Pisagor ve Müzik Metni Cevapları (6. Sınıf Türkçe)

Pisagor ve Müzik metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 6. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 233-234-235-236 (Sanat Teması)

Pisagor ve Müzik Metni Cevapları

Pisagor ve Müzik Metni Cevapları Sayfa 234

HAZIRLIK

Soru: “Müzik, duygularımızın en açık dilidir.” sözüyle ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: İnsanların duygularını ifade etme yollarından biri de müziktir. Hüzün, mutluluk, gurbet, aşk, ölüm gibi her türlü duygu müzik aracılığıyla dile getirilir. Duygular, müzik sayesinde estetik bir şekilde ifade edilir.

Soru: Ne tür müzik dinlemekten hoşlanıyorsunuz? Niçin?

Cevap: Ben, kulağıma hoş gelen her türlü müziği dinlerim. Özellikle türkülerle pop müziği daha çok seviyorum.

Metni sessiz okuyunuz.

PİSAGORVE MÜZİK

Müzik dinlemeyi pek çoğumuz severiz hatta bazı müzik türlerini diğerlerine tercih ederiz. Bazen en sevdiğimiz şarkıyı birçok kez arka arkaya dinleyebiliriz bile! Peki müziği oluşturan seslerin hangi özelliği, duyduğumuz müzikten hoşlanmamızı sağlıyor? Sizce müziğin matematikle bir ilişkisi olabilir mi? Gelin, müziğin dünyasında kısa bir yolculuğa çıkalım ve bu sorulara birlikte yanıt bulmaya çalışalım. (…)
Çok eski zamanlardan beri anlatılan bir hikâyeden bahsedeceğiz size şimdi. Antik Yunan zamanında yaşamış filozof ve matematikçi Pisagor bir gün, bir demirci dükkânının önünden geçerken bazı sesler duyar ve dikkatini bu seslere verir. Demircinin çekicini örse vurduğunda çıkan seslerden bazıları hoş bir çınlama oluştururken, bazılarınınsa rahatsız edici bir gürültü oluşturduğunu fark eder. Bunun nedenini merak eden Pisagor, bir gün boyunca demirci dükkânında oturur, demirciden çekicini örse farklı kuvvetlerde vurmasını isteyip çıkan sesleri dinler. Demircinin çekici güçlü ya da hafif vurmasının çıkan sesin şiddetini değiştirmek dışında bir etki oluşturmadığını, seslerdeki değişikliğin çekicin kütlesinden kaynaklandığını şaşkınlıkla fark eder. (…)
Peki, Pisagor’un bu keşfinin günümüz müzik ve matematik bilgileriyle ne ilgisi var! diyebilirsiniz. Şimdi herhangi bir müzik aleti çalarken ya da şarkı söylerken kullanılan notaları bir düşünelim.
Notalar, müzik seslerini ifade etmek için kullanılan simgelerdir. Temel olarak do, re, mi, fa, sol, la, si olmak üzere yedi nota vardır. Sıralama si notasının ardından yeniden do notasıyla başlar. İki do arasındaki ses aralığına oktav denir. Pisagor ve demirci hikâyesindeki bu notaları düşünürsek vurduğunda kalın do’yu oluşturan çekicin kütlesi, ince do’yıı oluşturan çekicin kütlesinin iki katı kadardı. Böylece hafif olan çekiç, örse çarptığında

Pisagor ve Müzik Metni Cevapları Sayfa 235

çıkan ses ince do’yu verirken aynı vuruş iki kat ağır bir çekiçle tekrarlandığında kalın do’yıı veriyordu. Benzer biçimde, do ve si arasında yer alan diğer notalar için de çekiç kütleleri ve çıkardıkları sesler arasında oranlı bir ilişki bulunuyordu. (…)
Pisagor demirciyle yaptığı bu deneyini farklı biçimlerde tekrarladı, farklı uzunluklardaki gergin yayları titreştirdi, farklı miktarlarda suyla doldurulmuş vazolardan çıkan sesleri inceledi, farklı büyüklükteki zilleri çaldı ve hep aynı şeyi buldu: Sesleri oluşturan malzemeler arasındaki basit oranlar, seslerin kulağa hoş gelmesini sağlıyordu. Böylelikle Pisagor müziği matematikle açıklamanın temellerini atmış oldu.

1. ETKİNLİK

Soru: Metindeki anlamını bilmediğiniz sözcüklerin anlamlarını, TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten öğreniniz. Bu sözcükleri ve bunların anlamlarını “Benim Sözlüğüm” defterine yazınız.

Cevap:

Anlamını bilmediğim sözcükler

Antik: İlk Çağdaki uygarlıklarla, özellikle eski Yunan ve Roma uygarlıkları ile ilgili olan
Filozof: Felsefe ile uğraşan ve felsefenin gelişmesine katkıda bulunan kimse
Örs: Biçimleri yapılacak işe göre değişen, üzerinde maden dövülen, çelik yüzeyli, demir araç

2. ETKİNLİK

Soru: Metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Cevap:

Soru: Pisagor demirci dükkânın önünden geçerken neden sesleri dikkatle dinlemiştir?

Cevap: Demircinin çekicini örse vurduğunda çıkan seslerden bazıları hoş bir çınlama oluştururken, bazılarınınsa rahatsız edici bir gürültü oluşturduğunu fark eder.

Soru: Demircinin çekicini örse vurduğunda seslerin farklı olmasının sebebi nedir?

