Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları (6. Sınıf Türkçe)

Bir Sıcak Çorbada Anadolu metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 6. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 11-12-13-14-15-16 (Millî Kültürümüz Teması)

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları (6. Sınıf Türkçe)

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları Sayfa 12

HAZIRLIK

Soru: 1) “Millî Kültür” ifadesinin çağrıştırdığı sözcükleri yazınız.

Cevap:

→ Yöresel giysilerimiz

→ Geleneklerimiz

→ Türkülerimiz, manilerimiz

→ Yöresel yemeklerimiz

Soru: 2) Yemeklerin kültürümüzdeki yeri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap:

Yemeklerimiz aynı dilimiz, geleneklerimiz, giysilerimiz gibi bizi diğer milletlerden ayıran önemli bir parçadır. Bazı ülkeler dünya çapındaki ününü yemeklerine borçludur. Mesela İtalya denince akla pizza gelir. Yurt dışında özellikle de Avrupa’da insanlar Türkiye denince hemen kebap, döner, baklava diyorlar.

Ayrıca yemek bizim kültürümüzde paylaşmak demektir. Biz evimize gelen misafirimizi hemen soframıza davet ederiz, aç mısın tok musun diye sormayız. Misafirimize en güzel yemekleri ikram etmek isteriz.

Yine düğün, sünnet gibi mutlu günlerimizde de konuklarımıza en güzel yemeklerden yedirmek bir gelenek olmuştur. Tüm bunlar yemeklerimizin kültürümüzde ne kadar güzel ve önemli bir yere sahip olduğunu gösterir.

Metni, yazım kuralları ve noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli okuyunuz.

BİR SICAK ÇORBADA ANADOLU

“Bir sıcak çorba içiniz.” diyerek sizi evine davet eden Anadolu insanı, geleneksel konukseverliğini önce çorbada başlatır. Çorba, Anadolu sofrasının buram buram tüten ilk ikram kâsesidir. (…)
“Çorbada, bizim de bir kaşık tuzumuz bulunsun.” sözü, Anadolu’da birlikte yapılan bir işe, bir yardıma katkıda bulunmayı ifade eder. “İşin kıyısı, çorbanın koyusu” tekerlemesi, az iş yapan, yemeğe gelince çok yiyen tembel kişiler için söylenir. “Çorbanın yağı yüzünde, insanın merdi sözünde durur.” atasözü de yine Anadolu’da çok söylenir.
Yoğurtlu çorba, düğün çorbası, yayla çorbası, tavuklusu, soğanlısı, sütlüsü, unlusu derken tarhanaya kadar çeşitleri içinde Anadolu, çorbalarda bulur ağız tadını. Tarhana çorbasının bir de hikâyesi vardır. İsterseniz anlatalım:
Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim, bir ramazan ayını Edirne’de geçirir. Bilirsiniz, ramazan ayında herkes evine konuk davet eder, iftar açmak için. Bu gelenek Edirne’de de vardır.
Bir gün Yavuz Sultan Selim, yanından hiç ayırmadığı yakın dostu Haşan Çan’la kıyafet değiştirir, birlikte Edirne’yi gezmeye çıkarlar. İftara yakın saatlerde sokak sokak dolaşırlar. Yavuz Sultan Selim, Haşan Çan’a şöyle der:
– Bak Haşan, iftar topu atılır atılmaz hangi evin önündeysek o eve konuk olalım, iftarı

