1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları metni cevapları ve soruları, Tuna Yayınları 4. sınıf Türkçe kitabı Sayfa 49-50-51-52-53-54 (Millî Kültürümüz Teması)
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları Sayfa 49
ÇİNİ SANATI
MÖ 3000 yılının ilk yarısında mimari ile tanışan çiniler, İslam mimarisinde MS IX. yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır.
Bu topraklardaki çini sanatı, XIII. yüzyılda Selçuklu mimarisinin doruğa ulaştığı dönemde gelişmiş ve buna bağlı olarak da pek çok camı’ medrese, türbe ve saray duvarları çinilerle bezenmiştir. 7378-7397 yılları arasında yapılan İznik Yeşil Cami’nın minaresini süsleyen en eski Osmanlı çinileri, teknik ve dekor bakımından Selçuklu geleneğini devam ettirir ancak bu çinilerin renk ve tonları onlardan daha zengindir. Camiye ismini veren bu çiniler firuze ve yeşilin çeşitliliği, zenginliğiyle dikkat çeker.
XIV. yüzyılda Anadolu çini sanatı OsmanlIlar ile birlikte yeni bir boyut kazanmıştır. Özellikle XV ve XVII. yüzyıllar arasında İznik, önemli bir çini ve seramik üretim merkezi haline gelmiştir. Burada üretilen çiniler de başkent İstanbul’daki saray duvarlarını süslemiştir.
İstanbul’daki yapılarda kullanılan çinilerin İznik’te yapıldığını tarihsel belgelerden öğreniyoruz. (…) İznik çinilerinde lale, sümbül, nar, karanfil gibi çiçek motifleri kullanılmıştır. Ayrıca kuş, balık, tavşan, köpek gibi hayvan ve insan motiflerine de rastlanır.
A. 1-4. soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız.
Soru: Metnin konusunu aşağıya yazınız.
Cevap: Metnin konusu Türklerde çini sanatının gelişimi ve önemidir.
Soru: Çiniler daha çok hangi mimari yapılarda kullanılmıştır?
Cevap: Çiniler daha çok cami, medrese, türbe ve saraylarda kullanılmıştır.
Soru: Osmanlı çinileri, teknik ve dekor bakımından Selçuklu geleneğini devam ettirir ancak bu çinilerin renk ve tonları onlardan daha zengindir.” Bu cümleyle ilgili doğru olan ifadenin başındaki kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap:
Benzetmeye başvurulmuştur. ()
Öneride bulunulmuştur. ()
Hayalî öğelere yer verilmiştir. ()
Karşılaştırma yapılmıştır. (✓)
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları Sayfa 50
SONRAKİ METNE HAZIRLIK
Soru: Aşağıdaki görsellerin hangisinde metinde sözü edilen çini figürlerinden biri kullanılmamıştır? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap:
Soru: Aşağıdaki dizelerle ilgili verilen ifadeler doğru ise ifadelerin başındaki kutucuğa “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Bir çift turna gördüm durur dallarda
Seversen Mevla’yı kalma yollarda
Sizi bekleyen var bizim ellerde
Bizim ele doğru gidin turnalar
Cevap:
1. (D) Birinci dizedeki “durmak” kelimesi “hareketsiz durumda olmak” anlamında kullanılmıştır.
2. (Y) İkinci dizedeki “sevmek” kelimesi “yerini, şartlarını uygun bulmak” anlamında kullanılmıştır.
3. (D) Üçüncü dizedeki “beklemek” kelimesi “bir iş oluncaya, biri gelinceye değin bir yerde kalmak, durmak” anlamında kullanılmıştır.
4. (Y) Dördüncü dizedeki “doğru” kelimesi “yanlışsız, eksiksiz biçimde” anlamında kullanılmıştır.
Soru: Aşağıdaki cümlelerde “geçmek” kelimesinin kullanıldığı anlamları boş bırakılan yerlere yazınız.
Cevap:
• Öğrenci bir üst sınıfa geçti. → Okulda, sınavda başarı göstermek.
• Hastalık kardeşimden bana geçti. → Bulaşmak.
• Fazla dolaştığından başına güneş geçti. → Etki yapmak, işlemek.
• Karabaş, yarışta diğer köpekleri geçti. → Geride bırakmak.
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları Sayfa 51
2 ve 3. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Süzüldüm rüzgâr gibi
Bir kapı aralığından
Suları uyur gördüm
Dağları büyür gördüm
Soru: Bu metinde benzetme yapılan dizeyi boş bırakılan yere yazınız.
Cevap: Süzüldüm rüzgar gibi.
Soru: Aşağıdaki ifadeyi tamamlayınız.
Cevap:
Bu metnin türü şiirdir çünkü dizelerle yazılmıştır. Sanatlı bir dil kullanılmıştır, dize sonlarında birbirine benzeyen sesler vardır.
Prof. Dr. Mustafa Kaçalin, dil bilinci açısından üç hususa dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Buna göre dilde bozulmalar görüldüğünde ilk iş olarak ataların diline müracaat edilmelidir. Yabancı kelimeler kullanılmaya ilk başlandığında Türkçeleştirilmeli ve meseleye yalnızca kelime olarak değil, kültür bütünlüğü içinde bakılmalıdır. Günümüzde “Allah’a ısmarladık”! duymaz olduğumuzu söyleyen Prof. Dr. Kaçalin, “kendine iyi bak”ın tercüme dili olduğunu belirtti. Meselenin kültür yönünün gözden kaçırılmaması gerektiğini vurguladı.
