Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 6. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 17-18-19-20-21-22-23 (Millî Kültürümüz Teması)
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 17
HAZIRLIK
Soru: Mustafa Kemal Atatürk’ün aşağıdaki özdeyişiyle ilgili düşüncelerinizi açıklayınız.
“Her milletin kendine mahsus gelenekleri, kendine mahsus âdetleri, kendine göre millî hususiyetleri vardır.”
Cevap: Farklı insan topluluklarını millet haline getiren bazı özellikler vardır. Örneğin Edirne’de küçüklerin büyüklerinin ellerini öpmesi bir gelenektir Ancak sınır kapısından Yunanistan’a geçildiği anda değişen pek çok şeyle beraber el öpme diye bir durum da kalmayacaktır. Çünkü sınır kapısından itibaren farklı bir dil, farklı bir din, farklı kıyafetler yani farklı bir kültür başlıyor. İşte bu unsurlar insan yığınlarını millet yapan şeylerdir. Ve tarih boyunca bakıldığında geleneklerine, adetlerine yani kültürlerine sahip çıkan milletlerin varlıklarını devam ettirdiklerini, koruyamayanların ise tarih sahnesinden çekildiklerini görmekteyiz. Bu sebeple biz de kültürümüze, gelenek – göreneklerimize sahip çıkmalıyız.
Soru: Ülkemizde en çok hangi şehri görmek istersiniz? Neden? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Ben daha önce Kayseri’ye hiç gitmedim ve Kayseri’yi çok merak ediyorum. Okuduğum ve arkadaşlarımdan duyduğum kadarıyla Kayseri çok düzenli, geniş yolları, caddeleri olan, modern bir şehirmiş. Bundan dolayı Kayseri’yi en yakın zamanda görmek istiyorum.
Metni sessiz okuyunuz.
TARİHÎ ESERLERİ VE MUTFAĞIYLA ÜNLÜ KENTİMİZ HATAY
Ülkemizin güney bölümünde, Akdeniz Bölgesi’nde bulunan bir kent Hatay. Bu bölgede çok eski zamanlardan beri farklı uygarlıklar yaşamış. Akatlar, Hititler, BizanslIlar, Memlükler bunlardan bazıları. Eski uygarlıkların izlerini bölgede günümüzde de görmek mümkün. (…)
Hatay’da bulunan Amanos Dağları, Akdeniz’e paralel olarak yükselir. Bu dağlarda ülkemizde bulunan bitki cinslerinin yaklaşık yarısı yetişir. Hatay’ın en verimli toprakları Amik Ovası’ndadır. Bu ovada yetişen buğday, endüstri bitkileri, sebzeler, zeytin, yağlı tohumlar, meyve önemli tarım ürünlerindendir. Ülkemizdeki endemik, yani yalnızca tek bir bölgede görülen bitkilerin yüzde onu Hatay’da yetişir. (…)
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 18
Amik Ovası’nı sulayan ve bölgede güneyden kuzeye doğru akan tek nehir olduğu için “ters akan nehir” olarak adlandırılan Asi Nehri, Lübnan’da doğup ülkemizden geçerek Akdeniz’e dökülür. Bu nehrin kıyısında yetişen kargı adlı bitkinin gövdesi üflemeli bir saz olan ney yapımında kullanılır.
Afrika’da kışı geçiren göçmen kuşlar, ilkbahar göçü sırasında Hatay üzerinden ülkemize girer. Buradan Avrupa’ya ve Asya’nın batısına doğru giderler. Sonbaharda aynı yolu izleyerek geri dönerler. Kalabalık sürüler hâlinde Hatay’ın üstünden geçerler. Göçmen kuşları gözlemlemek için Hatay çok iyi bir yerdir.
