.

Soru: Öfke kontrolünü sağlamak için yukarıdaki yöntemlere benzer birçok yöntem bulunmaktadır. Peki, siz öfkelendiğinizde neler yapıyorsunuz, öfkenizi kontrol etmek için hangi yöntemi kullanıyorsunuz? Söyleyiniz.

Cevap: Ben öfkelendiğimde durup nefes alma yöntemini kullanıyorum ve bulunduğum yeri değiştirip yalnız kalmayı tercih ediyorum.

Soru: Çevremizle sağlıklı iletişim kurabilmek için öfkemizi kontrol altında tutmamız niçin önemlidir? Söyleyiniz.

Cevap: Eğer hoşumuza gitmeyen her durumda hemen öfkelenirsek çocuksak arkadaşsız kalırız, ticaret yapıyorsak kimse bizle iş yapmak istemez, çalıştığımız yerde herkes bizden uzak durmaya çalışır ve yalnız kalırız. Çevremizde sevilmeyen, istenmeyen birisi oluruz.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 173

6. ETKİNLİK 

Soru: Yiğit’in öfkesini kontrol edemediği olayla ilgili aşağıdaki sorulara cevap veriniz.

Cevap:

Soru: Yiğit’in öfkesinin sonucunda neler olmuştur? Hatırlayıp yazınız.

Cevap: Yiğit öfkesi sonucunda bisikletine zarar vermiştir.

Soru: Yiğit’in yarış sonucunda yaşadığı hayal kırıklığı ve öfkenin yoğunluğunun nedeni ne olabilir? Önceki bilgilerinizden de yararlanarak yazınız.

Cevap: Yiğit’in yarış sonucunda yaşadığı hayal kırıklığı ve öfkenin yoğunluğunun nedeni, arkadaşlar arasında yapılan basit bir yarış için gereksiz derecede hırs yapması ve kendisine olan aşırı güvenidir.

Soru: Siz bu metinden olumlu ya da olumsuz neler çıkardınız? Çıkarımlarınızı aşağıdaki tabloya örnekteki gibi yazınız.

Cevap:

Olumlu çıkarımlarım: Babaannesi ve babasının anlayışlı yaklaşımları Yiğit’in bu olaydan ders almasını sağlamıştır.

Arkadaşlarının Yiğit’i teselli etmeleri onu sevdiklerinin göstergesidir.

Olumsuz Çıkarımları: Yiğit’in yarışa aşırı önem vermesi üzücü sonuçlar ortaya çıkarmıştır.

Yiğit, aşırı hırsından dolayı çok sevdiği bisikletine zarar vermiştir.

Soru: Sizce Yiğit, yaşananlardan sonra benzer bir davranışı tekrar edebilir mi? Neden?

Cevap: Bence tekrar edebilir çünkü bazı huylar değişmez, insanın karakteri olmuştur. Hırs da bence kolay kolay ortadan kaldırılabilecek bir durum değildir.

Soru: Yiğit’in hangi davranışını beğenmediniz? Siz olsaydınız nasıl davranırdınız? Neden?

Cevap: Öncelikle kendine aşırı güvenini beğenmedim. Bu davranış, arkadaşlarında ona karşı olumsuz bir tavra neden olabilir. Aşırı hırslanıp yarıştan sonra ağlayıp bisikletine zarar vermesi de hoş değil. Ben olsam kazanan arkadaşımı tebrik ederim.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 174

7. ETKİNLİK 

Soru: 1. temada dinlediğiniz “Oyun Durdu!” adlı metin ile dinlediğiniz metni ana karakterlerin özellikleri ve deneyimleri açısından aşağıdaki yönergeler doğrultusunda karşılaştırınız

Cevap:

Soru: Ana karakterlerin özelliklerini ve neler yaptıklarını belirleyiniz.

Cevap: Oyun Durdu adlı metinde karakter oyun oynama bağımlısı bir çocuktu. Altı Üstü Bir Yarış adlı metinde karakter çok hırslı ve kendine çok güvenen bir çocuktur.

Soru: İki ana karakterin benzerlik ve farklılıklarını defterinize listeleyiniz.

Cevap:

Benzerlikler:

• İkisi de istediği şey olmayınca öfkelendi.
• İkisi de metnin sonunda hatalarını anladı.
• İkisi de hırslı bir yapıya sahiptir.