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları Sayfa 13

o evde açalım.
Her evin önünde ev sahibi ya da o evden bir genç, kapısını açmış, konuk beklemektedir. Yavuz Sultan Selim’i ve Haşan Çan’ı kimse tanımamakta; fakat herkes evine çağırmaktadır. Bu sırada iftar topu atılır. Yavuz Selim ve Haşan Can o anda tek katlı, kerpiç bir evin kapısı önündedirler. Ev sahibi, hiç görmediği bu konukları içeriye buyur eder. Girerler. Ortada bir tahta sini, üzerinde buram buram tüten, tüttükçe iştah açan bir kâse çorba. Kenarında sıcak sıcak pideler. Tüm yiyecek bu. Sofraya otururlar. Ev sahibi sevinçlidir, önce tuzla iftarı açar, sonra çorbaya başlarlar. Bir ara Yavuz Sultan Selim, konuşmaya başlar. Haşan Can da dalgınlık ve dil alışkanlığı ile:
– Evet Sultanım, öyledir Hünkârım, deyince, ev sahibi şaşırır. Padişahın sofrasında olduğunu anlar. Ne var ki, fazla bir şey ikram edemeyeceği için üzgündür. Padişah, üzüntüsünü gidermek için:
– Bu akşamki kısmetimiz ne güzel, ne lezzetli çorba bu, diye iltifat eder. Ev sahibi, elinden bu kadar geldiğini anlatmak için:
– Darhane çorbasıdır, kusura bakma Sultanım, der.
Yani fakirhane çorbası demek ister. O günden sonra, bu çorbanın adı “darhane çorbası” olarak kalır. Bugün “tarhana” dediğimiz çorba.
Sofraların da çorbanın da baş tacı olur tarhanamız.

Mehmet ÖNDER (1926-2004)
Konya’nın Çumra ilçesinde doğdu. Müze katalogları ve müzecilik araştırmaları;
Türk kültürü, tarihi, halk bilimi araştırmaları konularında pek çok eseri vardır. Eserleri yabancı dillere çevrilen yazar, halk bilimi alanında yetkindir.

1. ETKİNLİK

Soru: Metinde anlamını bilmediğiniz sözcük ve sözcük grupları ile bunların tahmin ettiğiniz anlamlarını yazınız.

Cevap:

Kerpiç

• Tahminim: Köylerde yapılan bir ev türü.

Sini

• Tahminim: Üzerine yemek konan tepsi

İltifat

• Tahminim: Övmek

Soru: Tahmininizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.

Cevap:

Kerpiç: Duvar örmekte kullanılmak için kalıplara dökülüp güneşte kurutulmuş saman ve balçık karışımı ilkel tuğladan yapılan ev.

Sini: Üzerinde yemek de yenilebilen, yuvarlak, bakır veya pirinçten büyük tepsi

İltifat etmek: İlgilenmek, saygı göstermek

Soru: Kitabınızdaki her metinden öğreneceğiniz yeni sözcük ve sözcük gruplan ile bunların anlamlarını yazacağınız bir defter temin ediniz. Defterinize “Benim Sözlüğüm” adını veriniz.

Cevap: Yeni öğrendiğiniz kelimeleri sözlüğünüze ekleyebilirsiniz.

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları Sayfa 14

2. ETKİNLİK 

Soru: Metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Soru: 1) “Çorbada bizim de bir kaşık tuzumuz bulunsun.” sözünün ifade ettiği anlam nedir?

Cevap: “Çorbada, bizim de bir kaşık tuzumuz bulunsun.” sözü, Anadolu’da birlikte yapılan bir işe, bir yardıma katkıda bulunmayı ifade eder.

Soru: 2) Anadolu’daki çorba çeşitleri nelerdir?

Cevap: Yoğurtlu çorba, düğün çorbası, yayla çorbası, tavuklusu, soğanlısı, sütlüsü, unlusu vb.

Soru: 3) Yavuz Sultan Selim ve Haşan Can, iftar açacakları evi nasıl belirlemektedir?

Cevap: İftar topu atar atmaz hangi evin önündelerse oraya konuk oluyorlar.

Soru: 4) Tarhana çorbasının adı nereden gelmektedir?

Cevap:

Ev sahibi, elinden bu kadar geldiğini anlatmak için:
– Darhane çorbasıdır. Kusura bakma, Sultanım, der.
Yani fakirhane çorbası demek ister. O günden sonra, bu çorbanın adı “darhane çorbası”olarak kalır.

Soru: 5) Metinden öğrendiklerinizden hareketle arkadaşlarınıza bir mesaj vermeniz istenseydi ne söylerdiniz?