Hatay’daki Antakya Arkeoloji Müzesi, dünyanın en zengin ikinci mozaik koleksiyonuna sahip. Bölgede yapılan kazılar sonucunda ortaya çıkartılan mozaikler bu müzede sergileniyor. Bu mozaiklerde genellikle mitolojik ve dinî olaylara, gündelik yaşamdan kesitlere yer verilmiş. (…)
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 19
Hatay’ın geniş bir yemek kültürü var. Hatay mutfağı et yemekleri, dolmaları, sebze yemekleri, reçelleri, turşuları, pilavları, aşları ve salataları, doğadan toplanan otlarla yapılan yemekleri, | tatlıları, pasta ve börekleri, f süt ürünleri, kuru yiyecekleri ile Anadolu’nun en zengin mutfakları arasındadır.
Hatay’da zeytinden ve defne yapraklarından yağ üretilir, bu yağlardan sabun da yapılır.
İpekböceği yetiştiriciliği ve elde edilen ipekten kumaş dokumacılığı Hatay’ın pek çok köyünde yapılıyor.
Antakya’nın tarihî Uzun Çar- şı’sı, eski Antakya evlerinin arasındadır. İçinde camiler, hanlar ve hamamlar vardır. Çarşıda semerciler, demirciler, bakırcılar, sepetçiler, fırıncılar, künefeciler ve buğday pazarı da bulunuyor.
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 20
1. ETKİNLİK
Soru: Aşağıdaki numaralandırılmış, karışık hâlde verilen harf gruplarından her biri, metinden bir sözcüğü oluşturmaktadır. Harf gruplarının altında bu sözcükleri bulmanızı sağlayacak ipuçları yer almaktadır. Hangi numaralı sözcüğü bulmaya çalışacaksanız aynı numaralı ipucunu okuyunuz. Bulduğunuz sözcüğü ilgili harf grubunun altındaki noktalı yere yazınız. Ardından bu sözcükleri ve bu sözcüklerin anlamlarını, oluşturduğunuz “Benim Sözlüğüm” defterine ekleyiniz.
İpuçları
1. Aynı düzlem içinde ikişer ikişer bulunan ve kesişmeyen, koşut.
2. Sadece bir bölgede yetişen veya yaşayan (bitki, hayvan).
3. Türlü renklerde, küçük küp biçiminde mermer, taş veya pişmiş toprak parçalarının yan yana getirilmesiyle yapılan resim ve bezeme işi.
4. Öğrenme, yarar sağlama veya zevk amacıyla bir araya getirilmiş ve özelliklerine göre sınıflara ayrılmış nesnelerin bütünü.
5. Mitoloji iie ilgili, mitolojiye ait.
6. Yüksek ısıda pişirilmiş topraktan yapılan vazo, çanak, çömlek vb. nesne.
7. Semer yapan veya satan kimse.
8. Bir ülkenin, bir toplumun, maddi ve manevi varlıklarının, fikir, sanat çalışmalarıyla ilgili niteliklerinin tümü, medeniyet.
Cevap:
2. ETKİNLİK
Soru: Metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Soru: 1) Amik Ovası’nda yetişen ürünler nelerdir?
Cevap: Bu ovada yetişen buğday, endüstri bitkileri, sebzeler, zeytin, yağlı tohumlar, meyve önemli tarım ürünlerindendir.
Soru: 2) Ney çalgısı, hangi bitkiden yapılmaktadır?
Cevap: “kargı” adlı bitkinin gövdesi üflemeli bir saz olan ney yapımında kullanılır.
Soru: 3) Hatay, göçmen kuşları gözlemlemek için neden çok iyi bir yerdir?
Cevap: Afrika’da kışı geçiren göçmen kuşlar, ilkbahar göçü sırasında Hatay üzerinden ülkemize girer. Buradan Avrupa’ya ve Asya’nın batısına doğru giderler. Sonbaharda aynı yolu izleyerek geri dönerler. Kalabalık sürüler hâlinde Hatay’ın üstünden geçerler.
Soru: 4) Antakya Arkeoloji Müzesinin ülkemiz açısından önemi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Antakya Arkeoloji Müzesi, dünyanın en zengin ikinci mozaik koleksiyonuna sahip olması nedeniyle ülkemiz için önemlidir.
Soru: 5) Metinde Hatay’a ait hangi tarihî doğal güzelliklerin adı geçmektedir? Açıklayınız.
