Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 5. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 73-74-75-76-77-78-79-80-81 (Atatürk’ü Tanımak Teması)
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları

Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları (5. Sınıf Türkçe)
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 75
KEŞİF YOLCULUĞU
Soru: Sanal müze turunda ilginizi çeken unsurları ve sanal tur sayesinde neler öğrendiğinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Sanal müze turunda en çok eski eserlerin ayrıntılı şekilde gösterilmesi ilgimi çekti. Bu tur sayesinde eserleri yakından inceleyebildim ve tarihimiz hakkında yeni bilgiler öğrendim.
Soru: Millî Mücadele Döneminden TBMM’nin açılışına kadar geçen süreci düşününüz. Türk milletinin azim ve kararlılığının bu sürece nasıl bir etkisi olmuştur?
Cevap: Türk milletinin azim ve kararlılığı Millî Mücadele’nin başarıya ulaşmasını sağlamıştır. Zorluklara rağmen birlik olmuş, vatanını savunmuş ve sonunda TBMM’yi açarak bağımsızlığını ilan etmiştir.
✅Tiyatroyu izlemeden önce 1. etkinliğin “a” bölümünü yapınız.
✅İzleme dosyasına ulaşmak için karekodu okutunuz.
✅Anlamını bilmediğiniz kelime ve kelime gruplarını defterinize not ediniz.
✅Bunların anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.
✅Tiyatroyu izlerken içeriğine odaklanarak anlamadığınız bölümleri not ediniz ve izleme bittikten sonra arkadaşlarınıza veya öğretmeninize sorunuz.
✅İzleme sürecinizi tema sonundaki “İzleme Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz.
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 76
1. ETKİNLİK
Soru: a) Tiyatronun adından ve görselinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahmininizi ve tahmininizin gerekçelerini aşağıya yazınız.
Cevap: Tiyatronun içeriği Millî Mücadele’yi anlatıyor olabilir. Çünkü görselde seymenler ve tarihî kıyafetler var, metinde de Mustafa Kemal Paşa’nın Ankara’ya gelişi anlatılıyor.
Soru: b) Tiyatronun içeriğiyle ilgili tahmininiz doğru çıktı mı? Gerekçelerinizin uygunluğunu değerlendiriniz.
Cevap: Tahminim doğru çıktı. Çünkü tiyatroda Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişi, Millî Mücadele’nin başlaması ve Meclis’in açılışı sahnelenmiş.
2. ETKİNLİK
Soru: Aşağıdaki soruları izlediğiniz tiyatrodan hareketle cevaplayınız.
Cevap:
Soru: 1) Ankaralılar Mustafa Kemal’i nasıl karşılamıştır?
Cevap: Ankaralılar Mustafa Kemal’i seymen alayıyla coşkulu bir şekilde karşılamıştır.
Soru: 2) Sizce Ankara’nın Millî Mücadele’nin merkezi olmasının sebebi nedir?
Cevap: Ankara’nın güvenli, ulaşımı kolay ve halkın Millî Mücadele’ye destek vermesi sebebiyle merkez seçildiğini düşünüyorum.
Soru: 3) İstanbul’un işgali ve Meclis-i Mebusan’ın dağıtılmasının ardından mebuslar ne yapmıştır? 0 günkü ulaşım ve haberleşme olanaklarıyla bugünkü olanakları karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Mebuslar Ankara’ya gidip yeni bir meclis açmışlardır. O gün yürüyerek ve zor şartlarda yolculuk yapmışlardır, bugün ise ulaşım ve haberleşme çok hızlıdır.
Soru: 4) Tiyatronun en çok hangi sahnelerinden etkilendiniz? Sebepleriyle açıklayınız.
Cevap: Mustafa Kemal’in Meclis’i açtığı sahneden etkilendim. Çünkü milletin iradesini ve bağımsızlık mücadelesini gösteriyor.
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 77
3. ETKİNLİK
Soru: a) Aşağıdaki tabloyu izlediğiniz tiyatrodan hareketle doldurunuz.
Cevap:
✅Kişiler: Mustafa Kemal Paşa, Ankaralılar (seymenler), mebuslar, Halide Edip, müftü.
