Uzayda Yaşam Serbest Okuma Metni Cevapları (7. Sınıf Türkçe)

Uzayda Yaşam Serbest Okuma metni cevapları ve soruları, Özgün Yayınları 7. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 248-249 (Doğa ve Evren Teması)

Uzayda Yaşam Serbest Okuma Metni Cevapları

Uzayda Yaşam Serbest Okuma Metni Cevapları (7. Sınıf Türkçe)

Uzayda Yaşam Serbest Okuma Metni Cevapları Sayfa 248

UZAYDA YAŞAM

Günümüzde, dünyanın dört bir tarafındaki astronotlar uzaya gidiyorlar.
Bazıları uzayda aylar boyunca kalıyor. Bunların pek çoğu Dünya’nın yörüngesinde duran uzay istasyonlarında deneyler yaparak vakit geçiren eğitimli bilim insanlarıdır.
Bir iş gününü havada süzülerek geçirmek ya da uzay giysisinin içine girip uzaydaki havasız boşluğun içinde yürüyüşe çıkmak nasıl bir şeydir? Nasıl astronot olunur? Ve uzaydaki insanlar uyku, yemek ve tuvalet ihtiyaçlarını nasıl giderirler?
Yuri Gagarin uzaya ilk çıktığında, üzerine baskı yapan büyük bir ağırlık hissettiğini söylemişti. İçinde bulunduğun araba birden hızlandığında hissettiklerini düşün. Bu ondan çok, çok daha büyük bir baskıdır. O zamandan bu zamana teknoloji gelişti, ama kalkıştan sonraki iki dakika hâlâ çok gürültülü ve sallantılı olmaktadır.
Uzay aracı uzaya ulaştıktan birkaç dakika sonrasında ise üzerindeki roket düşer ve seyahat daha sakin bir hâl alır.
Bir kez yörüngeye girildikten sonra astronotlar ‘sıfır yer çekimi’ veya ‘düşük yer çekimi’ olarak bilinen durumları yaşarlar. Bu durumda, aslında düşüyor olmalarına rağmen kendilerini havada yüzüyormuş gibi hissederler. Dünya’nın kütle çekim gücü ile çekilmekte olan yörüngedeki bir gemi her zaman Dünya’ya doğru düşmektedir. Ancak hızı bu durumu telafi etmediği için yörüngede kalmaya devam eder.
Bazı astronotlar aylar boyunca uzayda, ‘uzay istasyonları’ adı verilen gemilerde kalırlar. Bu gemilerden sayıca çok fazla yoktur. Bunların en önemlisi Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ)’dur. (…)
UUİ’de yaşayan, çalışan, yiyen ve içen çoğunluğu eğitimli bilim insanlarından oluşan bir astronot ekibi vardır. Bu kişilerin en önemli görevlerinden biri istasyona fazladan bölümler eklemektir, çünkü UU- İ’nin inşası hâlâ tam olarak bitmemiştir.
1998’de UUİ’nin ilk kısmı uzaya fırlatıldı. Çünkü istasyonun tamamını Dünya’da inşa etmek mümkün olmamıştı. O kadar büyük bir cismi uzaya fırlatabilecek güçte bir roket de yoktu. Bu yüzden parçaları uzayda bir araya getirildi. İstasyonun her bir parçası küçük gemiierce uzaya taşındı ve ekip tarafından birleştirildi. Bittiğinde bir futbol sahası büyüklüğünde olacak.
Dünya ile istasyon arasında yapılan uçuşlarda istasyona yeni ekip üyeleri ya da oksijen ve ilaç gibi erzaklar getirilmektedir. Atıklar ise atmosfere girdiğinde yanıp kül olan insansız küçük gemilerle Dünya’ya gönderilmektedir.
UUİ’de yaşıyorsan gece ve gündüzün senin için pek bir anlamı yoktur.
İstasyon her 90 dakikada bir Dünya’nın etrafında döndüğü için mürettebat 24 saatlik bir günde 15 kez şafak vaktine rastlar.
Doğal uyuma alışkanlıklarını korumaya çalışırlar, fakat yatakta uyumazlar. İstasyonda birkaç küçük uyuma kabini vardır. Ama astronotlar hemen her yerde uyuyabilir yeter ki istasyonda uçup bir şeylere çarpmamak için uyku tulumlarını bir yere bağlasınlar.
İstasyonun kendi hava kaynağı olduğu için UUİ’de normal bir şekilde nefes alabilirsin. Fakat uzayda bedenin normal yer çekimindeyken davrandığı gibi davranmaz. Örneğin, giyinirken giysilerinin kolunu, doğru durmak yerine kafanın üzerinde havada uçuşurken bulabilirsin.