Cevap: Metinde Hatay’ın tarihî güzelliklerinden Uzun Çarşı, Antakya evleri, camiler, hanlar ve hamamların adı geçmektedir.
Soru: 6) Metinde anlatılanlardan hareketle Hatay’la ilgili bir slogan oluşturunuz.
Cevap: Hatay… Bir tarih, doğa ve lezzet şehri…
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 21
3. ETKİNLİK
Soru: Metinle ilgili cevaplarıyla birlikte iki soru hazırlayınız. Sorularınızı arkadaşlarınıza yöneltiniz.
Cevap:
1. Soru: Hatay’da hangi bitkilerden yağ üretilmektedir?
Cevabı: Hatay’da zeytin ve defne yapraklarından yağ üretilmektedir.
2. Soru: Antakya Arkeoloji Müzesinde bulunan mozaiklerde nelere yer verilmiştir?
Cevabı: Bu mozaiklerde genellikle mitolojik ve dinî olaylara, gündelik yaşamdan kesitlere yer verilmiştir.
4. ETKİNLİK
Soru: Aşağıdaki cümlelerde “bahçe” sözcüğüne getirilen ve kırmızı renkle yazılan ekleri inceleyiniz. Daha sonra bu eklerin görevini açıklayınız.
Bahçemde köpek besliyorum.
Bahçende çilek yetiştirdin mi?
Bahçesi gerçekten çok güzel.
Bahçemize iri bir köpek girmiş.
Bahçeniz epey büyükmüş.
Bahçeleri çiçek doluydu.
Cevap: Bu ekler, eklendiği sözcüğün kime ait olduğunu belirtmiştir.
İsimlere veya isim soylu sözcüklere eklenerek varlıkların kime veya neye ait olduğunu bildiren eklere iyelik (sahiplik) eki denir.
Soru: b. Aşağıdaki cümlelerde bulunan her boşluğa, verilen eklerden uygun olanı yazınız.
-m -leri -si -(i)niz -(u)muz -n
Cevap:
Soru: b maddesinde yazdığınız ekler olmasaydı cümlelerin anlamı nasıl etkilenirdi, değişirdi?
Cevap: Bu ekler olmasaydı bu sözcüklerin kime ait olduğu belli olmazdı ve cümlelerde düşüklük meydana gelirdi.
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 22
5. ETKİNLİK
Soru: Aşağıda, ülkemizde bir şehirle özdeşleşmiş bir yer, tarihî eser veya ürün adı yer almaktadır. Bunlardan ve harf ipuçlarından hareketle şehirlerimizi bularak eksik harfleri yazınız.
Cevap:
Soru: Etkinliğin a. maddesinde bulduğunuz şehirlerin yerlerini aşağıdaki Türkiye haritasında belirleyiniz. Her şehrin karşısındaki harfi, haritada belirlediğiniz alana yazınız. “Bursa”nın yeri örnek olması için haritada gösterilmiştir.
Cevap:
Soru: Siz de gezip gördüğünüz ya da çevrenizde bulunan bir yer veya tarihî eserle ilgili bilgilerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap:
YEREBATAN SARNICI
Yerebatan Sarnıcı, İstanbul’un en önemli tarihi eserlerinden biridir. Sarnıç, eski zamanlarda su depolanan yerlere verilen admış. Bu sarnıç, Doğu Roma İmparatoru I. Justinianus tarafından yaptırılmıştır.
Sarnıçta 80 bin ton su depolanıyormuş. Yazılı kaynaklara göre suyollarından ve yağmurdan elde edilen suyu, imparatorların ikamet ettiği Büyük Saray ve çevresindeki yapılara dağıtarak yüzlerce yıl şehrin su ihtiyacını karşılayan Yerebatan Sarnıcı’na, tarihi su yollarından biri olan Hadrianus İsale Hattı’ndan da su sağlanmıştır.
Sarnıcın içerisinde her biri 9 metre yüksekliğinde 336 sütun bulunmaktadır. Birbirine 4.80 metre aralıklarla dikilen bu sütunlar, 28 sütun içeren 12 sıra meydana getirmektedir. Çeşitli mermer cinslerinden yontulmuş sütunların büyük bir kısmı tek parçadan, bir kısmı da iki parçadan oluşmaktadır.