✅Zaman: 1919–1920 yılları, Millî Mücadele dönemi.
✅Yer: Ankara, İstanbul, Sultanahmet Meydanı.
✅Olay Akışı: Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişi, halkın karşılaması, İstanbul’un işgali, mebusların Ankara’ya gelişi ve TBMM’nin açılması.
Soru: b) Kahramanlar görünüş ve davranışları ile Millî Mücadele Dönemi’ni yansıtmakta mıdır? Sebepleriyle açıklayınız.
Cevap: Kahramanlar görünüş ve davranışlarıyla Millî Mücadele dönemini yansıtmaktadır. Çünkü seymen kıyafetleri, halkın coşkusu ve Mustafa Kemal’in liderliği dönemin ruhunu yansıtır.
Soru: c) Olay akışında sahnelere hâkim duygular oyuncuların canlandırma ve seslendirmelerini nasıl etkilemektedir? Örneklerle açıklayınız.
Cevap: Sahnelere hâkim duygular oyuncuları etkilemiştir. Örneğin, Mustafa Kemal’in meclisi açtığı sahnede sesler daha ciddi ve kararlı çıkmıştır; Halide Edip’in konuşmasında ise ses tonu heyecanlı ve coşkuludur.
4. ETKİNLİK
Soru: a) Aşağıdaki sorulara vereceğiniz cevaplardan hareketle tiyatronun ana fikrini nasıl ifade edersiniz?
Cevap: Millî Mücadele’de Türk milletinin bağımsızlık azmini ve birliğini anlatmaktadır.
Soru: İzlediğiniz tiyatronun ilk bölümünde Ankaralılar Atatürk’ün “Arkadaşlar buraya neden geldiniz?” sorusuna ne cevap vermiştir?
Cevap: “Ankara’mıza hoş geldiniz paşam.” diyerek Mustafa Kemal’i sevgiyle karşılamışlardır.
Soru: Halide Edip konuşmasının sonunda neyi vurgulamaktadır?
Cevap: Türk milletinin asla umutsuzluğa düşmeyeceğini, bağımsızlık için mücadele edeceğini vurgulamaktadır.
Soru: Meclisin açılışında Meclis başkanı Türk milletinin hangi yönüne dikkat çekmektedir?
Cevap: Türk milletinin bağımsızlık için kararlı, özgürlükten vazgeçmeyen bir millet olduğunu söylemiştir.
Soru: Mustafa Kemal Atatürk son konuşmasını hangi cümlelerle tamamlamıştır?
Cevap: “Bu toprakların tek sahibi millettir, meclisin tek sahibi de milletin ta kendisidir.” diyerek konuşmasını bitirmiştir.
Soru: b) Yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevaplardan hareketle bu tiyatroda verilmek istenen mesajın ne olduğunu belirleyip bir cümle hâlinde aşağıya yazınız.
Cevap: Bu tiyatroda verilmek istenen mesaj, Türk milletinin birlik ve inançla bağımsızlığını kazandığıdır.
5. ETKİNLİK
Soru: Halide Edip Adıvar konuşmasını yaparken neler hissetmiş olabilir? Aşağıdaki yönergeler doğrultusunda belirleyiniz.
Cevap: Halide Edip konuşmasını yaparken hem üzüntü hem de milletine cesaret verme duygusu hissetmiş olabilir.
Soru: Halide Edip Adıvar’ın konuşması sırasındaki yüz ifadesini ve ses tonunu inceleyiniz.
Cevap: Yüz ifadesi kararlı ve ciddi, ses tonu ise coşkulu ve etkileyicidir.
Soru: Deneyimlerinizden hareketle hangi koşullar altında insanların bu ses tonu ve yüz ifadesiyle karşısındakilere hitap edebileceğini düşününüz.
Cevap: İnsanlar böyle bir ses tonu ve yüz ifadesiyle genelde zor zamanlarda, topluma umut ve cesaret vermek için konuşma yaparken hitap ederler.