Soru: Bu parçanın konusunu boş bırakılan yere yazınız.
Cevap: Parçanın konusu kazanmak için ne yapılması gerektiğidir.
Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgülün kullanımı yanlıştır? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap:
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları Sayfa 52
1. Horozun biri bir gün inci bulur;
Alıp onu kuyumcuya doğru yol alır.
Kuyumcu ne istediğini sorar.
O da der ki:
“Bu galiba, mücevher;
Al da bunu, bana biraz darı ver;
O benim işime daha çok yarar.”
2. Küçük Balık bir sabah erkenden, daha güneş doğmadan annesini uyandırdı:
— Anneciğim, seninle biraz konuşmak istiyorum.
Annesi uykulu uykulu:
— Yavrucuğum, bula bula bu vakti mi buldun? Daha sonra konuşsak olmaz mı? İstersen gezintiye çıkalım ha, ne dersin?
3. İkinci sabah Gülsüm Sultan uyanınca yine pencereden baktı. Bugün de bahçe baştan başa beyaz güllerle donatılmıştı. Hemen şalını, omzuna atarak bahçeye indi. Yine şarkı sesleri geliyordu.
4. İşte o sırada bir tilki çıkıverdi ortaya.
“Günaydın.” dedi tilki.
“Günaydın.” dedi Küçük Prens kibarca. Ama etrafına baktığında kimseyi göremedi.
“Buradayım! Elma ağacının altında.”
“Sen kimsin? Çok güzel görünüyorsun.”
“Ben bir tilkiyim.”
“Gel, birlikte oynayalım. Öyle mutsuzum ki…” dedi Küçük Prens.
Soru: Numaralanmış metinlerin hangisinde hayalî öğeler söz konusu değildir? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap:
I. ()
II. ()
III. (✓)
IV. ()
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları Sayfa 53
Arif Nihat Asya, Sarıkamış’ta Ruslara karşı yapılan savaşta şehit düşen yetmiş bin askerimize ve Kurtuluş Savaşı’nda kış mevsimi karlı dağlarda savaşan askerlerimize dikkat çeker. Zorlu hava koşulları bile olsa bayrak sevgisi, askerimize savaşma azmi ve gücü vermiştir.
Veysel Öğretmen, bu bilgileri verdikten sonra akıllı tahtaya Arif Nihat Asya’nın “Bayrak” şiirinin bazı bölümlerini yansıttı.
1. Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü,
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü,
Işık ışık, dalga dalga bayrağım!
Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.
II. Dalgalandığın yerde ne korku ne keder…
Gölgende bana da bana da yer ver.
Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar:
Yurda ay yıldızının ışığı yeter.
III. Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün
Kızıllığında ısındık;
Dağlardan çöllere düştüğümüz gün
Gölgene sığındık.
Soru: Veysel Öğretmen’in tahtaya yansıttığı bölümlerden hangisi verilen bilgiyle örtüşmektedir? Boş bırakılan yere yazınız.
Cevap: 3. bölüm verilen bilgiyle örtüşmektedir.
Soru: Siz de aşağıda boş bırakılan yere Veysel Öğretmen’in verdiği bilgiye uygun bir bölüm yazınız.
Cevap:
Mehmetçik Türk bayrağını
Yerlere bırakmadı
Soğuk işlemezdi ona
Sıcaklarda yakmadı.
1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları Metni Cevapları Sayfa 54
Aşağıda geleneksel Türk sporlarından bazıları hakkında bilgi verilmiştir.
a. Atlı Okçuluk: Okçunun, hedefe doğru dörtnala giderken atının boynuna yattıktan sonra yukarıya dönerek yaptığı atışın ismidir. Günümüzde atlı okçuluk müsabakaları “tabla bendi” (Türk Parkuru) ve “kabak bendi” olmak üzere iki çeşittir.
b. Şalvar Güreşi: Güreşçiler, şalvar giyer ve ayakları çıplaktır. Kısa şalvar güreşinde tüm teknikler ayakta yapılır. Rakip alta düştüğü anda bir tek hamle şansı verilir. Bu hamlede sonuç olmaz ise genelde ayağa kaldırılır. Dengenin son derece önemli olduğu güreş sporunda ayakta muazzam bir denge unsuru oluşturan kısa şalvar güreşleri ata sporumuza birçok şampiyonun kazandırılmasında etkili olmuştur.
c. Geleneksel Kızak: Sporcular pist başında iki tarafa çakılı kazıklardan elleriyle hız alıp hareket eder. Sonra iniş başlamadan iki tarafta hazırlanan kar topaklarına ellerini vurarak hız alabilir ya da vurmadan yarışa devam edebilir. Hızlandıktan sonra sporcu, kızağa sırt üstü yatarak rüzgârdan en az etkilenecek şekilde bacaklarını uzatır, elleri ile pantolonunu tutarak yarışa devam eder.
ç. Kökbörü: Kökbörü oyunu, cirit gibi atlı bir spordur ve esası, at salıp koşarak oğlağı kapmak ve rakibin kalesinden geçirerek sayı kazanmak üzerinedir. Günümüzde Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Moğolistan, Tacikistan ve Afganistan’da oynanıyor.
Soru: Yukarıda verilen geleneksel sporlardan herhangi kiriyle ilgili olmayan görselin başındaki kutucuğu işaretleyiniz.
Cevap:
***1. Tema Millî Kültürümüz Değerlendirme Soruları metni cevapları Sayfa (49-50-51-52-53-54) hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilir, emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilirsiniz.
Yorum Yap