Cevap: İnsanların birbirlerine olan yemek ikramlarında önemli olan şey yemeğin pahalılığı, lüks olması değil samimi ve içten gelerek ikram edilmesidir. Bana ikram edilen bir yemek gayet sıradan bir yemek bile olsa bu yemeği ikram eden kişiye olan minnetimi, şükranımı güçlü bir şekilde ortaya koyarım. Arkadaşlarımın da kimseyi böyle bir durumda küçümsememelerini tavsiye ederim.

3. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıda, metinden alınan bazı cümleler verilmiştir. Bu cümleleri inceleyiniz. Yazarın kendi düşüncesi olan cümlelerin karşısındaki kutuyu maviye boyayınız. Herkesçe bilinen gerçeklerin anlatıldığı cümlelerin karşısındaki kutuyu ise kırmızıya boyayınız.

Cevap:

Kişinin düşüncelerini, duygularını, beğenilerini ifade eden; doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanamayan cümlelere öznel cümle denir. Kişisel görüş ifade etmeyen, doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanabilen cümlelere nesnel cümle denir.

Soru: Aşağıya, öznel ve nesnel birer cümle yazınız. Bunları sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

Cevap:

Öznel Cümle: Dünyanın en güzel şehri İstanbul’dur.
Nesnel Cümle: İstanbul, ülkemizin en kalabalık şehridir.

4. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların sonuna “D”, yanlış olanların sonuna “Y” yazınız.

Cevap:

1. (D) “Başarının en büyük şartı, kendine güvenmektir.” cümlesi özneldir.
2. (Y) “Ankara 13 Ekim 1923’te başkent olmuştur.” cümlesi özneldir.
3. (Y) “Son kitabında ele aldığı konu çok ilgi çekicidir.” cümlesi nesneldir.
4. (D) “Orhan Veli Kanık özgün şiirlere imza atmıştır.” cümlesi özneldir.
5. (D) “TDK, 1932’de Atatürk tarafından kurulmuştur.” cümlesi nesneldir.

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları Sayfa 15

5. ETKİNLİK 

Soru: “Misafir on kısmetle gelir; birini yer, dokuzunu bırakır.” atasözüyle ilgili duygu ve düşüncelerinizi açıkladığınız bir konuşma yapınız.

Cevap:

Sevgili Öğretmenim ve Arkadaşlarım,

Misafirperverlik yani konukseverlik bizim kültürümüzde en eski zamanlardan beri çok önemli bir yere sahiptir. Öyle ki Orta Asya’daki atalarımız bir sözde “Uma kelse kut kelir.” yani “Misafir gelse kısmet (devlet) gelir.” demişlerdir. Evet, misafir bizde bereket sebebi olarak görülür. Bizim misafirimize yaptığımız ikram, yaptığımız masraf bir kayıp olarak görülmez; tam tersi yaptığımız masrafa karşılık olarak Allah’ın rızkımızı bereketlendireceğine inanılır.

Bu sebeple de misafirimiz geldiğinde onlar için her zaman yapmadığımız özel yemekler yapılır, her şeye daha fazla özen gösterilir. Onların evimizden memnun şekilde ayrılmaları için gereken her şey yapılır.

6. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıda tarhananın yapılışını anlatan cümleler karışık olarak verilmiştir. Bu cümleleri işlem sırasına göre aşağıda verilen alana yazınız.

• Sıcak olarak servis edilir.
• İlk olarak bir gün öncesinden hamur için maya hazırlanır.
• Belli bir kıvama gelen karışım, geniş bir kap (çömlek veya leğen) içine konulur.
• Mayalanan karışım parçalanarak temiz bir bez üzerine serilir.
• Karışım 15-20 gün bu kapta bekletilir.
• Pişirilirken salça, et suyu ve tereyağı kullanılır.
• Kuruduktan sonra elle ovularak elenir, bez torba veya toprak küpte saklanır.
• Hazırlanan maya, un ile yoğrulurken diğer malzemeler de ilave edilir.
• 15-20 gün boyunca iki günde bir, hafif ıslatılmış elle karıştırılarak mayalanması sağlanır.