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 78
6. ETKİNLİK
Soru: a) Müzeleri Geziyorum adlı etkileşimli içerikte gezdiğiniz müzelerden ikisini karşılaştıran bir konuşma yapınız. Konuşma sürecinizde aşağıdaki yönergeleri dikkate alınız.
Seçtiğiniz müzeleri hangi niteliği açısıdan (inşa edilme ve müzeye dönüşme tarihleri, ilk kez hangi amaçla kullanıldıkları, sergilenen eserler vb.) karşılaştıracağınızı belirleyiniz.
Belirlediğiniz nitelikten hareketle bu müzelerin benzerlik ve farklılıklarına konuşmanızda yer veriniz.
Sınıfınızın büyüklüğünü ve oturma düzenini göz önünde bulundurarak arkadaşlarınızın sizi rahat görebileceği bir yere geçiniz.
Baş, el, kol hareketi ve duruşunuzla ifade ettiklerinizi destekleyiniz.
Yüz ifadelerinizi anlattıklarınızın içeriğine uygun olmasına dikkat ediniz.
Cevap:
MÜZELERİN KARŞILAŞTIRILMASI
Sevgili arkadaşlar, bugün sizlere gezdiğim iki önemli müzeyi karşılaştırarak anlatmak istiyorum. Bunlardan ilki Anadolu Medeniyetleri Müzesi, diğeri ise İstanbul Arkeoloji Müzesidir. Karşılaştırmamı bu müzelerin sergiledikleri eserler üzerinden yapacağım.
Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde özellikle Anadolu topraklarında yaşamış Hititler, Frigler ve Urartulara ait eserler sergilenmektedir. Burada taş kabartmalar, heykeller ve çanak çömlekler dikkatimi çekti. Anadolu’nun tarih boyunca ne kadar çok uygarlığa ev sahipliği yaptığını çok net şekilde görmek mümkün oldu. Bu eserler, Anadolu’nun köklü tarihini anlamamız için bize yol gösteriyor.
İstanbul Arkeoloji Müzesi ise daha çok farklı coğrafyalardan getirilen eserleri barındırıyor. Burada Antik Yunan, Roma ve Mısır dönemlerine ait heykeller, lahitler ve yazıtlar yer alıyor. Örneğin, Büyük İskender Lahdi ve Kadeş Antlaşması’nın kopyası oldukça etkileyiciydi. Bu müze, dünyadaki farklı medeniyetlerin kültürlerini bir arada görmemizi sağlıyor.
Sonuç olarak, iki müzenin de ortak yönü tarihî eserleri koruyarak bizlere sunmalarıdır. Ancak Anadolu Medeniyetleri Müzesi daha çok Anadolu’ya odaklanırken, İstanbul Arkeoloji Müzesi dünya uygarlıklarının izlerini sergilemektedir. Bu yüzden her ikisi de bizim için çok değerlidir.
Soru: b) Konuşmanızı tema sonundaki “Konuşma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz. Güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki etkinliklerde gelişmeye açık yönlerinizi güçlendirmeye çalışınız.
- Cevap: Öz değerlendirme formunu sizler doldurabilirsiniz.
7. ETKİNLİK
Soru: a) Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanım alanlarına örnekler verilmiştir. Altı çizili kelime gruplarında büyük harflerin kullanımıyla ilgili kuralı ilgili yere yazınız.
• Çanakkale Boğazı, tarihte pek çok deniz savaşına sahne olmuştur.
• Tuna Nehri, birçok farklı medeniyet için çok önemli olmuştur.
Cevap: Coğrafi terimlerde özel isimler büyük harfle başlar.
• Türk Tarih Kurumu, birçok araştırma ve yayın yaparak tarih bilincini artırmaktadır.
• 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara’da açılmıştır.
Cevap: Resmî kurum, kuruluş, kurul ve örgüt adları ile şehir adları büyük harfle başlar.
• Dolmabahçe Sarayı, Mustafa Kemal Atatürk’ün son günlerini geçirdiği yerdir.
• Her yıl binlerce kişi Atatürk Köşkünü ziyaret ediyor.
Cevap: Saray, köşk, anıt, yapı ve benzeri eserlerin özel adları büyük harfle başlar.