Farklılıklar:

• Yiğit yarışı kaybettiği için öfkelendi, Sude ise oyunu durduğu için öfkelendi.
• Sude dışarı çok çıkmayan, evde oynayan bir çocuktur, Yiğit ise dışarıda oynamaktadır.

Soru: İki karakterin özellikleri ve deneyimleriyle ilgili hangi sonuçlara ulaştığınızı anlatan bir konuşma yapınız.

Cevap: Bu iki karakter de hırslarından dolayı zarar gören çocuklardı. Sude oyun oynamada, Yiğit yarış kazanma konusunda hırslıydı. Ancak ikisi de hırslarından dolayı yanlış şeyler yapıp kendilerini boş yere üzdüler. Ancak sonra hatalarını anladılar. Bu da onlar için iyi bir özelliktir.

8. ETKİNLİK 

Soru: Dinlediğiniz metnin serim, düğüm ve çözüm bölümlerinde neler yaşandığını yazınız.

Cevap:

Serim: Mahallede Yiğit ve arkadaşlarının bisiklet yarışı yapılacağı ve Yiğit’in yarışmayı kazanmayı çok istediği söylenip metnin konusu verildi.

Düğüm: Yarış yapıldı, Yiğit yarışı kaybettiği için çok öfkelendi, bisikletine zarar verdi, babaannesi onu sakinleştirdi. Babası ona bisikletin hâlini sordu. Olayı dürüstçe anlattı.

Çözüm: Yiğit babasından özür diledi, babası da onu affetti.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 175

9. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıdaki metinde “iki nokta, uzun çizgi ve üç nokta”nın hangi amaçla kullanıldıklarını belirleyiniz.

Gönül ve Gökçe, okulun düzenlediği sanat etkinliğine katılmak için sabırsızlanıyorlardı. İkisi de sanata büyük ilgi duyuyor ve bu tür etkinlikleri kaçırmamaya özen gösteriyorlardı. Bugün onlar için çok özeldi çünkü uzun zamandır bekledikleri resim sergisi açılıyordu. Sabah erkenden buluşup etkinlik alanına doğru yola çıktılar.
— Bugün ne kadar güzel bir gün, değil mi, diye sordu Gönül.
Gökçe gülümsedi:
— Evet, Gönül! Güneş parlıyor, kuşlar cıvıldıyor. Her şey harika görünüyor.
— Dün gece çok heyecanlıydım. Uyuyamadım bile, dedi Gönül.
Gökçe merakla sordu:
— Neden bu kadar heyecanlıydın ki?
Gönül’ün yüzünde büyük bir gülümseme vardı:
— Sergideki eserleri göreceğimi düşündükçe… Uzun zamandır böyle bir gün bekliyordum.
— Biliyor musun, Gönül, seninle vakit geçirmek her zaman çok eğlenceli, dedi Gökçe.
Gönül minnetle baktı:
— Teşekkür ederim, Gökçe. Seninle vakit geçirmek de… Bugün birlikte harika anılar biriktireceğiz.
Nihayet sergi alanına ulaştılar da bütün güzelliklere öylece… Çeşit çeşit tabloların büyüsü içinde… Sanki resimlerin her biri farklı bir hikâye…

Cevap:

İki nokta

• Amacı: Konuşma bölümünden önceki cümlenin sonuna konmuş.
• Kuralı: Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.

Uzun Çizgi

• Amacı: Karşılıklı konuşmalarda cümlelerin başına konur
• Kuralı: Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur:

Üç nokta

• Amacı: Yarım bırakılmış cümlelerin sonuna konmuş.
• Kuralı: Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır.

Soru: Bu amaçlardan hareketle bu noktalama işaretlerinin kullanım kurallarını oluşturunuz.

Cevap:

Soru: Oluşturduğunuz her bir kural için birer örnek cümle yazınız.

Cevap:

Bilet gişesine iyice yaklaştı:

 — İzmir’e bir bilet alabilir miyim?