Uzayda Yaşam Serbest Okuma Metni Cevapları Sayfa 249

Uzayda yemek yemek hiç de kolay değildir. Plastik poşetlerin içine koyulmuş içecekler ve çorbalar pipetle içilmek zorundadır. Katı yemeklerin üzerindeki sosların yemeklerin kapağı açıldığı anda serbest kalıp havada yüzmeye başlamaması için oldukça yapışkan kıvamda olması gerekir. Ayrıca yemekler de kolay ufalanan cinsten olmamalıdır. Çünkü yemek kırıkları havada yüzmeye başlarsa, onları temizlemek imkânsızdır.
İstasyonda günün büyük kısmı bilimsel deneylerle geçer. Mürettebat uzayda olmanın cisimler, bitkiler ve insanlar üzerindeki etkilerini görmek için testler yapar. Sıfır yer çekiminde çalıştıklarından kendilerinin ya da araç gereçlerinin uçup gitmelerini engellemek için bir yere bağlanmış durumda olmaları gerekir. (…)
Dünya’da yer çekimi olduğu için tuvaletlerin sifonu kusursuz çalışır. Eğer normal bir tuvaleti uzayda kullanmaya kalkarsan, su ve diğer her şey havada yüzmeye başlayacaktır. Bu iğrenç deneyimi kimse yaşamasın diye uzaydaki tuvaletlerde içine atılan her şeyi yutan elektrik süpürgesine benzeyen bir cihaz vardır. (…)
Uzayda biraz vakit geçirdikten sonra vücudunda bazı gariplikler olmaya başlar. Dünya’da yer çekimi omurgana sürekli baskı yapmaktadır. Fakat uzayda yer çekimi olmadığından kemiklerin hafifler ve boyun uzar.
Dünya’da sadece ayakta dikilirken ya da otururken bile kaslarını kullanırsın. Oysa uzaydaki astronotların kaslarının eriyip gitmesini önlemek için günde en az 2,5 saat spor aletlerinde egzersiz yapmaları gerekmektedir.
Uzayda uzay gemisinin dışında yürüyüşe çıkmaya ‘araç dışı aktivite’ adı verilir.
Uzay çok tehlikeli bir alan olduğu için bu da oldukça hüner isteyen bir
iştir.
Araç dışı aktivite için nefes almanı sağlayacak ve seni aşırı sıcak ya da soğuktan koruyacak bir uzay giysisine ihtiyacın vardır. (…) Uzay giysisi aynı zamanda Güneş’in yaydığı ölümcül radyasyondan ve göz kamaştırıcı ışıktan korunman için gereklidir. (…)
İstasyonun kapısını açmak bile karmaşık bir iştir. Uzay istasyonlarındaki kapılar havanın uzaya kaçmasını engellemek için hava geçirmez şekilde tasarlanmıştır.
Uzay tehlikeli bir hava boşluğudur. ‘Hava boşluğu’ içinde hava bulunmayan yer anlamına gelir. Tehlikeli olmasının tek nedeni içinde soluyabileceğin hava olmaması değildir. Dünya’da ya da bir uzay gemisinde hava senin üzerine baskı yapar. Buna ‘hava basıncı’ adı verilir. Fakat uzayda hava basıncı yoktur. Bir uzay giysisinin içinde olduğunda bile basınç oldukça azdır.
Eğer farklı basınçların altında çok hızlı hareket edersen (…) ‘vurgun’ adı verilen acı verici bir hastalığa tutulabilirsin. Çok derinlere dalan dalgıçlar yüzeye çok çabuk çıktıklarında vurgun yiyebilirler. Başlarına böyle bir durum gelmemesi için astronotlar araç dışı aktiviteye çıkmadan önce vücutlarının alışabilmesi için basıncın kademe kademe azaltıldığı hava sızdırmayan kabinde saatler geçirir.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

***Uzayda Yaşam Serbest Okuma metni cevapları Sayfa (248-249) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.