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 79
Soru: b) Aşağıdaki cümlelerde altı çizili ifadelerde noktanın hangi amaçla kullanıldığını belirleyiniz. Noktayı aynı amaçla kullandığınız birer cümle yazınız.
- Cevap:
10.11.1936’de millet derîn bir üzüntü duydu.
✅→ Nokta, tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı ayırmak için kullanılmıştır.
Cümlem: 29.10.1923’te Cumhuriyet ilan edildi.
Her yıl 09.05‘te Gazi Mustafa Kemal’i saygıyla anarız.
✅→ Nokta, saatlerin yazılışında saat ve dakikayı ayırmak için kullanılmıştır.
Cümlem: Dersimiz 08.30’da başladı.
Soru: c) Soru işaretinin aşağıda verilen kullanım alanlarını ve bunlara ait örnekleri inceleyiniz. Bu kullanım alanlarına yönelik siz de defterinize örnek cümleler yazınız.
Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur.
Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur.
Millî Mücadele’nin en önemli komutanları kimlerdir?
Uzun uzun düşünüp birden başını kaldırdı:
— Yaşınız?
Cevap:
✅1) Soru eki/sözü içeren cümleler:
- Millî Mücadele ne zaman başlamıştır?
- Atatürk Samsun’a hangi tarihte çıktı?
✅s2) Soru eki/sözü içermeyen cümleler:
- Ödevini bitirdin?
- Sınav yarın?
8. ETKİNLİK
Soru: a) Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili kelimeleri inceleyiniz. Bunları isim olup olmama açısından gruplandırarak isim olanları işaretleyiniz.
Cevap:
Soru: b) Gruplandırdığınız kelimeleri aşağıdaki tablolara yazınız. İkinci tabloyu öğretmeninizin yardımıyla adlandırınız.
Cevap:
Soru: c) Yukarıdaki grupları oluştururken nelere dikkat ettiniz? Grupların ayırt edici özelliklerini söyleyiniz.
Cevap: Grupları oluştururken kelimelerin isim mi yoksa fiil mi olduklarına dikkat ettim. Nesne, varlık ve kavram bildirenleri isim olarak ayırdım, iş, oluş ve hareket bildirenleri ise fiil grubuna yazdım.
Soru: ç) Karekodu okutarak “Taka” adlı etkileşimli içeriği dikkatlice uygulayınız.
Cevap: Karekodu okutarak “Taka” adlı etkileşimli içeriği sizler cep telefonunuzla yapmalısını
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 80
9. ETKİNLİK
Soru: a) Bir mekânın betimlendiği aşağıdaki paragrafı inceleyiniz. Farklı renklerle gösterilen cümlelerin nelere odaklandığını öğretmeninizin rehberliğinde tartışarak belirleyiniz. Daha önce öğrendiğiniz kişi betimlemesiyle mekân betimlemesinin benzerlik ve farklılıklarını söyleyiniz.
Savaş alanı, etrafını irili ufaklı tepelerin sardığı geniş bir düzlüktü. Tepelerin eteklerinde bodur ağaçların oluşturduğu bir örtü zar zor seçiliyordu. Gökyüzü patlayan topların ve tozun oluşturduğu gri bir dumanla kaplıydı. Toprak düşen top mermileri yüzünden delik deşik olmuştu. Kırık silahlar, boş mermi kovanları ve yırtık üniforma parçaları etrafa saçılmıştı. İnsan gözünün görebildiği her şey yaşanan savaşın ciddiyetini hissettiriyordu. Türk askerlerinin hücum sırasında mevzide bıraktığı mendiller, mektuplar ve daha nice özel eşya bir milletin vatanını korumak için neleri feda edebileceğinin kanıtlarını barındırıyordu. Arada sırada uzaktan işitilen top sesleri ve patlamaların seyrekliği düşmanın epey uzaklaştığını gösteriyor, savaşın bitmek üzere olduğunu müjdeliyordu. İlk bakışta hüzünlü gibi duran bu manzara, görenlere tarifi imkânsız birçok duyguyu bir arada yaşatıyordu.