— Maalesef burada bilet…

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 176

Öğretmenleriniz bazen okuduklarımızı, dinleyip izlediklerimizi özetlememizi ister. Bu dersimizde okuduklarımızın, dinlediklerimizin veya izlediklerimizin nasıl özetleneceğini öğrenmeye ne dersiniz? Özetleme, okuma veya dinleme/izleme sonrasında metindeki önemli bilgileri bir araya getirip kendi cümlelerimizle bir paragraf hâlinde sunmaktır. Özetleme aynı zamanda bir stratejidir. Bu stratejiyi kullanırken önemli bilgileri veya olayları, diğer detaylardan ayırmamız ve bunları metinde verildiği şekliyle olay sırasına veya kavramlar arası bağlantılara dikkat ederek sunmamız gerekir. Ayrıca özetimizde metinde verilen mesaj net olarak görülebilmeğidir.
Okuduklarımızda veya dinlediklerimizde/izlediklerimizde önemli bilgilerin metin yapısına bağlı olarak farklılaşabildiğin’! öğrenmiştik. Bu nedenle farklı metin yapılarını öğrendikçe her birinin özetinde yer alması gereken bilgilerin de farklılaştığını göreceğiz. Bu dersimizde öyküleyici metin yapısına sahip metinlerin özetlenmesini öğreneceğiz. Bunun için öyküleyici metin yapısına göre bilgileri organize etmeyi öğrendiğimiz filmleri tekrar izleyelim.

Öğretmenimizi İzliyoruz

Öğretmenimiz şimdi stratejinin nasıl kullanıldığını gösterecek. Metindeki önemli bilgi ve olayları seçecek, önemsiz detayları ayıracak. Bu sırada sesli düşünecek ve neyin önemli neyin detay bilgi olduğunu bize söyleyecek. Stratejiyi kullanırken nelere dikkat etmemiz gerektiğini bize öğretecek. Öyküleyici metinlerde önemli bilgilerin olay akışı, şahıs/varlık kadrosu, yer ve zaman olduğunu öğrenmiştik. Bu bilgileri öğrendiğimiz filmi tekrar izleyelim ve öğretmenimiz stratejiyi uygularken aşağıdaki noktalara dikkat edelim.

Soru: Öğretmenimiz öyküleyici metinlerdeki önemli bilgiler He detay bilgileri nasıl ayırt etti?

Cevap: Olayın gerçekleşmesinde etkiye sahip bölümleri belirleyerek ayırt etti.

Soru: Özellikle olay akışını yazarken yaşanan olaylardan önemli olanlarını nasıl seçti?

Cevap: Metnin olay örgüsü ve verilmek istenen mesaja dikkat ederek seçti.

Soru: Belirlediği bilgi ve olayları özete dönüştürürken olay akışını paragrafına nasıl yansıttı?

Cevap: Olay akışını paragrafa yansıtırken metni oluşturan kişi, yer ve zaman unsurlarını kullandı.

Soru: Filmi kendi cümleleri ile ifade ederken nelere dikkat etti?

Cevap: Sade, anlaşılır bir dil kullandı. Uzun cümlelere yer vermedi. Türkçe karşılığı olan yabancı sözcükleri kullanmadı.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 177

Biz Uyguluyoruz

Soru: 4-6 kişilik gruplar oluşturalım ve karekodu okutarak filmi izleyelim. izleme sırasında öğretmenimizin rehberliğinde stratejiyi uygulayalım. Bu aşamada aşağıdakilere dikkat edelim.

Öğretmenimiz bize kendi uygulamasındaki sıraya uygun olarak ne yapacağımızı söyledikten sonra grup olarak söyleneni uygulayalım.
Grup olarak birlikte düşünüp tartışalım, ortak bir karara varalım, sonra kararımızı bir kâğıda yazalım.
Çalışırken ihtiyaç duyarsak öğretmenimizden yardım alalım.
Öğretmenimiz biz çalışırken bir eksiklik fark ederse onun uyarılarına uygun olarak çalışmamızı düzenleyelim.

Cevap:

Maddeler halinde:

• Ormanda yangın çıktığı için hayvanlar kaçıyor.
• Yangın çıktığı anlaşılıyor.
• Sürüyü açıklık bir yere götürüyorlar.
• Orman memuru yangına tek başına yetişemiyor ve yardım istiyor.
• Elden ele su taşıyarak yangını söndürüyorlar.
• Kervan geceyi orada geçiriyor.
• Yaman Dede yangın için çok üzülüyor. Orman ve hayvan sevgisini dile getiriyor.
• Ertesi sabah yangın yerine fidan dikiyorlar.
• Kervan oradan ayrılıyor.