Yerebatan Sarnıcı, Osmanlı zamanında da Topkapı Sarayı’nın su ihtiyacını karşılamak için kullanılmıştır. Günümüzde ise müze olarak hizmet vermektedir
Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay Metni Cevapları Sayfa 23
6. ETKİNLİK
Soru: Araştırmanızdan edindiğiniz bilgilerden yararlanarak yaşadığınız şehri tanıtan bir konuşma yapınız.
- Cevap:
İstanbul’un tarihi yaklaşık 8500 yıl öncesine dayanmaktadır. Kuruluşundan itibaren İstanbul, tarihte birçok devletin egemenliği altında gelişmiş ve çeşitli kültürlerin merkezi olmuştur.
İstanbul Avrupa ile Asya’yı bağlaması nedeniyle çok önemli bir konumda yer almaktadır. Bundan dolayı Roma, Bizans ve Osmanlı gibi üç büyük imparatorluğa başkentlik yapmıştır. 1453 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilip Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti olmuştur. İstanbul, Küçük Kıyamet olarak adlandırılan 14 Eylül 1509 depreminde çok büyük zarar görmüştür. Bu büyük yıkımın ardından Sultan II. Beyazıt tarafından 80 bin kişinin istihdamıyla adeta yeniden kurulan İstanbul, tarih sahnesindeki önemini artırmayı sürdürmüştür.
Günümüzde de ülkemizin en çok nüfusa sahip olan İstanbul sadece Türkiye’nin değil dünyanın da en güzel şehirlerinden bir tanesidir. Boğazı, camileri, Galata Kulesi, Kız Kulesi gibi eserleri ile İstanbul adeta bir açık hava müzesidir.
7. ETKİNLİK
Soru: Aşağıya, “yurt sevgisi” temalı bir şiir yazınız. Şiiriniz için bir başlık bulunuz. Yazdığınız şiiri sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.
Cevap:
GÜZEL YURDUM TÜRKİYE’M
Sanki dünyadaki cennettir
Güzel yurdum Türkiye’m
Hep dillere destandır
Güzel yurdum Türkiye’m
Üç tarafındaki deniziyle
Karla kaplı dağlarıyla
Türküleri, şarkılarıyla
Güzel yurdum Türkiye’m
Şehitlerin diyarısın
Gariplerin ocağısın
Annelerin duasısın
Güzel yurdum Türkiye’m
GELECEK DERSE HAZIRLIK
Soru: Hikâyesi olan bir türkü belirleyiniz. Türkünün hikâyesini öğreniniz.
Cevap:
Yüksek Yüksek Tepelere Ev Kurmasınlar
Malkara’ya ait olduğu rivayet edilen bu ayrılık türküsü, uzak bir köye gelin giden Zeynep’in ailesine duyduğu özlemi anlatır. Zeynep’in gelin gittiği köy, kendi köyüne üç gün uzaklıktadır. Yedi yıl boyunca ailesini görmeyen Zeynep’in hasreti gün geçtikçe büyür. Zeynep de özlemini dindirmek için kendi yazdığı bu türküyü evinin bahçesinde söyleyip durur. Bu haline, kocasının kötü muameleleri de eklenen genç kadın hastalanır ve yataklara düşer. Halinin kötüleştiğini ve başka çaresi kalmadığını anlayan kocası karısının köyüne gider ve ailesini getirir. Zeynep’i yatağında kendinden geçmiş halde, bu türküyü söylerken gören annesi fenalık geçirir. Zeynep’in hasreti dinse de hastalığı iyileşmez ve ruhunu teslim eder. Bu türkü halen kına gecelerinde en çok söylenen türkülerin başında gelmektedir.
…
Annesinin bir tanesini hor görmesinler
Uçan da kuşlara malum olsun
Ben annemi özlerim
Hem annemi hem babamı
Ben köyümü özlerim…
***Tarihî Eserleri ve Mutfağıyla Ünlü Kentimiz Hatay metni cevapları Sayfa (17-18-19-20-21-22-23) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.
Yorum Yap