Cevap: Paragrafta farklı renklerle verilen cümleler savaş alanının farklı yönlerine odaklanmıştır. Bazıları doğayı ve çevreyi (tepeler, gökyüzü, toprak), bazıları savaşın izlerini (kırık silahlar, mermi kovanları, üniformalar), bazıları ise duyguları ve sonuçları (hüzün, fedakârlık, zafer umudu) betimlemiştir. Kişi betimlemesi ve mekân betimlemesi benzer şekilde ayrıntılar verir; fakat kişi betimlemesinde dış görünüş ve karakter özellikleri, mekân betimlemesinde ise çevre ve doğa öne çıkar.
Soru: b) Paragrafı okurken gözünüzde nasıl bir resim canlandı? Bu resmin gözünüzde canlanmasının sebebi ne olabilir? Düşüncelerinizi söyleyiniz.
Cevap: Gözümde dumanlarla kaplı, yıkıntılar ve parçalanmış eşyaların bulunduğu hüzünlü bir savaş alanı canlandı. Bu resmin oluşmasının sebebi, paragrafta görsel ayrıntıların çok güçlü bir şekilde betimlenmesidir.
Soru: c) “Müzeleri Geziyorum” adlı etkileşimli içerikten alınan aşağıdaki görseli kullanarak müzeyi betimleyen bir paragraf yazınız. Paragrafı yazarken yazma stratejilerini uygulayınız.
Cevap:
✅Plan
- Giriş: Salonun genel havası (aydınlık, düzenli, sessiz).
- Ayrıntı: Cam vitrinler, bilgi panoları, tablet–sikke–heykel gibi eserler.
- Etkileşim: Dokunmatik ekranlar, kısa açıklamalar.
- Duygu ve sonuç: Geçmişe yolculuk hissi, eğitici ve koruyucu işlev.
✅Taslak
Müzeye girince yüksek tavanlı, aydınlık ve sessiz bir salon gördüm. Ortada cam vitrinler içinde tabletler, sikkeler ve küçük heykeller duruyordu. Duvarlarda ayrıntılı bilgi panoları vardı. Bazı köşelerde dokunmatik ekranlar yer alıyor, eserlerin öyküsünü kısa yazılarla anlatıyordu. Işıklar vitrindeki eşyaları öne çıkarıyordu. Geçmişe yolculuk yapıyormuş gibi hissettim. Bu düzen, hem merak uyandırıyor hem de eserleri koruyor.
✅Gözden geçirilmiş metin
Müzeye adım attığımda yüksek tavanlı, aydınlık ve sessiz bir salon karşıladı. Cam vitrinlerde kil tabletler, parlak sikkeler ve özenle konmuş küçük heykeller sergileniyordu; duvarlardaki bilgi panoları ve dokunmatik ekranlar her eserin öyküsünü anlaşılır biçimde açıklıyordu. Yumuşak ışıklar vitrinleri vurguluyor, koridor boyunca adımlar yavaşlıyor, insan kendini geçmişe açılan bir kapının eşiğinde hissediyordu. Bu düzen ve sakinlik, hem merakı canlı tutuyor hem de kültür varlıklarını güvenle geleceğe taşıyordu.
Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme Metni Cevapları Sayfa 81
Soru: ç) Öğretmeninizin geri bildirimleriyle güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki etkinliklerde güçlü yönlerinizi kullanmaya, gelişmeye açık yönlerinizi güçlendirmeye özen gösteriniz.
Cevap: Güçlü yönüm, betimlemeleri ayrıntılı ve duygulu yapabilmemdir. Gelişmeye açık yönüm ise yazarken daha düzenli bir plan kullanmam gerektiğidir. Bundan sonraki etkinliklerde plana daha çok dikkat edeceğim.
BU GÖREV BİZİM
Soru: Millî Mücadele yıllarında cephedeki askerlerimizin ailelerine yazdığı mektupları araştırınız. Ulaştığınız mektuplardan birini sınıfa getiriniz.
Cevap:
***Dersimiz Cumhuriyete Doğru İzleme metni cevapları Sayfa (73-74-75-76-77-78-79-80-81) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.
Yorum Yap