Yine Uyguluyoruz

Soru: Şimdi 2-3 kişilik küçük gruplar oluşturalım ve karekodu okutarak filmi izleyelim. Filmi izlerken stratejiyi kullanalım. Bu aşamada aşağıdakilere dikkat edelim.

• Bu kez gerekmedikçe öğretmenimiz bize müdahale etmeyecek.
• Önceki uygulamalardaki sırayı takip ederek stratejiyi kullanalım.
• Stratejiyi uygularken grup arkadaşlarımızla konuşup tartışalım, önceden bildiklerimizi ve yeni öğrendiklerimizi defterimize yazalım.

Cevap:

Maddeler halinde:

• Mert evde boş boş uzanıp her şeyi sanal mahalle uygulaması ile hallediyor.
• Arkadaşları matematik ödevi için kütüphaneye gitme fikrini ortaya atıyorlar.
• Mert gitmiyor ve onu da uygulama üzerinden yaparak kendini kandırıyor.
• Kardeşi Mert’i oyun bağımlısı olduğu için uyarıyor.
• Mert’in aklı gördüğü rüyadan sonra başına geliyor. Rüyada internet ve oyun bağımlılığından kurtulmazsa başına gelecekleri görüyor ve uyanınca hemen sanal mahalleyi siliyor.
• Mert, arkadaşlarının yanına kütüphaneye gidiyor, arkadaşları çok mutlu oluyor.

SIRA SENDE

Soru: Artık stratejiyi kullanmayı öğrendik. Bundan sonra okuduğun, dinlediğin veya izlediğin öyküleyici metin yapısına sahip metin ve filmleri özetleyebilirsin.

Cevap: Bundan sonra okuduğunuz, dinlediğiniz veya izlediğiniz öyküleyici metin yapısına sahip metin ve filmleri bu şekilde sizler özetleyebilirsiniz.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 178

10. ETKİNLİK

Soru: Okuduğunuz metinden hareketle metin yapılarının analizi, bilgileri organize etme ve özetleme stratejilerini kullanarak aşağıdaki bölümleri doldurunuz.

ÜÇ KARDEŞ

Zamanın birinde zengin mi zengin, yaşlı mı yaşlı bir adam yaşarmış. Malı mülkü çokmuş çok olmasına, ama ona sorsanız en değerli hâzinen nedir diye, size üç kızını gösterirmiş. Üç kızını da çok ama çok severmiş.
ihtiyar baba, tüm hâzinesini üç kızına bırakacakmış. Ama nasıl pay edeceğini bir türlü bilemiyormuş. En küçüğe en azı, en büyüğe en çoğu mu versin? Kura mı çeksin? Hepsini toplasın üç parçaya mı bölsün?
Baba bunları düşünedursun, bir gece rüyasında yaşlı bir adam görmüş. İhtiyar adam, bu kadar yaşlı birini ilk defa görüyormuş. Yaşlı adam, ona şöyle demiş:
— Kızlarına sor, seni ne kadar seviyorlarsa o kadar mal ver onlara.
O sabah uyandığında ihtiyar baba artık ne yapacağını biliyormuş. Önce en büyük kızını yanına çağırmış, sormuş:
— Kızım, beni ne kadar seviyorsun?
Büyük kız cevap vermiş:
— Babacığım, hâzinenizdeki altınlar ne kadar çoksa seni o kadar çok seviyorum!
Çok beğenmiş bu cevabı ihtiyar baba, sıra ortanca kıza gelmiş. Ablasının cevabını duyan ortanca kız da şöyle bir cevap vermiş soruya:
— Babacığım, seni bu konak kadar çok seviyorum!
Pek memnunmuş ihtiyar baba aldığı cevaplardan. Sıra gelmiş küçük kıza. Laf aramızda, babacığını bu küçük kız bir başka severmiş. Beklenen soru gelmiş:
— Söyle bakalım küçük kızım, sen beni ne kadar seviyorsun?
Küçük kız ne diyeceğini bilememiş. Un değil çuvala girsin, yol değil arşınla gidilsin, sevgi bu, nasıl ölçsün? Gözüne pencereden gördüğü bahçe ilişmiş. Koşmuş bir avuç toprak alıp gelmiş, gözleri ışıl ışıl,
— İşte, demiş. Tam bu kadar seviyorum!
ihtiyar baba bu cevaba çok öfkelenmiş. Öyle ya, bir tarafta altınlar, konaklar kadar sevgi, bir tarafta bir avuç çamurlu toprak. Hemen oracıkta pay edivermiş malını. Büyük kıza altınlarını, ortancaya konaklarını. Küçük kızı da unutmamış elbet:

