1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları (5. Sınıf Türkçe)

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 5. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 60-61-62-63-64-65 (Geleneklerimiz Teması)

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları (5. Sınıf Türkçe)

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları Sayfa 60

OYALAR

Geleneksel Türk el sanatlarının renkli ve zengin örneklerinin belki en küçük, ama en anlamlısının “oya” olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Anadolu kadınının ve genç kızının duygu, düşünce ve hayal dünyasının bütün kıvrımlarını, (…) zekâsını, el ve göz zevkinin yüce noktalara ulaşmasını sadece oyalarda bulmaktayız. Yüzlerce yıllık bir geleneği ısrarla, inatla günümüzde de sürdüren genç kızlarımızın el emeği göz nuru dökerek ortaya çıkardığı oyalar, estetik bir (…) sanat eseri olduğu kadar, aynı zamanda, yapıldıkları yörenin doğasını, iklimini, ürünlerini, bitkilerinin özelliklerini, o yörede kullanılan araç gereci ve hatta aile içinde veya dışındaki sosyal hayatı kanıtlayan eserlerdir. Aynı motifin farklı bölgelerde değişik adlarla tanınması, yöredeki egemen duyguyu, inancı ve düşünceyi de ortaya koyması bakımından ilginçtir. Söz gelimi, Artvin’de “subay sırması” adı verilen oyanın Konya’daki adı “yılan kemiği”, Balıkesir’deki adı ise “tren yolu’dur.
Daha çok işleme tekniği, kullanılan araç-gereç ve malzemeler oya türlerinin belirlenmesinde ayrımcı bir rol oynarlar. Bunlar; iğne, tığ, firkete, mekik, boncuk oyaları ile yün, koza, mum ve dokuma oyalarıyla birlikte dikişli, kumaş ve iplik artığı oyalar biçiminde ana gruplar içinde toplanırlar.
(…)
Genç kızın yakın çevresindeki çiçekler, hayvanlar, ev içi araçlar, organlarımız, gökyüzü yapılan oyalara ad olarak verilir. Gül, menekşe, papatya, karanfil, sümbül, çiğdem, küpe çiçeklerinin yanı sıra birçok sebze ve meyve, evcil hayvanlar bu renkli dünyanın zenginliklerini oluşturur. Bütün bunlar stilize ve sembolize edilerek ortaya çıkarılır.

Soru: Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

Cevap:

Soru: Anadolu kadınının duygu ve düşünce dünyasını oyalarda bulmamızın sebebi nedir?

Cevap: Çünkü oylar sadece bir şekilden ibaret değildir, oyadaki her bir desenin kendine özgü ifade ettiği bir anlamı vardır.

Soru: Kültürel mirasımızın gelecek nesillere aktarılmasında oyaların katkısı nedir?

Cevap: Oyalar, yapıldığı toplumdan da izler taşıdığı için sonraki nesiller de bunları öğrenecek ve bu kültür aktarımı nesiller boyu devam edecektir.

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları Sayfa 61

Soru: Metinden konuyu belirten ipuçları bulunuz. Bu ipuçlarını metinle ilgili ön bilgilerinizle ilişkilendirerek metnin konusunu yazınız.

Cevap: Metnin konusu, kültürümüzde oyanın yeridir. Metin boyunca oyanın hem kişisel hem toplumsa boyutu üzerinde durulmuş, kültürel mirasımızın aktarıcısı durumunda olduğu belirtilmiştir.

Soru: Metinde açık olarak verilen düşünceleri yazınız.

Cevap:

Açık olarak verilen düşünceler:

• Geleneksel Türk el sanatlarının renkli ve zengin örneklerinin belki en küçük, ama en anlamlısı “oya”dır.
• Aynı motif farklı bölgelerde değişik adlarla tanınmaktadır.
• İşleme tekniği, kullanılan araç-gereç ve malzemeler oya türlerinin belirlenmesinde önemlidir.

Soru: Yörenizdeki bitkilerin hangilerini oyalarda görmektesiniz? Söyleyiniz.