Cevap: Demircinin çekici güçlü ya da hafif vurmasının çıkan sesin şiddetini değiştirmek dışında bir etki oluşturmadığını, seslerdeki değişikliğin çekicin kütlesinden kaynaklandığını şaşkınlıkla fark eder.

Soru: Pisagor, seslerin kulağa hoş gelmesinin sebebini ne ile ilişkilendirmiştir?

Cevap: Sesleri oluşturan malzemeler arasındaki basit oranlar, seslerin kulağa hoş gelmesini sağlıyordu.

Soru: Metinden neler öğrendiniz? Açıklayınız.

Cevap: Metinden Pisagor’un Antik Yunan zamanında yaşamış bir filozof ve matematikçi olduğunu, matematikle müzik arasında ilişki olduğunu, oktavın ne olduğunu, sesleri oluşturan malzemeler arasındaki basit oranların, seslerin kulağa hoş gelmesini sağladığını öğrendim.

Soru: Metinde anlatılanlardan hareketle “Sanat ve bilim…” cümlesini nasıl tamamlarsınız?

Cevap: Sanat ve bilim arasında aslında çok yakın bir ilişki vardır, şeklinde tamamlarım.

3. ETKİNLİK

Soru: Aşağıda verilen ipuçlarından hareketle şifreyi çözerek özdeyişi bulunuz. Ardından defterinize bu özdeyiş ile ilgili duygu ve düşüncelerinizi anlatan kısa bir yazı yazınız.

Cevap: Şifre: Müzik insanlığın ortak dilidir.

Dünya üzerinde yaşayan insanlar, pek çok farklı ve uzak yerlerde, çok farklı iklimlerde, çok farklı kültürlerde yaşamaktadır. Bu insanlar birçok farklı dinlere inanmakta, birçok farklı dilleri konuşmaktadır. Yani bu insanlar bir bakıma birbirlerinden çok farklıdır. Ancak onları ortak bir noktada buluşturan bir şey vardır: müzik. Çok farklı yerlerin, dinlerin, dillerin sahibi olan insanlar, birbirlerinin dillerini anlamasalar da müzikleriyle aynı duyguları hissedebilirler. Aynı sevinçlere, aynı hüzünlere ortak olabilirler. Bu da müziğin, insanlığın ortak dili olduğunu gösterir.

Pisagor ve Müzik Metni Cevapları Sayfa 236

4. ETKİNLİK

Soru: Gruplar oluşturunuz. Grup olarak doğada, çevrenizde bulunan hangi atık malzemelerden ne tür müzik aletleri meydana getirilebileceği üzerinde düşününüz. Ulaştığınız sonuçları, belirleyeceğiniz grup sözcüsü aracılığıyla sınıfınızla paylaşınız.

Cevap: Büyük yağ şişelerinden veya damacanadan darbuka yapılabilir. Çubukları baget gibi tutup yağ şişeleri, damacana, çelik tencerelerden bir bateri takımı kurulabilir. Tahtalar ve bisiklet telleri kullanılarak gitar, bağlama yapılabilir. Kamıştan ney, zurna gibi müzik aletleri yapılabilir.

5. ETKİNLİK

Soru: Hakkında araştırma yaptığınız müzik aletini sınıfta arkadaşlarınıza tanıtınız. Konuşmanızda uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanmaya özen gösteriniz.

Cevap: Klarnet, ahşap bir nefesli çalgıdır ve ağızlık ile kamış kullanılarak çalınır. Genellikle orkestralarda, cazda ve solo performanslarda yer alır. Klarnetin ses aralığı geniştir ve hem düşük hem de yüksek tonlar çalınabilir. Müzikal zenginliği ve esnekliğiyle farklı türlerdeki müziklerde kullanılır.

6. ETKİNLİK

Soru: Öğretmeninizin sınıfa getirdiği sözsüz müzik parçasını dinleyiniz. Parçanın sizde uyandırdığı duygulardan hareketle istediğiniz türde bir metin yazınız.

Cevap:

BİR SONBAHAR GÜNÜ

Yağmur damlaları usulca camıma vuruyordu. Dışarıda hafif bir rüzgâr esiyor, sararmış yapraklar dans ediyordu. Sözsüz müzik parçası ruhuma dokundu. İçimde hem hüzün hem de huzur vardı.

Bu müziği dinlerken kendimi bir ormanda yürüyormuş gibi hissettim. Kuşların cıvıltısı, suyun akışı ve rüzgârın sesi sanki bu melodinin içindeydi. Gözlerimi kapattım ve hayal dünyama daldım. Sakin, dingin bir mutluluk içimi kapladı.

Müzik bittiğinde sanki büyü bozuldu. Ama içimde bıraktığı hisler uzun süre benimle kaldı. Çünkü bazen kelimeler olmadan da hislerimizi anlatabiliriz.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Soru: Yaşadığınız şehrin tarihî güzellikleriyle ilgili bir araştırma yapınız.

Cevap: İstanbul, pek çok tarihî güzelliği barındırmaktadır. Dolmabahçe Sarayı, Topkapı Sarayı, Ayasofya, Yerebatan Sarnıcı, Kız Kulesi, Kapalıçarşı, Mısır Çarşısı, Galata Kulesi, Eyüp Sultan Camisi, Sultanahmet Camisi, Süleymaniye Camisi ve daha nice eser İstanbul’un simgeleri durumundadır.

***Pisagor ve Müzik metni cevapları Sayfa (233-234-235-236) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.