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 179

— Gönlüm seni de boş göndermeye razı değil. Madem toprak kadar seviyorsun, al sana bir avuç toprak, demiş ve ona da bir çorak tarla vermiş.
Gel zaman git zaman, baba kızlarını ziyarete gitmiş. Ziyarete önce en büyük kızından başlamış. Gidince bir de ne görsün! Kızı bir küçük kulübenin önünde düşünceli düşünceli oturuyor. Altınlardan, gümüşlerden eser yok, ara ki bulasın!
— Bu ne hâl kızım, ne oldu o kadar altına, diye sormuş.
— Sorma babacığım sorma. Ben o altınlar hiç bitmez sandım, hiç çalışmadım, hepsini bozdurdum, parayı da harcadım, hepsi bitti…
İhtiyar baba çok üzülmüş. Büyük kızını da yanına alıp ortanca kızına doğru yola koyulmuş. Kızına verdiği konağa varmışlar. Neyse ki konak sapasağlam yerinde duruyormuş. Ama bir bakmışlar ki içinde başkaları oturuyor!
Ortanca kız babasının kendini ziyarete geldiğini duyup gelmiş. İhtiyar baba sormuş:
— Beni konaklar, saraylar kadar seven kızım, neden konakta başkaları oturuyor?
— Sorma babacığım sorma, har vurdum harman savurdum, hepsini sattım harcadım. Hiçbir şeyim kalmadı.
İhtiyar baba hem şaşkın hem üzgünmüş. Küçük kızına hâlâ biraz kırgınmış ama bu kadar yol gelmişken bir de küçük kızını görmek istemiş, iki kızını alarak küçük kızına doğru yola koyulmuş. Kıza verdiği çorak toprağa varmışlar. Ama üçü de gözlerine inanamamış. O çorak tarlanın yerinde bir büyük konak, konağın etrafında da bir sürü meyve ağacı. Kayısılar, şeftaliler, vişneler, elmalar… Küçük kız, babasını ve kardeşlerini görür görmez koşarak yanlarına varmış. Babası sormuş küçük kıza,
— Kızım ben sana bir çorak tarla vermiştim, nasıl bu hâle geldi?
Kız cevap vermiş:
— Sorma babacığım sorma! Bir avuç toprağı aldım, işledim, fidan diktim, gözüm gibi baktım. O da bana ağaç verdi, meyve verdi. Onları sattım, zengin oldum. İşte ben seni bu toprak kadar çok seviyorum. Yıllar önce de bunu söylemek istemiştim, demiş.
Sonra yanındaki elma ağacından üç elma koparmış. Birini babasına vermiş. Birini kardeşlerine pay etmiş. Birini de bu masalı okuyan çocuklara göndermiş.

Cevap:

Şahıs/Varlık Kadrosu: İhtiyar adam ve üç kızı

Yer: İhtiyar adam ve üç kızın yaşadığı ev, evdeki bahçe, en büyük kızın önünde durduğu kulübe, ortanca kızın yaşadığı konak, küçük kızın tarlası

Zaman: Zaman net değildir, zamanın birinde ve gel zaman git zaman diye ifade edilmiştir.

Olay Akışı:

• İhtiyar adamın hazinesini kızları arasında nasıl pay edeceğine karar verememesi.
• Gördüğü rüya üzerine kızlarına onu ne kadar sevdiklerini sorması
• En küçük kızının cevabına öfkelenip altınları ve konaklarını diğer kızlarına, çorak bir tarlayı da küçük kızına vermesi
• Diğer kızların ellerindeki her şeyi kaybetmeleri, küçük kızın toprağa ağaç dikip zengin olması.
• En küçük kızın babasına onu toprak kadar sevdiği şeklindeki cevabının asıl sebebini açıklaması.