Cevap: Gül ve lale daha çok görülüyor.

Soru: Okuduğunuz metinden karşılaştırılabilir özellikler belirleyiniz.

Cevap: Oyadaki motifin farklı yörelerdeki adlandırılışı ve kullanılan motifler.

Soru: Belirlediğiniz özelliklerden hareketle karşılaştırma yaparak benzerlik ve farklılıkları aşağıdaki tabloya listeleyiniz.

Cevap:

Benzerlik ve farklılıklar:

• Benzerlik: Aynı motifin farklı yörelerde kullanılması
• Fark: Aynı motifin farklı yörelerde farklı şekillerde adlandırılması

Soru: Karşılaştırma sonuçlarınızı anlatan bir konuşma yapınız.

• Konuşmanıza hitap sözcüğüyle başlayınız.
• Sesinizi herkesin duyabileceği şekilde ayarlayınız.
• Beden dilinizi etkili bir şekilde kullanınız.
• Konuşmanızı uygun sonlandırma ifadeleri ile bitiriniz.

Cevap:

Sevgili Öğretmenim ve arkadaşlarım,

Oya, Türk kültüründe özellikle kadınların el emeği ile ürettiği, ince ve zarif dantel süslemeleri ifade eder. Farklı yörelerde benzer motiflerin kullanılması, Türk halkının zengin kültürel mirasını ve geleneksel el sanatlarındaki çeşitliliği göstermektedir. Ancak, aynı motiflerin farklı adlarla anılması, her bölgenin kendine has kültürel özelliklerini ve yerel dilleri yansıtır.

Oya, sadece bir süsleme unsuru değil, aynı zamanda Türk kültürünün sosyal, ekonomik ve estetik boyutlarını yansıtan önemli bir ifade biçimidir. Farklı yörelerdeki motiflerin benzerliği ve adlandırmalardaki çeşitlilik, kültürel zenginliğimizin bir parçasıdır. Bu durum, halk kültürünün dinamik yapısını ve yerel kimliklerin önemini ortaya koyar. Oya, nesiller boyunca aktarılarak kültürel mirasımızın korunmasında kritik bir rol oynar.

Soru: Metnin anahtar kelimelerini yazınız.

Cevap: Oya, kültür, zenginlik.

Soru: Belirlediğiniz anahtar kelimelerin metnin içeriğiyle ilişkisini yazınız.

Cevap: Anahtar kelimeler metinde anlatılmak istenenleri ve metnin ana düşüncesini en belirgin şekilde veren ifadeler durumundadır.

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları Sayfa 62

Soru: Karekodu okutarak metni dikkatlice dinleyiniz

Soru: Aşağıdaki soruların cevaplarını dinlediğiniz metinden hareketle defterinize yazınız.

Soru: Gölge oyunundaki figürlerin yapımında neler kullanılır?

Cevap: Deve veya manda derisi kullanılmaktadır.

Soru: Hayalînin çok yönlü bir sanatçı olması hakkında ne düşünüyorsunuz?

Cevap: Bu durum Hayali’nin ne kadar yetenekli olduğunu gösterir.

Soru: “Sonuçta hayal perdesinde gerçeğe dair çok şey bulursunuz.” cümlesi ile anlatılmak istenen nedir?

Cevap: Bu cümleden hayal perdesi yani Karagöz oyununun toplum hayatının aynası olduğu, oyunda işlenen konuların hayatın içinden alındığı anlatılmak istenmektedir.

Soru: Dinleme sırasında metinde geçen bilgileri önemli ve önemsiz olarak sınıflandırıp aşağıdaki alanlara yazınız.

Cevap:

Önemli Bilgiler:

• Oyundaki tasvirler deve veya manda derisinden yapılır.
• Karagöz bir gölge oyunudur.
• Oyunun başkarakterleri Hacivat ve Karagöz’dür.
• Hayali, çok yönlü bir sanatçıdır.

Önemsiz Bilgiler:

• Hacivat, Karagöz’ün sırtından geçinmeye çalışır.

Soru: Düşünce akışına uygun olarak metni kendi cümlelerinizle özetleyiniz.