Cevap:

1. İlk olarak bir gün öncesinden hamur için maya hazırlanır
2. Hazırlanan maya un ile yoğrulurken diğer malzemeler de ilave edilir.
3. Belli bir kıvama gelen karışım, geniş bir kap (toprak çömlek veya leğen) içine konulur.
4. Karışım 15-20 gün bu kapta bekletilir.
5. 15-20 gün boyunca iki günde bir, hafif ıslatılmış elle karıştırılarak mayalanması sağlanır.
6. Mayalanan karışım parçalanarak temiz bir bez üzerinde serilir.
7. Kuruduktan sonra elle ovularak elenir, bez torba veya toprak küpte saklanır.
8. Pişirilirken salça, et suyu ve tereyağı kullanılır.
9. Sıcak olarak servis edilir.

Bir Sıcak Çorbada Anadolu Metni Cevapları Sayfa 16

7. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıdaki başlıkla ilgili bilgilendirici bir metin yazınız.

Millî Kültürümüzde Yiyecek ve İçecekler

Cevap:

Millî Kültürümüzde Yiyecek ve İçecekler

Türk mutfağı, Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan coğrafyada, farklı kültürlerin etkisiyle zenginleşmiş bir yiyecek ve içecek kültürüdür. Orta Asya’da et ve süt ürünleri ağırlıklı beslenme, Anadolu’da sebze ve tahıllarla çeşitlenmiştir.

Önemli Yiyecekler:
Ekmek (pide, lavaş), et yemekleri (kebap, köfte), baklagiller (mercimek, nohut), ve tatlılar (baklava, lokum) Türk mutfağının temel taşlarıdır.

Önemli İçecekler:
Çay, Türk kahvesi, ayran ve şerbetler, kültürümüzde önemli içecekler arasında yer alır.

Bölgelere göre yiyecek ve içecekler değişiklik gösterir; Karadeniz’de hamsi, Güneydoğu’da kebaplar öne çıkar. Türk mutfağı, sosyal hayatın vazgeçilmez bir parçası olup, kültürel kimliğimizin de önemli bir simgesidir.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

Soru: Yaşadığınız şehrin kültürel özellikleri, doğal güzellikleri ve tarihi hakkında genel ağdan araştırma yapınız. Araştırmanızda, “gov” ve “edu” uzantılı web adreslerinden yararlanınız.

Cevap:

İstanbul’un Kültürel Özellikleri ve Tarihi

İstanbul, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, doğu ve batı kültürlerinin birleştiği eşsiz bir şehirdir. Ayasofya, Topkapı Sarayı, Sultanahmet Camii ve Galata Kulesi gibi tarihi yapılarıyla dünya çapında ünlüdür. Şehrin mimari zenginlikleri, tarihsel mirasını yansıtarak ziyaretçilere adeta bir zaman yolculuğu sunar.

Doğal güzellikleri arasında İstanbul Boğazı, Prens Adaları, Belgrad Ormanı ve Emirgan Korusu yer alır. Bu yerler, hem yerli halkın hem de turistlerin doğayla iç içe vakit geçirmeleri için ideal alanlardır. Şehir, hem tarihi mirası hem de doğasıyla ziyaretçilere farklı bir deneyim sunar. Boğaz’da yapılacak bir tekne turu veya Adalar’da bisiklet gezisi, İstanbul’un eşsiz güzelliklerini keşfetmenin en iyi yollarından biridir.

İstanbul’un tarihi, 8.500 yıl öncesine dayanır. Şehir, Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluklarına başkentlik yapmış, 1453’te Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmiştir. Osmanlı döneminde İstanbul, bilimin, sanatın ve kültürün merkezi haline gelmiş, camileri, kiliseleri ve sinagoglarıyla hoşgörünün simgesi olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla başkentliği Ankara’ya devretse de, İstanbul hala kültürel ve ekonomik anlamda ülkenin kalbidir.

***Bir Sıcak Çorbada Anadolu metni cevapları Sayfa (11-12-13-14-15-16) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.