Soru: Özetleme stratejisini kullanarak yukarıdaki masalın özetini defterinize yazınız.

Cevap: Çok zengin bir ihtiyar adam ve çok sevdiği üç kızı varmış. İhtiyar adam hazinesini kızları arasında nasıl paylaştıracağına karar veremiyormuş. Gördüğü rüya üzerine kızlarına onu nasıl sevdiklerini sormuş. En büyük kızı hazinendeki altınlar kadar demiş. Ortanca kızı bu konak kadar seviyorum demiş. En küçük kızı da bir avuç toprak alıp işte bu kadar seviyorum demiş. Adam bu cevaba çok kızmış En büyük kızına altınlarını, ortanca kızına konaklarını, küçük kıza da ceza olarak çorak bir tarla vermiş. Bir zaman sonra kızlarını ziyarete gitmiş, en büyük ve ortanca kızları ellerindeki her şeyi har vurup harman savurup kaybetmişler. Küçük kız ise çorak toprağa iyi bakmış, onu işlemiş ve meyve ağaçları dikmiş. Bunları satıp çok zengin olmuş. Babasına işte bundan dolayı sana seni toprak kadar seviyorum demiştim demiş.

Altı Üstü Bir Yarış Dinleme Metni Cevapları Sayfa 180

11. ETKİNLİK

Soru: Dinlediğiniz “Altı Üstü Bir Yarış” adlı metni öğrendiğiniz strateji ve aşağıdaki yönergeler doğrultusunda defterinize özetleyiniz.

Yiğit’in hangi olaylar karşısında hangi duyguları yaşadığını belirleyiniz.
Dinlediğiniz metindeki önemli gördüğünüz bilgileri alt alta yazınız.
Önemli gördüğünüz bilgileri kendi cümlelerinizle olay sırasına uygun biçimde ifade ediniz.

Cevap: Yiğit, arkadaşlarıyla bir bisiklet yarışı yapacakmış. Yarışmayı kendisinin kazanacağından eminmiş, kendine çok güveniyormuş. Ancak yarışmayı kaybetmiş. Bunun üzerine çok öfkelenmiş, bisikletine zarar vermiş. Evde babaannesi onu teselli etmiş ve öfkesine hâkim olmasıyla ilgili öğütler vermiş. Babası gelince Yiğit çok korkmuş ama babasına olayı doğru şekilde anlatmış. Babasına hatasını telafi edeceğine söz vermiş, babası da onu affetmiş.

Soru: Öğretmeninizin geri bildirimleriyle güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Bu yönlerinizi sonraki etkinliklerde geliştirmeye çalışınız.

Cevap: Öğretmenimiz, özetimi beğendi. Gereksiz ayrıntılara yer vermediğimi söyledi.

12. ETKİNLİK

Soru: Aşağıda verilen örnek olayı inceleyiniz.

“Okullar arası yapılacak bilgi yarışmaları için takım oluşturma görevi size verilmiştir. Sınıfta içine kapanık bir arkadaşınız vardır. Onun da bilgi yarışmasına katılmasını istiyorsunuz. Arkadaşınızı ikna etmek için onunla konuşmanız gerekiyor.”

Cevap:

Soru: Bir arkadaşınızla yukarıdaki olaydan hareketle doğaçlama bir konuşma yapınız. Konuşmanızda aşağıdaki yönergeleri dikkate alınız.

Konuyla ilgili önceki deneyimlerinizden de yararlanarak kısa süreli bir ön hazırlık yapınız.
Sesinizi tüm arkadaşlarınızın duyacağı şekilde ayarlayınız. Konuşmanızı duygu ve düşüncelerinizi yansıtacak şekilde sonlandırınız.

Cevap:

— Merhaba İsmail, nasılsın?

—Merhaba Ali, iyiyim, sen nasılsın?

—Teşekkür ederim, ben de iyiyim. Seni teneffüslerde genellikle Bilim Teknik dergisi okurken görüyorum. Bilimsel konulara ilgilisin galiba.

—Şey, evet, bilimle ilgili konular çok hoşuma gidiyor.