Cevap: Karagöz oyunu, manda veya deve derisinden yapılan ve tasvir olarak adlandırılan şekillerin gölgesinin perdeye yansıtılması şeklinde oynanan bir gölge oyunudur. Oyunun başkahramanı Karagöz okumamış, saf bir halk adamıdır. Hacivat ise okumuş, insanların kendisine bir şeyler danıştığı birisidir. Oyunda Karagöz, Hacivat’ın dediklerini yanlış anlar ve bu şekilde güldürü unsuru sağlanır. Karagöz oyununu hayali adı verilen kişiler oynatır. Bu sanatçılar oyunun neredeyse her aşamasını tek başına düzenler, çok yönlü sanatçılardır.

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları Sayfa 63

Soru: Dinlediğiniz metinden hareketle Karagöz ve Hacivat’ın özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.

Cevap:

Soru: Belirlediğiniz özelliklerden hareketle Karagöz ve Hacivat’ın benzerlik ve farklılıklarını aşağıdaki görselde uygun yerlere yazınız.

Cevap:

Soru: Yaptığınız karşılaştırmadan ulaştığınız sonuçları bir paragraf hâlinde yazınız. Yazınızda Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaya özen gösteriniz.

Cevap: Karagöz ve Hacivat, geleneksel tiyatrolarımızdan Karagöz’ün ana kahramanlarıdır. Bu kahramanlar birbirlerine zıt özelliklerdedir ve bu sebeple oyun bu kadar çok sevilmiştir. Cahil, aklına geleni hemen söyleyiveren, söylenenleri yanlış anlayan ya da anlamıyor gibi yapan Karagöz’ün yanında okumuş, kibar, ağzı iyi laf yapan biri olarak Hacivat yer almakta, bu şekilde oyunun hikâyesi ve çatışması ortaya çıkmaktadır.

Soru: Yazınızı öğretmeninizle değerlendiriniz.

Cevap: Öğretmenimiz yazımı beğendi, daha uzun olabileceğini söyledi.

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları Sayfa 64

Sesimi mekâna ve dinleyiciye göre ayarladım. ()
Nasrettin Hoca ile ilgili önceki bilgilerimi hatırladım.()
Akıcı bir şekilde okudum.()
Vurgu ve tonlamaya dikkat ettim.()
Metindeki anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarının anlamlarıyla ilgili tahminde bulundum.()

Soru: Geliştirmek istediğim becerilerim:

Cevap:

Temada öğrendiğim kelime ve kelime gruplarını yazımın bağlamına uygun şekilde kullandım. ()
Nasrettin Hoca ve Dede Korkutun benzer ve farklı yönlerine yazımda yer verdim. ()
Karşılaştırmayla ulaştığım sonuca yazımda yer verdim. Yazım ve noktalama kurallarına uyarak yazdım. ()
Yazıma uygun bir başlık belirledim. ()

Soru: Geliştirmek istediğim becerilerim:

Cevap:

1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası Metni Cevapları Sayfa 65

Konuşmamda teknolojik gelişmelerin geleneksel sanatlara etkisine yer verdim.  ()
Konuşmamda konuyla ilgili mantıklı gerekçelere yer verdim. ()
Arkadaşımın öne sürdüğü görüşleri çürütmeye çalıştım. ()
Arkadaşımın görüşlerindeki tutarsızlıkları ortaya koymaya çalıştım. ()
Konuşmam ile beden dilim uyumluydu. ()
Tartışma sırasında nezaket kurallarına uydum. ()

Soru: Geliştirmek istediğim becerilerim:

Cevap:

Dikkat dağıtıcı davranışlardan kaçındım. ()
Anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarını not aldım. ()
Anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarının anlamlarıyla ilgili tahminde bulundum. ()
Dinleme/izleme sırasında anahtar kelimeleri belirledim. ()

Soru: Geliştirmek istediğim becerilerim:

Cevap:

***1. Tema Geleneklerimiz Kontrol Noktası metni cevapları Sayfa (60-61-62-63-64-65) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.