—Ne kadar güzel! İsmail, belki duymuşsundur, okullar arası bir bilgi yarışması var. Yarışmaya ben genel kültür alanında, Sema matematik ve Necla da fen bilgisi alanında iyi olduğu için katılacak. Bir kişi de bilimsel konular için gerekli ve biz de senin bilimsel konulara merakını tahmin edip sana teklif etmek istedik. Ekibimize katılır mısın?

—Beni düşündüğünüz için teşekkür ederim, benimle bu kadar güzel konuştuktan sonra seni kıramam galiba. Teklifinizi kabul ediyorum.

—Çok teşekkür ederiz İsmail.

Soru: Öğretmeninizin geri bildirimleriyle güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi sonraki etkinliklerde geliştirmeye çalışınız.

Cevap: Öğretmenimiz konuşmanın biraz kısa olduğunu, biraz daha detaylandırmamı tavsiye etti.

Soru: Aşağıdaki yönergeler doğrultusunda Nasrettin Hoca hakkında bir araştırma yapınız. Sınıfta anlatmak üzere bir de Nasrettin Hoca fıkrası öğreniniz.

Cevap: Araştırmamın amacı Nasrettin Hoca hakkında bilgi sahibi olmak ve bunu arkadaşlarımla paylaşmaktır. Nasrettin Hoca, Konya Akşehir’de yaşadığı için Akşehir Kaymakamlığı ve Belediyesinin internet sitelerinden bilgiye ulaşmaya çalışacağım. İhtiyacım olan durumlarda telefondaki TDK uygulamasından yararlanacağım.

NASRETTİN HOCA

Büyük Filozof ve mizah ustası Nasreddin Hoca Sivrihisar’da doğmuş Akşehir’e gelip yerleşmiştir.  Dünya’nın Ortası Akşehir’den insanlığa seslenmiştir. Göle çaldığı umut mayası, ters bindiği eşeği, cübbesi ile kavuğu ve yüzyıllardır ayakta kalan türbesiyle, Akşehir’in tamamlayıcısı ve vazgeçilmez bir parçasıdır.

En önemli özelliği nüktedan yani esprili, şakacı olmasıdır. Yani Hoca, tatlı dilli, güler yüzlü, samimi özlü bir kişiliğe sahiptir. İnsanları güldürür ama onlarla alay etmez. Muhataplarını küçümsemeden onları aydınlatır. Asıl amacı insanları düşündürmek ve onlara ders vermektir. Bunu da mizahı kullanarak yapmıştır.

Çok zekidir. Zekâsını bir yandan iyi, güzel davranışların çoğalması, yanlış ve kötü olanların ortadan kalkması için kullanır. Fakat kurnaz değildir. Ne aldatmak ne de aldatılmaktan, istismar edilmekten asla hoşlanmaz. Kendisine tuzak kuranlar, aldatmak isteyenler, zor duruma düşürmeye niyet edenler bu zekâ karşısında yenilgiye uğrarlar ve amaçlarına ulaşamazlar.

Son derece hoşgörülüdür. Sevgi, saygı ve anlayışa çok önem verir. Merhameti bütün varlıkları kuşatır. Bu yüzden insan ilişkilerinde son derece sağlıklı bir tavır sergiler. Büyükle büyük, küçükle küçük olur. Mesela sarığını kapıp oynayan çocuklara kızmaz, karısının olmadık kaprislerine karşı tahammül eder. Bu, onun insan tabiatım çok iyi tahlil ettiğini ve ona göre davrandığım da gösterir.

Hep umutlu ve iyimserdir. Her olaydan kendisi için güzel bir sonuç çıkarmayı bilir. Başka bir deyişle her şerde bir hayır görür. Hemen umutsuzluğa kapılmaz. Eşeği kaybolmuşsa iyi ki üstünde değildim, der. Sabununu kapıp kaçan karganın arkasından onun üstü başı bizimkinden daha kirli. Varsın alsın diyebilecek iyimserliğe sahiptir.

Mesleği gereği döneminin seçkinleri arasında yer almasına rağmen o devamlı olarak halkın yanındadır ve onlarla iç içe bir hayat yaşar. Düğünlerine, cenazelerine katılır. Evlerine misafir olur. Onların her türlü sorunuyla yakından ilgilenir. Büyükle büyük, küçükle küçük olur.

***Altı Üstü Bir Yarış Dinleme metni cevapları Sayfa (170-171-172-173-174-175-176-177-178-179-180-181) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.